Kinh Nguyên thủy

KINH A NAN HỎI

SỰ CÁT HUNG VIỆC THỜ PHẬT

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư

 An Thế Cao, Đời Hậu Hán
 

Tôn Giả A Nan nói: Nghe như vậy!

Tôn Giả A Nan bạch Phật.

Bạch Thế Tôn! Có người thờ Phật được giàu sang may mắn, nhưng có người bị suy hao không may mắn, vì sao chẳng đồng?

Cúi xin Phật Thiên Trung Thiên vì chúng con giảng nói.

Phật bảo Tôn Giả A Nan.

Có người thờ Phật theo minh sư thọ giới, siêng năng hành trì, không phạm những giới đã thọ, sớm chiều đốt đèn cung kính lễ bái, trai giới chẳng ngừng, tâm thường hoan hỷ, thiện thần ủng hộ, làm việc gì cũng được may mắn, trăm việc tăng trưởng, được Trời, rồng, quỷ thần, mọi người đều cung kính, về sau chắc chắn sẽ đắc đạo. Người thiện nam, người thiện nữ này là đệ tử chân chánh của Phật.

Có người thờ Phật không gặp minh sư, chẳng xem Kinh Giáo, lòng tin không vững chắc, chỉ có danh của giới, vi phạm giới luật, đã không có hình tượng lại không thắp hương đốt đèn lễ bái, thường luôn sân hận, ác khẩu mắng chửi, sáu ngày chay không giữ, tự tay sát sinh, chẳng kính Kinh Phật, đặt để trong rương hư mục, hoặc để lộn chung với các đồ vật, hoặc để trên giường chỗ vợ con bất tịnh, hoặc treo trên vách, không để nơi tôn kính, chẳng khác nào sách vở thế gian.

Nếu có bệnh tật thì không niệm Phật, liền mời thầy đồng bóng, bói hỏi cúng tế cầu xin tà thần. Vì vậy Thiên Thần lánh xa không ủng hộ, yêu mị ngày càng gần, quỷ ác đầy nhà làm cho suy hao, đem đến những điều không vui, hiện tại là người mắc tội, chẳng phải là đệ tử của Phật, chết đọa vào địa ngục, bị trăm thứ độc hại hành hình, thần hồn đau khổ không thể nói.

Người ngu mờ mịt không tự suy nghĩ những việc vô ích đã làm, lại kêu Trời oán đất, trách cứ Thánh Hiền, đổ lỗi cho Trời, mê lầm đến thế thật là ngu si, nên bị trói buộc trong ba đường. Người đắc đạo đều từ thiện mà sinh, thiện là áo giáp tốt không sợ đao binh, thiện là chiếc thuyền lớn vượt qua sông sâu.

Nhờ Kinh và giới luật điều phục thân, khẩu, ý, ai có thể giữ lòng tin thì trong nhà được yên hòa, hiện tại được vui mừng, phước tự nhiên đến, làm như vậy thì được quả báo, chẳng phải than ban cho.

Nếu ai không tin, không trì Kinh và giới luật, đời sau sẽ khổ đau. Thiện ác theo người như bóng theo hình, chớ có hồ nghi mà tự đọa vào đường ác, cầu thoát khỏi rất khó, còn ai tin chắc không phạm thì hiện tại thường an.

Lời Phật chân thật không bao giờ dối người, Phật ở đời khó gặp, thân người khó được. Nhờ phước lớn của đời trước, nay thầy được hầu Phật, nên nghĩ báo ân Phật mà ban bố tuyên dương giáo pháp, rộng làm ruộng phước, thực hành như vậy là được giải thoát rồi, còn gì lo buồn.

Tôn Giả A Nan bạch Phật.

Người không tự tay mình giết hại mà sai người khác giết hại, tội đó ra sao?

Là vô tội chăng?

Phật bảo: Này Tôn Giả A Nan! Người sai người khác giết hại tội nặng hơn tự mình làm.

Vì sao?

Hoặc là vì người nô tỳ hạ tiện hành động giết mà không cố ý, hoặc người bị nhà Vua, quan trên áp bức sai sử, mà phải hành động không cố ý giết.

