Kinh Đại thừa

PHẬT THUYẾT

KINH BÁT NHÃ BA LA MẬT

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư

Cưu Ma La Thập, Đời Diêu Tần
 

PHẨM NĂM MƯƠI SÁU

PHẨM KIÊN CỐ
 

 Đức Phật phán dạy: Lại này Tu Bồ Đề!

Ác ma đến Bồ Tát, muốn phá hoại tâm của Bồ Tát mà bảo rằng: Nhất thiết chủng trí đồng với hư không rỗng không, chẳng có tướng, các pháp đồng với hư không rỗng không, chẳng có tướng.

Ở trong các pháp đồng với hư không rỗng không, chẳng có tướng ấy, không có ai được vô thượng bồ đề, cũng không có chẳng được, các pháp ấy đều như hư không, chẳng có tướng.

Ngài luống chịu khổ siêng tu vô ích. vô thượng bồ đề của Ngài nghe đó đều là ma sự, chẳng phải lời của Phật dạy. Ngài luôn bỏ tâm nguyện ấy đi. Ngài chớ mãi thọ lấy sự khổ, lo lắng chẳng an ấy mà phải đọa vào ác đạo.

Lúc nghe lời trách cứ ấy, Bồ Tát này nên nghĩ rằng đây là ác ma muốn phá hoại tâm vô thượng bồ đề của tôi.

Các pháp dầu như hư không, chẳng chỗ có, tự tướng rỗng không, nhưng chúng sanh chẳng biết, chẳng thấy, chẳng hiểu.

Tôi cũng do đại thệ trang nghiêm rỗng không, chẳng có tự tướng, đồng như hư không mà được nhất thiết chủng trí rồi vì chúng sanh mà thuyết pháp cho họ được giải thoát, chứng quả Tu Đà Hoàn nhẫn đến quả vô thượng bồ đề.

Này Tu Bồ Đề! Đại Bồ Tát từ lúc sơ phát tâm về sau, nếu nghe sự việc trên tự phải vững tâm, chẳng động chuyển. Do tâm vững chắc, chẳng động chuyển này mà thật hành sáu Ba la mật tất sẽ được vào Bồ Tát vị.

Bạch Đức Thế Tôn! Vì bất chuyển mà gọi là bất thối chuyển hay là vì chuyển mà gọi là bất thối chuyển?

Này Tu Bồ Đề! Vì bất chuyển, vì chuyển cũng gọi là bất thối chuyển.

Tại sao vậy?

Này Tu Bồ Đề! Nếu Đại Bồ Tát chẳng bị chuyển nơi bậc Thanh Văn, bậc Bích Chi Phật thì gọi là bất thối chuyển.

Nếu Đại Bồ Tát chuyển bậc Thanh Văn, bậc Bích Chi Phật thì cũng gọi là bất thối chuyển.

Do những hạnh, loại, tướng mạo trên đây mà được gọi là Đại Bồ Tát bất thối chuyển.

Lại này Tu Bồ Đề! Bậc Đại Bồ Tát bất thối chuyển lúc muốn nhập Sơ Thiền đến diệt tận định liền được nhập. Lúc muốn tu tứ niệm xứ đến ngũ thần thông liền có thể tu.

Dầu tu tứ niệm xứ đến ngũ thần thông, nhưng Đại Bồ Tát này chẳng thọ lấy tứ niệm xứ, dầu tu các Thiền mà chẳng thọ lấy các Thiền, nhẫn đến chẳng thọ lấy quả A La Hán, quả Bích Chi Phật. Đại Bồ Tát này vì chúng sanh mà thọ lấy thân để tùy theo chỗ đáng, chỗ nên hầu làm lợi ích họ.

Do hạnh, loại, tướng mạo này mà được gọi đại Bồ Tát bất thối chuyển.

Lại này Tu Bồ Đề! Đại Bồ Tát bất thối chuyển thường nghĩ nhớ vô thượng bồ đề, trọn chẳng xa lìa tâm nhất thiết chủng trí.