Bảo người khác giết là biết nhưng cố phạm, âm mưu tàn hại mà đổ tội cho người khác, lừa dối Tam Bảo, trái với lẽ đạo. Tội đó chẳng nhỏ, oan oan tương báo, đời đời chịu tai ương chẳng chấm dứt, hiện tại bất an.

Chết đọa vào địa ngục, chịu đau khổ kịch liệt, ra khỏi địa ngục lại làm súc sinh, lột da chẻ xương đem thịt đền cho người, đều do đời trước tàn sát bạo nghịch, âm mưu hãm hại chúng sinh, không có tâm từ, thấy người khác giết mình lại vui theo với tâm vui thích thì hơn là tự mình giết.

Do đó tội nặng như vậy.

Tôn Giả A Nan lại bạch Phật.

Người đời và đệ tử của Phật khinh dể thầy mình, hướng ý ác đến thầy và người đạo đức, tội đó ra sao?

Phật nói: Này Tôn Giả A Nan! Hễ làm người thì nên ưa mến đạo đức của người khác, vui mừng việc thiện của người khác, không nên ganh ghét, hướng ý ác đến thầy và người đạo đức. Đó chẳng khác nào hướng ý ác đến Phật.

Nếu cầm mười ngàn cái nỏ bắn vào thân mình thì có đau không?

Tôn Giả A Nan thưa.

Rất đau, rất đau, thưa Thế Tôn!

Phật nói: Người hướng ý ác đến người đạo đức và thầy mình còn đau khổ hơn nỏ bắn vào thân. Là người đệ tử không nên khinh mạn thầy mình, hướng ý ác đến người đạo đức. Nên xem người đạo đức như Phật, không nên ganh ghét, hủy báng.

Người có giới đức cảm động đến Chư Thiên, rồng, Quỷ Thần, tất cả đều tôn kính. Thà nhảy vào trong lửa, dùng dao bén cắt thịt, chứ cẩn thận không nên ganh ghét, hủy báng việc thiện của người khác. Tội đó rất lớn, hãy cẩn thận, cẩn thận.

Tôn Giả A Nan lại bạch Phật.

Vị thầy có thể la mắng, đem lỗi nhỏ của đệ tử trở thành lỗi lớn được không?

Việc ấy vô tội chăng?

Phật nói: Không thể được, không thể được! Tình nghĩa thầy trò nghĩa cảm tự nhiên, nên thành tín với nhau, xem đệ tử như mình, điều gì mình không làm chớ đem cho người.

Nên tôn sùng lễ nghi, giới luật dạy bảo với nhau để hành đạo, hòa thuận trung thành không nên tranh cãi. Nghĩa thầy trò cả hai đều chân thành, thầy đúng pháp thầy, trò đúng pháp trò, chớ phỉ báng với nhau, cẩn thận chớ om lòng độc hại để oán nhỏ thành lớn, trở lại tự thiêu mình.

Ta xem thấy người ác trong đời, đám Tỳ Kheo ma, thầy chẳng ra thầy, trò chẳng ra trò, cùng nhau làm ác chẳng nghĩ hành đạo, phá hoại người thiện, hâm mộ việc làm thế tục, chẳng nghĩ vô thường, tích chứa của cải, tự chôn vùi mình, chết đọa vào đường ác ngạ quỷ, súc sinh, không thấy được như vậy chẳng khác nào trâu bò.

Ở đời cầu những gì để nghĩ báo ân Phật, lấy đạo nối nhau, đạo không thể không học, Kinh không thể không đọc, việc thiện không thể không làm, làm thiện tu đức giúp cho tinh thần được thoát khổ, vượt ra sinh tử. Thấy Bậc Hiền chớ khinh lờn, thấy người thiện chớ hủy báng, chớ lấy lỗi nhỏ của người mà tạo chứng thành tội lớn, trái pháp mất đạo lý, tội phước có chứng cứ, tội đó rất lớn.

Đáng sợ! Đáng sợ!

Tôn Giả A Nan lại bạch Phật.

Đệ tử đời mạt pháp sinh vào cõi ma, có nhiều nhân duyên, ở tại gia vì nhu cầu cho thân miệng nên làm thế nào?

Phật nói. Là đệ tử của Phật tuy có nhân duyên, giữ giới cẩn thận chẳng dám phạm, thành tín quy kính Tam Bảo, hiếu kính phụng thờ cha mẹ, hoàn thiện cả trong lẫn ngoài, tâm miệng tương ưng, chẳng nghĩ cuồng vọng dua nịnh, khéo dùng phương tiện tới lui biết thời. Đây mới có thể gọi là làm việc thế gian, chứ chẳng phải ý thế gian.

Tôn Giả A Nan lại bạch Phật.

Thế nào là việc thế gian?

Thế nào là ý thế gian?

Phật nói: Là đệ tử Phật, được làm nghề buôn bán, đong bằng, đo thẳng, cân vừa, làm việc hợp lý, không nên gian dối để lường gạt người khác. Chôn cất, dời đổi, cưới gả, đó là việc thế gian.

Ý thế gian là làm đệ tử Phật không được xem bói cầu thỉnh bùa chú yêu quái, cúng tế để tâu giải những điều không tốt. Người thọ năm giới của Phật là người phước đức không còn sợ sệt, làm việc gì nên bạch Tam Bảo, đến đâu cũng an lành.

Người giới đức được đạo hộ trì, khiến cho Chư Thiên, rồng, Quỷ Thần đều kính phục. Giới quý báu nên tôn trọng thì đến đâu cũng được an. Người không thấu đạt tự gây chướng ngại, thiện ác do tâm, họa phước do người, như bóng theo hình, như vang theo tiếng, Trời đâu phải không che, đất đâu phải không chở.

Phước đức, giới hạnh hợp với tự nhiên đạo lý, cảm động đến mười phương, Thiên Thần ủng hộ, đạo đức sánh cùng Trời, công lao rạng rỡ. Những vị Thánh khen ngợi khó mà nói hết. Người trí thà bỏ thân mạng chứ không làm tà vạy, hiểu rõ lời Phật dạy có thể đạt được đạo cứu đời.

Tôn Giả A Nan nghe những lời Phật dạy, liền sửa lại Ca Sa, quỳ gối sát đất bạch.

Bạch Thế Tôn! Chúng con có phước, được gần Như Lai, được hưởng pháp vị, ân từ rộng lớn nghĩ thương tất cả, vì chúng con mà làm ruộng phước để chúng con được thoát khổ. Lời Phật chí thành mà người tin lại ít, đời này nhiều chúng sinh ác, nguyền rủa với nhau, tin quỷ thần thì nhiều, bỏ chánh hướng tà, thiên đường trống không, địa ngục kín đầy.

Thật đáng đau thay! Nếu có người tin chỉ một hoặc hai, tại sao đời điêu tàn đến thế.

Sau khi Phật diệt độ chỉ còn lại Kinh Pháp, ít có người thực hành, dân chúng chuyển thành dối trá, dần dần tiêu mất, trở nên suy vong! Ô hô đau thay, còn nương tựa vào đâu! Cúi xin Thế Tôn vì những người ít học mà trụ lại thế gian để giáo hóa, chớ nhập Niết Bàn. Tôn Giả A Nan nhân đó nói kệ.

Phật vì hộ ba cõi

Ân từ bi rộng lớn

Nguyện vì kẻ hậu học

Chưa thể vào Niết Bàn.

Đau thay người chưa đạt

Mờ mịt không hiểu đạo

Trống pháp rền Tam Thiên

Vì sao chẳng được nghe?

Người ác đời năm trược

Tự rơi vào điên đảo

Không tin đời có Phật

Tự gây ra các tội.

Chết sinh vào địa ngục

Bị đao kiếm phanh thây

Cúng tế ưa sát sinh

Đọa vào ngục nước sôi.

Dâm dục ôm trụ đồng

Lửa dữ cùng thiêu đốt

Phỉ báng người thanh cao

Bị móc sắt kéo lưỡi.

Say rượu không tiết lễ

Nước đồng rót vào miệng

Nếu sinh lại làm người

Si ngốc, vô đạo nghĩa.