Vì chẳng xa lìa tâm nhất thiết chủng trí nên chẳng quý sắc, chẳng quý tướng, chẳng quý Thanh Văn, Bích Chi Phật, chẳng quý sáu độ, chẳng quý Tứ Thiền, tứ vô lượng tâm nhẫn đến ngũ thần thông, chẳng quý tứ niệm xứ đến bát chánh đạo, chẳng quý mười trí lực đến mười tám pháp bất cộng, chẳng quý Tịnh Phật Quốc Độ, thành tựu chúng sanh, chẳng quý thấy Phật, chẳng quý chủng thiện căn.

Tại sao vậy?

Vì tất cả pháp tự tướng không, chẳng có pháp quý được và tâm hay quý. Tất cả pháp vô sở hữu, tự tướng không như hư không.

Này Tu Bồ Đề! Đại Bồ Tát bất thối chuyển này thành tựu tâm như đây ở trong bốn oai nghi của thân thể: Đi, đứng, nằm, ngồi, tới lui, ra vào luôn nhất tâm bất loạn.

Do những hạnh, loại, tướng mạo này mà gọi là Đại Bồ Tát bất thối chuyển.

Này Tu Bồ Đề! Nếu Đại Bồ Tát hiện thân tại gia vì lợi ích chúng sanh mà thọ lấy ngũ dục để bố thí cho chúng sanh: Người cần ăn cho ăn, cần uống cho uống, cần y phục, ngọa cụ, thuốc men đều cung cấp cho.

Đại Bồ Tát này tự làm Đàn Ba la mật và dạy người làm Đàn Ba la mật, khen ngợi pháp Đàn Ba la mật, cũng vui mừng khen ngợi người làm Đàn Ba La Mật, nhẫn đến bát nhã Ba la mật cũng vậy.

Ở tại gia, Đại Bồ Tát này đem trân bửu đầy Diêm Phù Đề, đầy Cõi Đại Thiên để cấp thí cho mọi loài chúng sanh, chẳng tự vì mình mà thường tu phạm hạnh, chẳng hiếp đáp, khinh dễ, cướp giựt của kẻ khác cho họ phải sầu lo.

Do những hạnh, loại, tướng mạo này mà gọi là bậc bất thối chuyển Đại Bồ Tát.

Lại này Tu Bồ Đề! Chấp Kim Cang Thần Vương nhẫn đến Ngũ Tánh Chấp Kim Cang Thần thường theo kề cận thủ hộ Đại Bồ Tát này mà nghĩ rằng: Đại Bồ Tát này sẽ được vô thượng bồ đề. Do đây nên hoặc Chư Thiên Tử, hoặc hư Ma Vương, Phạm Vương, hoặc người thế lực ở nhân gian đều chẳng phá hoại được tâm nhất thiết trí của Đại Bồ Tát này, nhẫn đến thành vô thượng bồ đề.

Đây gọi là tướng Đại Bồ Tát bất thối chuyển.

Lại này Tu Bồ Đề! Đại Bồ Tát thường đầy đủ ngũ căn của bậc Bồ Tát: Tín căn, tinh tấn căn, niệm căn, định căn, huệ căn. Đây gọi là tướng bất thối chuyển.

Lại này Tu Bồ Đề! Đại Bồ Tát bất thối chuyển làm thượng nhân chớ chẳng làm hạ nhân.

Bạch Đức Thế Tôn! Thế nào là thượng nhân?

Này Tu Bồ Đề! Nếu Đại Bồ Tát nhất tâm thật hành vô thượng bồ đề, lòng chẳng tán loạn thời gọi là thượng nhân.

Lại này Tu Bồ Đề! Đại Bồ Tát thường nhất tâm niệm Phật Đạo, vì sanh hoạt thanh tịnh nên chẳng làm những nghề chú thuật, hòa hiệp, thuốc men, chẳng phù chú quỷ thần, sai nhập nam nữ để hỏi sự kiết hung, phước lộc, sống chết.

Tại sao vậy?

Vì rõ biết các pháp tự tướng không, chẳng thấy các tướng nên chẳng làm việc tà mạng mà làm chánh mạng. Đây gọi là tướng bất thối chuyển Đại Bồ Tát.