Không sát được sống lâu

Luôn khỏe mạnh chẳng bệnh

Không trộm sau được giàu

Tiền của thường đầy đủ.

Không dâm được trong sạch

Thân thể thơm tươi sáng

Thành thật không lừa dối

Được người tin, chấp nhận.

Không say được thông minh

Mọi người đều tôn kính

Năm phước pháp siêu vượt

Trời người cùng các loài.

Được lợi gấp vạn ức

Chân đế thật rõ ràng

Ngu si không hiếu đạo

Hại Thánh hủy Chánh Giác.

Chết vào ngục Vô Trạch

Đầu đội vòng sắt nóng

Cầu chết không chết được

Khoảnh khắc đã biến hình.

Mâu kích đâm qua lại

Thân thể tàn hại nhau

Mờ mịt không thấu sự

Ác với ác kéo nối.

Xoay vần qua các nẻo

Thân các loài cầm thú

Bị mọi người cắt giết

Đem thịt đền nợ xưa.

Vô đạo đọa đường ác

Cầu thoát khỏi rất khó

Thân người đã khó được

Pháp Phật khó được nghe.

Thế Tôn Bậc Chúng Hựu

Cao quý mà an trụ

Mở bày pháp cam lồ

Hàng ít học phụng hành.

Thương con hiện tuệ sâu

Vì thương xót quần sinh

Khai ngộ chỉ đường lối

Hành giả được độ thoát.

Kẻ phước nơi hướng đến

Thấy chân lý bất sinh

Nương về đấng từ bi

Gieo giống đường bất tử.

Ân từ ai hơn Phật

Hiện oai quang thần diệu

Mà khiến cho mọi người

Được uống nước cam lồ.

Thuyền tuệ đến bờ kia

Khánh pháp rền Tam Thiên

Ta, người không ngã tưởng

Thế Tôn chuyển pháp luân.

Chúng con được vui mừng

Bỏ được mười hai duyên

Hoan hỷ xin đảnh lễ

Tự quy đấng tối thượng.

Tôn Giả A Nan cung kính nói kệ rồi, đại chúng trong chúng hội đều đạt được bất thoái chuyển, tâm ý khai mở, phát thệ nguyện rộng lớn, hướng đến Đạo Vô Thượng, hương âm cam lồ tỏa khắp mười phương, chỉ bày đường đi và làm cầu tốt.

Quốc Vương, Thần Dân, Trời, rồng, quỷ thần nghe những lời Phật dạy và kệ của Tôn Giả A Nan, vừa buồn vừa cảm động, vừa khen ngợi, vừa hoan hỷ, đảnh lễ sát chân Phật và Tôn Giả A Nan, thọ giáo rồi bái lui.

Tôn Giả A Nan bạch Phật.

Có người thờ Phật được phú quý, may mắn, có người bị suy hao không may mắn, vì sao chẳng đồng?

Cúi xin Đấng Thiên Trung Thiên vì chúng con giảng nói rõ.

Phật dạy Tôn Giả A Nan: Có người thờ Phật theo Minh Sư thọ giới, tin vững không phạm, siêng năng phụng hành, không để mất những điều đã thọ.

Hình tượng Phật tươi sáng, sớm chiều lễ bái, cung kính đốt đèn, cúng dường thanh tịnh được an vui, không vi phạm giới cấm, trai giới chẳng dừng, lòng thường hoan hỷ, được Chư Thiên, thiện thần ủng hộ, làm việc gì cũng được may mắn, trăm sự tăng trưởng, được Trời, rồng, quỷ thần và mọi người cung kính, về sau chắc chắn sẽ đắc đạo. Người thiện nam, người thiện nữ này là đệ tử chân chánh của Phật.

Có người thờ Phật không gặp minh sư, chẳng xem Kinh Giáo, thọ giới rồi chỉ mang danh thọ giới, mê muội chẳng tin, vi phạm giới luật, chợt tin chợt không, tâm ý do dự, lòng chẳng tôn kính Kinh tượng, không đốt hương thắp đèn lễ bái, luôn luôn hồ nghi, sân hận mắng chửi, miệng nói xấu, ganh ghét người hiền.

Lại không giữ sáu ngày chay, tự tay sát sinh, không kính Kinh Phật, đặt để trong rương hư mục quần áo nhơ bẩn, hoặc để trên giường chỗ vợ con bất tịnh, hoặc treo trên vách, chẳng để một nơi với lòng cung kính, chẳng khác nào sách vở thế gian. Nếu tật bệnh thì hồ nghi chẳng tin, liền mời thầy đồng bóng bói hỏi, tâu bày cúng tế tà thần.

Vì vậy Thiên Thần lánh xa không ủng hộ, yêu mị ngày càng gần, quỷ ác đầy nhà làm cho suy hao, không được may mắn, hoặc do đời trước hành động trong cõi ác nên hiện tại là người mắc tội, chẳng phải đệ tử của Phật, chết sẽ đọa vào địa ngục bị tra khảo, trừng trị. Do tội đó nên hiện tại bị suy hao, sau khi chịu tai ương, chết đọa vào đường ác, lần lượt chịu đau khổ, không thể nói hết, đều do tích ác làm điều bất thiện.

Người ngu mờ mịt, không suy nghĩ về tinh thần báo ứng những việc đã làm từ trước, từ xưa đến nay, lại cho thờ Phật bị suy hao như vậy, chang biết mình đời trước không làm phước, lại oán ghét Trời đất, trách cứ Thánh Hiền, đổ lỗi cho Trời, người đời mê lầm không thấu rõ mới như vậy.

Người không thấu đạt, tâm thường bất định, lòng không vững chắc, tới lui trái lẽ, phụ bạc ân Phật mà không xét lại, nên bị trói buộc trong ba đường.

Họa phước tự mình gây ra, tội vốn từ nơi thức sinh không thể không cẩn thận. Mười điều ác là oan gia, mười điều thiện là bạn lành, an thần đắc đạo đều từ thiện mà sinh. Thiện là áo giáp tốt không sợ đao binh, thiện là chiếc thuyền lớn vượt qua biển khổ.

Ai có thể giữ lòng tin thì trong nhà được yên hòa, tự nhiên được phước, từ việc làm thiện đưa đến những điều tốt đẹp chứ chẳng phải thần ban cho. Nay lại không tin về sau phải chịu đau khổ.

Phật bảo: Này Tôn Giả A Nan! Thiện ác theo người, như bóng theo hình không thể lìa nhau. Việc tội phước cũng đều như vậy, chớ có nghi ngờ mà tự rơi vào đường ác, tội phước phân minh. Lòng tin vững chắc không mê muội thì hiện tại thường an. Lời Phật chân thành không bao giờ lừa dối người.

Phật lại bảo Tôn Giả A Nan: Phật không nói hai lời. Phật ở đời khó gặp, Kinh Pháp khó được nghe. Nhờ phước đời trước, nay ông được hầu Phật, nên nghĩ báo ân, tuyên dương giáo pháp, chỉ dạy cho dân chúng, vì họ mà làm ruộng phước, người tin gieo vào thì đời sau không còn lo buồn. A Nan nên thọ giáo phụng hành.

Tôn Giả A Nan lại bạch Phật: Người không tự tay mình giết hại là vô tội chăng?

Phật nói: Này Tôn Giả A Nan! Dạy người khác giết hại nặng hơn tự mình làm.

Vì sao?

Hoặc là vì người nô tỳ ngu si hạ tiện không biết tội phước, hoặc là bị quan quyền ép buộc phải làm, không cố ý giết.

Tuy mắc tội nhưng sự lý chẳng đồng, nặng nhẹ sai khác. Người dạy người khác giết là biết mà cố ý phạm, âm thầm chứa việc ngu ác, tự tay sát sinh, không có lòng từ, lừa dối Tam Bảo, cậy vào thần tự nhiên hại mạng chúng sinh.

Tội đó rất nặng, oan oan tương báo, đời đời chịu tai ương, chẳng có chấm dứt, hiện tại bất an, gặp nhiều nạn xấu, chết đọa vào địa ngục, lìa khỏi hình người đọa vào súc sinh, bị người mổ xẻ, ở trong ba đường dữ, tam nạn trăm vạn ức kiếp, đem thịt nạp cho người chưa bao giờ dứt, nay lại chịu thân khốn khổ ăn cỏ uống nước suối.