Lại này Tu Bồ Đề! Nay Phật sẽ lại nói hạnh, loại, tướng mạo của Đại Bồ Tát bất thối chuyển, ngươi nên nhất tâm lắng nghe.

Đại Bồ Tát thật hành bát nhã Ba la mật. Vì thường chẳng xa rời vô thượng bồ đề nên chẳng nói sự ngũ ấm, chẳng nói sự thập nhị nhập, chẳng nói sự thập bát giới.

Tại sao vậy?

Vì thường quan niệm ngũ ấm, thập nhị nhập, thập bát giới tướng không.

Đại Bồ Tát này chẳng thích nói đến việc quan.

Tại sao vậy?

Vì an trụ trong tướng không của các pháp nên chẳng có sự sang, sự hèn.

Chẳng thích nói việc cướp trộm, vì các pháp tự tướng không nên chẳng thấy hoặc được hoặc mất.

Chẳng thích nói việc quân trận, vì các pháp tự tướng không nên chẳng thấy hoặc nhiều hoặc ít.

Chẳng thích nói việc chiến đấu, vì các pháp tự tướng không nên chẳng thấy hoặc thương hoặc ghét.

Chẳng thích nói việc phụ nữ, trụ trong pháp không nên chẳng thấy việc đẹp hoặc xấu.

Chẳng thích nói việc xóm làng, vì các pháp tự tướng không nên chẳng thấy hoặc hiệp hoặc tan.

Chẳng thích nói việc thành thị, vì trong thiệt tế chẳng thấy hoặc thắng hoặc thua.

Chẳng thích nói quốc sự, vì an trụ trong thiệt tế chẳng thấy có pháp thuộc nơi đó hoặc chẳng thuộc nơi đó.

Chẳng thích nói đến chính mình, vì an trụ trong pháp tánh nên chẳng thấy có pháp nào là ngã hoặc là vô ngã, nhẫn đến chẳng thấy có ai biết, ai thấy.

Như vậy, Đại Bồ Tát chẳng thích nói các sự việc thế gian, chỉ ưa nói bát nhã Ba la mật, chẳng xa rời tâm nhất thiết trí.

Lúc làm Đàn Ba la mật chẳng làm sự xan tham, lúc làm Thi Ba la mật chẳng làm sự phá giới, lúc làm Nhẫn Ba la mật chẳng làm sự giận tranh, lúc làm Tấn Ba la mật chẳng làm sự giải đãi, lúc làm Thiền Ba la mật chẳng làm sự tán loạn, lúc làm Huệ Ba la mật chẳng làm sự ngu si.

Đại Bồ Tát này dầu thật hành tất cả pháp không, nhưng thích chánh pháp, mến chánh pháp. Dầu thật hành pháp tánh nhưng thường tán thán pháp bất hoại mà mến tích thiện tri thức như là Chư Phật và Chư Bồ Tát, Thanh Văn, Bích Chi Phật. Có thể giáo hóa người ưa muốn vô thượng bồ đề.

Đại Bồ Tát này thường muốn thấy Chư Phật. Khi nghe nói Phật hiện ở cõi nước nào liền nguyện Vãng Sanh. Ngày đêm luôn tưởng niệm Phật.

Này Tu Bồ Đề! Đại Bồ Tát này nhập Sơ Thiền đến Phi Phi Tưởng Xứ Định, vì dùng sức phương tiện nên phát khởi tâm Cõi Dục, thác sanh vào trong hàng chúng sanh hay thật hành Thập Thiện Nghiệp, và trong chỗ hiện tại có Phật ở.

Do những hạnh, loại, tướng mạo trên đây, phải biết đó là bậc Đại Bồ Tát bất thối chuyển.

Lại này Tu Bồ Đề! Lúc thật hành bát nhã Ba la mật, Đại Bồ Tát an trụ nơi một không, ngoại không nhẫn đến vô pháp hữu pháp không, an trụ nơi tứ niệm xứ nhẫn đến ba môn giải thoát: Không, vô tướng, vô tác. Với trong địa vị của mình tự biết rất rõ, chẳng còn nghi là phải hay không phải bậc bất thối chuyển.

Tại sao vậy?