Đời nay hiện làm những loài cầm thú, đều do đời trước khi làm người bạo nghịch vô đạo, sát hại chúng sinh, không tin mới đến nỗi này, đời đời gây oán, trở lại đền trả với nhau. Thân hình tuy khác nhưng thần thức giống nhau, tội nặng như vậy.

Tôn Giả A Nan lại bạch Phật.

Người đời và đệ tử có ý ác hướng đến người đạo đức và người thầy, tội đó thế nào?

Phật bảo Tôn Giả A Nan.

Hễ làm người thì nên ưa mến điều thiện của người, không nên ganh ghét. Người có ý ác hướng đến người đạo đức và minh sư cũng như hướng ý ác đến Phật. Thà cầm mười ngàn chiếc nỏ tự bắn vào thân mình, không nên hướng ý ác đến những vị ấy.

Phật nói: Này Tôn Giả A Nan!

Tự bắn vào thân mình có đau không?

Tôn Giả A Nan thưa.

Rất đau, rất đau, thưa Thế Tôn!

Phật nói: Người hướng ý ác đến người đạo đức hoặc minh sư của mình thì khổ đau hơn bị nỏ bắn vào thân. Là người đệ tử, không nên khinh dể thầy mình và hướng ý ác đến người đạo đức. Nên xem những vị ấy như Phật, không nên khinh dể ganh ghét.

Thấy việc thiện của người nên hoan hỷ. Người có giới đức thì Chư Thiên, rồng, Quỷ Thần đều cảm động và tôn kính. Thà nhảy vào lửa, dùng gươm bén cắt thịt, cẩn thận chớ ganh ghét việc thiện của người, tội đó rất lớn. Cẩn thận, cẩn thận.

Tôn Giả A Nan lại bạch Phật.

Người thầy có thể la mắng đệ tử được không?

Không theo đạo lý, đem lỗi nhỏ làm thành lớn là vô tội chăng?

Phật nói: Không thể được, không thể được! Thầy trò nghĩa cảm tự nhiên, nên thăm hỏi với nhau, xem đệ tử như mình, điều phục họ bằng lý đúng, dạy dỗ họ bằng đạo đức, điều mình không làm chớ đem cho người, nên tôn sùng lễ luật, không gây tranh cãi. Đệ tử cũng vậy, hai nghĩa thầy trò chân thành.

Thầy nên tròn phận thầy, trò nên tròn phận trò, chớ phỉ báng với nhau, ngậm độc gây oán, từ lỗi nhỏ thành lớn, trở lại tự thiêu thân mình. Là người đệ tử, đối với minh sư nên hiếu thuận, cẩn thận chớ hướng ý ác đến thầy.

Hướng ý ác đến thầy cũng như hướng ý ác đến Phật, Pháp, Tỳ Kheo Tăng và cha mẹ thì Trời không che, đất không chở. Ta xem thấy người trong đời mạt pháp, những hạng người ác bất trung, bất hiếu, chẳng có nhân nghĩa, chẳng hợp đạo làm người.

Trong bốn hạng Tỳ Kheo đời ma, họ chỉ nghĩ lỗi của người khác, không tự dứt lỗi mình, ganh người hiền ghét người thiện lại cùng nhau ngăn cản phá hoại, không nghĩ hành thiện, ganh ghét, gây dữ với người hiền.

Mình đã không làm, lại phá hoại người khác, đoạn tuyệt ý đạo, khiến cho người khác không thực hành được, tham muốn việc thế tục, cầu nhiều lợi dưỡng, tích chứa của cải, tự chôn vùi mình, trọng của cải, khinh đạo đức, chết đọa vào đường ác trong địa ngục lớn, ngạ quỷ, súc sinh.

Đừng nên như thế! Ở đời cầu gì để nghĩ báo ân Phật, nên trì Kinh, giới luật, lấy đạo noi nhau, đạo không thể không học, Kinh không thể không đọc, việc thiện không thể không làm.

Hành thiện tu đức giúp thần thức lìa khổ, vượt ra sinh tử. Thấy Bậc Hiền chớ khinh, thấy người thiện chớ phỉ báng, không lấy lỗi nhỏ tạo chứng thành tội lớn, trái với pháp, mất đạo lý, tội đó rất lớn. Tội phước có chứng cứ, không thể không cẩn thận.

Tôn Giả A Nan lại bạch Phật.

Đệ tử đời mạt pháp, vì nhân duyên để sinh sống, việc trong gia đình, có nhu cầu cho thân miệng nên làm cách nào, bạch Thiên Trung Thiên?

Phật nói: Này Tôn Giả A Nan! Có thọ giới cấm của Phật, thành kính phụng hành gìn giữ cẩn thận, hiếu thuận quy kính Tam Bảo, hết lòng trung nghĩa, nuôi dưỡng cha mẹ, trong ngoài đều hoàn thiện, tâm miệng tương ưng. Đây gọi là việc thế gian, chứ không phải là ý thế gian.

Tôn Giả A Nan bạch: Thế nào là việc thế gian, ý thế gian, bạch Thiên Trung Thiên?

Phật nói. Là đệ tử của Phật được làm nghề buôn bán. Cân bằng, đo thẳng không lường gạt người khác, lấy lý thi hành, không trái với thần minh, hợp với lẽ tự nhiên, việc chôn cất, dời đổi, cưới gả, đó là việc thế gian.

Ý thế gian là làm đệ tử của Phật không được bói toán cầu thỉnh bùa chú, yêu quái, cúng tế, tấu trình giải hạn, không được chọn ngày giờ tốt. Thọ năm giới của Phật là người phước đức, có làm việc gì nên bạch Tam Bảo.

Huyền thông của Phật không việc nhỏ nào mà Phật không biết. Người giới đức được đạo hộ trì, sai khiến Chư Thiên, rồng, quỷ thần, không ai mà không tôn kính.

Giới quý báu đáng tôn kính đến đâu cũng an lành, làm gì có việc trái kỵ bất thiện?

Đạo đức che trùm cả Trời đất, người không thấu đạt tự gây vướng mắc. Việc thiện ác do lòng người gây ra, họa phước do người, như bóng theo hình, như vang theo tiếng.

Đức của giới hạnh hợp với đạo lý, được Chư Thiên ủng hộ. Sở nguyện như ý, cảm động thấu mười phương. Đức sánh cùng trơi, công lao rạng rỡ, được những vị Thánh khen ngợi không thể nói hết. Người trí thấu đạt thà bỏ thân mạng, không làm tà vạy, đúng như lời Phật dạy thì đạt được đạo độ đời.

Tôn Giả A Nan nghe những lời Phật dạy, liền sửa lại Ca Sa, đê đầu sát đất bạch.

Cúi xin Thế Tôn! Chúng con có phước, được gặp Như Lai, ân từ rộng lớn nghĩ thương chúng con mà làm ruộng phước khiến cho tất cả được thoát khổ. Lời Phật chí chân mà người tin thì ít, đời này lắm ác, chúng sinh nguyền rủa với nhau.

Thật đáng đau buồn thay! Nếu có người tin chỉ một hoặc hai, tại sao đời xấu ác như vậy?

Sau khi Phật diệt độ, Kinh pháp tuy còn mà chẳng có người tin, dần dần suy vong.

Ôi đau buồn thay! Còn cậy nhờ đâu! Cúi xin Thế Tôn vì các chúng sinh chớ vào Niết Bàn!

Tôn Giả A Nan nhân đó nói kệ.

Phật cứu độ ba cõi

Ân từ bi rộng lớn

Nguyện vì các chúng sinh

Xin đừng vào Niết Bàn.

Người gặp pháp còn ít

Mờ mịt không hiểu đạo

Buồn thay! Người không hiểu

Tội nặng mới như vậy.

Nhờ phước xưa gặp pháp

Chỉ một hoặc hai người

Kinh pháp dần mai một

Sẽ lấy gì nương tựa.

Ân Phật thật rộng lớn

Tội do vì chúng sinh

Trống pháp rền Tam Thiên

Như vậy sao chẳng nghe?