Vì Đại Bồ Tát này chẳng còn thầy có chút pháp nào ở trong vô thượng bồ đề hoặc chuyển hay bất thối chuyển.

Này Tu Bồ Đề! Ví như có người được quả Tu Đà Hoàn, an trụ trong bậc Tu Đà Hoàn, tự biết rõ ràng, trọn chẳng nghi ngờ. Cũng vậy, an trụ trong bất thối chuyển, Đại Bồ Tát này tự biết rõ ràng, trọn chẳng nghi ngờ.

An trụ trong bậc này, Đại Bồ Tát thanh tịnh Phật Độ, thành tựu chúng sanh. Lúc các ma sự phát khởi thì hay biết, cũng chẳng theo ma sự phá hoại ma sự.

Này Tu Bồ Đề! Ví như có người phạm tội ngũ nghịch, tâm tội ngũ nghịch luôn theo dính người đói cho đến chết chẳng rời, dầu có nghĩ việc khác cũng vẫn không ngăn cách tâm tội ấy.

Cũng vậy, Đại Bồ Tát này tự an trụ trong địa vị của mình, tâm thường bất động. Tất cả Thiên, Nhân, A Tu La trong đời không làm động chuyển được tâm Bồ Tát này.

Tại sao vậy?

Vì Đại Bồ Tát này vượt trên tất cả hàng Thiên, Nhân, A tu la mà vào trong địa vị chánh pháp, an trụ nơi bậc mình đã chứng, đầy đủ thần thông Bồ Tát, hay tịnh Phật Độ, thành tựu chúng sanh, từ một Phật Độ đến một Phật Độ.

Ở chỗ Chư Phật mười phương gieo trồng những thiện căn, hầu gần thưa hỏi Chư Phật. Đại Bồ Tát này an trụ như vậy, lúc có ma sự phát khởi liền hay biết mà chẳng theo, dùng sức phương tiện đặt ma sự vào trong thiệt tế.

Với địa vị tự chứng, Đại Bồ Tát này chẳng nghi ngờ, hối tiếc. Rõ biết thiệt tế này chẳng phải một, chẳng phải hai. Do cớ trên đây mà Đại Bồ Tát này nhẫn đến lúc chuyển thân, trọn chẳng hướng về bậc Thanh Văn, Bích Chi Phật.

Trong các pháp tự tướng không, Đại Bồ Tát này chẳng thấy có pháp nào hoặc sanh hoặc diệt hoặc cấu hoặc tịnh.

Này Tu Bồ Đề! Nhẫn đến lúc chuyển thân, Đại Bồ Tát này trọn chẳng nghi rằng mình sẽ được hay chẳng được vô thượng bồ đề. Vì các pháp tự tướng không chính đó là vô thượng bồ đề.

Này Tu Bồ Đề! Đại Bồ Tát này an trụ trong địa vị của mình chứng, chẳng theo lời người khác, không ai phá hoại được. Vì bậc này đã thành tựu trí huệ bất động vậy.

Do những hạnh, loại, tướng mạo trên đây, phải biết đó gọi là bậc Đại Bồ Tát bất thối chuyển.

Lại Này Tu Bồ Đề! Nếu có ác ma hiện thân Phật đến bảo Đại Bồ Tát này rằng: Nay Ngài ở trong đây chứng lấy quả A La Hán, Ngài cũng chẳng được thọ ký vô thượng bồ đề, cũng chưa được vô sanh pháp nhẫn, Ngài không có hạnh, loại, tướng mạo của bậc bất thối chuyển, cũng không có tướng để được thọ ký vô thượng bồ đề.

Lúc nghe lời nói như trên, Đại Bồ Tát này trọn không kinh sợ, nghi ngờ và tự biết quyết định sẽ được Chư Phật thọ ký vô thượng bồ đề.

Tại sao vậy?

Vì Chư Bồ Tát do pháp ấy mà được thọ ký, nay tôi cũng có pháp ấy tất được thọ ký.

Này Tu Bồ Đề! Nếu ác ma hoặc người bị ma sai hiện hình Phật đến thọ ký quả Thanh Văn, Bích Chi Phật cho Đại Bồ Tát này.