Đời trược nhiều người ác

Tự rơi vào điên đảo

Dua nịnh, chỉ trích Thánh

Tà mị hủy chánh chân.

Không tin đời có Phật

Cho Phật chẳng đại đạo

Là người chẳng phải người

Tự tạo gốc các tội.

Chết vào ngục Vô trạch

Bị đao kiếm phanh thây

Loài quỷ ưa sát phạt

Thả vào nồi nước sôi.

Dâm dục ôm trụ đồng

Với lửa dữ thiêu đốt

Phỉ báng người thanh cao

Bị móc sắt kéo lưỡi.

Say rượu không tiết lễ

Mê hoặc mất nhân đạo

Chết đọa nơi địa ngục

Nước đồng rót vào miệng.

Lại gặp nhiều ách nạn

Đau khổ không thể nói

Nếu sinh lại làm người

Hàng hạ tiện, bần cùng.

Không sát được sống lâu

Chẳng bệnh luôn khỏe mạnh

Không trộm sau giàu có

Tiền tài thường đầy đủ.

Không dâm được trong sạch

Thân thể thơm tươi sáng

Hình dáng thường rực rỡ

Cho đến làm Đại Vương.

Thành thật không dối trá

Được mọi người thừa phụng

Không say sau thông minh

Đức tuệ được tôn kính.

Năm phước đó siêu vượt

Trời người cùng mọi loài

Sinh đâu cũng lợi lạc

Thật sáng rõ chân đế.

Mạt thế những người ác

Không tin nhiều hồ nghi

Ngu si chẳng hiểu đạo

Mờ mịt tội sâu nặng.

Hại Thánh, hủy Chánh Giác

Chết vào thành sắt lớn

Thần thức ở trong đó

Đầu đội vòng sắt nóng.

Cầu chết không chết được

Chốc lát đã biến hình

Mâu kích đâm qua lại

Thân thể cắt từng mảnh.

Tại sao đời như vậy!

Bỏ chánh tin quỷ thần

Ưa bói toán cầu khẩn

Cúng tế hại, bất nhân.

Chết đọa mười tám chỗ

Trải qua ngục hắc thằng

Tám nạn là cõi đầu

Khó trở lại thân người.

Nếu khi được làm người

Man rợ vô nghĩa lý

Si ngốc thiếu các căn

Què câm không nói được.

Tối tăm không thông đạt

Ác với ác kéo nhau

Xoay vần qua các nẻo

Loài cầm thú sáu thứ.

Bị người bắt giết hại

Đem lột da cắt cổ

Đền trả lại oán xưa

Lấy thịt cấp cho người.

Vô đạo đọa đường ác

Cầu thoát khỏi thật khó

Thân người đã khó được

Kinh Phật khó được nghe.

Thế Tôn, Bậc Chúng Hựu

Ba cõi đều nhơ ân

Ban bố pháp cam lồ

Khiến mọi người phụng hành.

Đã được trí tuệ rồi

Vì nghĩ thương quần sinh

Mà khai thông đường đạo

Người sáng liền thoát khổ.

Phước nơi người hướng đến

Học kiến đế bất sinh

Tự quy ruộng phước lớn

Gieo giống đất bất tử.

Ân lớn ai bằng Phật

Thế Tôn chuyển pháp luân

Nguyện hết thảy mọi người

Được uống nước cam lồ.

Thuyền tuệ đến bờ kia

Khánh pháp thấu đại thiên

Bỉ ngã không còn hai

Phát nguyện vô thượng chân.

Tôn Giả A Nan tụng kệ này rồi, tất cả đại chúng trong pháp hội đồng thời tin hiểu đều phát tâm cầu đạo chánh chân vô thượng, thệ nguyện rộng lớn, pháp âm cam lồ tỏa khắp tam thiên, từ đó được độ, mở đường chỉ lối và làm cầu đường tốt.

Quốc Vương, Thần Dân, Trời, rồng, Quỷ Thần nghe Kinh và nghe những lời của Tôn Giả A Nan đều hoan hỷ nhưng vừa buồn, vừa sợ, đảnh lễ sát chân Phật và Tôn Giả A Nan, thọ giáo rồi bái lui.

***