Đại Bồ Tát này liền tự nghĩ rằng đây là ác ma hoặc người bị ác ma sai hiện hình Phật đến làm như vậy. Vì Chư Phật chẳng bao giờ bảo Bồ Tát xa lìa vô thượng bồ đề để an trụ bậc Thanh Văn, Bích Chi Phật.

Do những hạnh, loại, tướng mạo như trên mà gọi là bậc Đại Bồ Tát bất thối chuyển.

Lại Này Tu Bồ Đề! Ác ma hiện thân Phật đến chỗ Bồ Tát mà bảo rằng: Kinh Sách của Ngài học chẳng phải của Phật nói, cũng chẳng phải của Thanh Văn nói, đó là của ma nói.

Đại Bồ Tát này liền tự nghĩ biết là ác ma hiện ra bảo tôi xa rời vô thượng bồ đề.

Này Tu Bồ Đề! Phải biết Đại Bồ Tát này đã được Chư Phật quá khứ thọ ký cho, đã ở bậc bất thối chuyển.

Tại sao vậy?

Vì Chư Đại Bồ Tát có bao nhiêu hạnh, loại, tướng mạo bất thối chuyển thì Đại Bồ Tát này cũng có đủ những hạnh, loại, tướng mạo ấy. Đây gọi là bậc Đại Bồ Tát bất thối chuyển.

Lại Này Tu Bồ Đề! Lúc thật hành bát nhã Ba la mật, Đại Bồ Tát này vì hộ trì chánh pháp mà chẳng tiếc thân mạng huống là những vật khác.

Lúc hộ trì Phật Pháp, Đại Bồ Tát nghĩ rằng chẳng phải vì hộ trì chánh pháp của một Đức Phật mà vì hộ trì chánh pháp của Thập Phương Tam Thế tất cả Chư Phật nên chẳng tiếc thân mạng.

Này Tu Bồ Đề! Như lời Phật đã dạy: Tất cả pháp chân không. Lúc có kẻ ngu si phá hoại, chẳng lời của Phật mà tuyên nói rằng đó là phi pháp, là chẳng lành, chẳng phải lời dạy của Phật.

Này Tu Bồ Đề! Vì hộ trì pháp chân không như vậy mà Đại Bồ Tát chẳng tiếc thân mạng.

Đại Bồ Tát cũng tự nghĩ rằng tôi cũng ở trong số Chư Phật vị lai, đã thọ ký trong số đó, pháp chân không ấy cũng là pháp của tôi. Tôi vì hộ pháp ấy mà chẳng tiếc thân mạng.

Này Tu Bồ Đề! Vì thấy sự lợi ích quan hệ như vậy nên Đại Bồ Tát chẳng tiếc thân mạng để hộ trì.

Do những hạnh, loại, tướng mạo ấy mà biết là tướng của bậc bất thối chuyển.

Lại Này Tu Bồ Đề! Nghe Đức Phật thuyết pháp, Đại Bồ Tát chẳng nghi hối, nghe xong ghi nhớ, thọ trì, trọn chẳng quên mất. Tại sao vậy, vì Đại Bồ Tát đã được Đà La Ni.

Bạch Đức Thế Tôn! Được Đà La Ni gì mà khi nghe Đức Phật thuyết các Kinh Pháp lại chẳng quên mất?

Này Tu Bồ Đề! Vì Bồ Tát được văn trì Đà La Ni nên chẳng quên mất các Kinh Pháp của Đức Phật đã dạy và chẳng nghi hối.

Bạch Đức Thế Tôn! Chỉ chẳng quên, chẳng nghi Kinh Pháp của Đức Phật dạy, còn Thanh Văn, Bích Chi Phật, Thiên Long, Bát Bộ nói có được chẳng quên, chẳng nghi chăng?

Này Tu Bồ Đề! Tất cả lời nói về các sự việc, Bồ Tát được Đà La Ni này đều chẳng quên, chẳng nghi.

Này Tu Bồ Đề! Những hạnh, loại, tướng mạo như vậy, phải biết đó là bậc đại Bồ Tát bất thối chuyển. 

***