Kinh Đại thừa

Phật Thuyết Kinh Bát Nhã Ba La Mật

PHẬT THUYẾT

KINH BÁT NHÃ BA LA MẬT

H án dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư

Cưu Ma La Thập, Đời Diêu Tần

PHẨM NĂM MƯƠI TÁM

PHẨM MỘNG HÀNH

Lúc đó Ngài Xá Lợi Phất hỏi Ngài Tu Bồ Đề:

Nếu Đại Bồ Tát lúc chiêm bao nhập ba tam muội: Không, vô tướng và vô tác tam muội, chừng có lợi ích nơi bát nhã Ba la mật chăng?

Ngài Tu Bồ Đề nói: Nếu lúc ban ngày, Đại Bồ Tát nhập ba tam muội có lợi ích nơi bát nhã Ba la mật thì ban đêm trong chiêm bao cũng sẽ có lợi ích.

Tại sao vậy?

Vì ngày, đêm chiêm bao đồng nhau không khác.

Thưa Ngài Xá Lợi Phất! Nếu ban ngày Đại Bồ Tát hành bát nhã Ba la mật có lợi ích bát nhã Ba la mật thì trong chiêm bao, hành bát nhã Ba la mật cũng phải có lợi ích.

Ngài Xá Lợi Phất hỏi Ngài Tu Bồ Đề: Trong chiêm bao, Đại Bồ Tát hành động tác nghiệp, những nghiệp đó có hợp thành chăng?

Cứ như lời Đức Phật dạy thì tất cả pháp như chiêm bao, vì thế chẳng nên có hợp thành.

Tại sao vậy?

Vì trong chiêm bao không có pháp hợp thành, lúc thức nhớ tưởng, phân biệt mới nên có hợp thành.

Ngài Tu Bồ Đề nói: Nếu người trong chiêm bao giết chết chúng sanh, khi thức dậy nghĩ nhớ, phân biệt hành động đó: Tôi giết như thế được lắm.

Thưa Ngài Xá Lợi Phất! Sự việc đó như thế nào?

Ngài Xá Lợi Phất nói: Không có cảnh duyên thì nghiệp chẳng sanh, không có cảnh duyên thì tư chẳng sanh. Có duyên thì nghiệp sanh, có duyên thì tư sanh.

Tâm phát sanh ở trong kiến văn, giác tri, chớ tâm chẳng sanh từ nơi chẳng có kiến văn, giác tri. Trong đây có tâm tịnh, có cấu. Thế nên vì có cảnh duyên mà nghiệp sanh, nghiệp chẳng sanh nơi không có duyên. Vì có cảnh duyên mà tư sanh, tư chẳng sanh nơi không có duyên.

Ngài Xá Lợi Phất nói:

Như lời Đức Phật nói: Tất cả nghiệp, tất cả tư đều là tự tướng ly, sao lại bảo rằng vì có duyên nên nghiệp sanh, không duyên thì nghiệp chẳng sanh.

Vì có duyên nên tư sanh, không duyên thì tư sanh chẳng sanh?

Ngài Tu Bồ Đề nói: Vì nắm lấy tướng nên có duyên thì nghiệp sanh, không duyên thì chẳng sanh. Vì nắm lấy tướng nên có duyên thì tư sanh, không duyên thì chẳng sanh.

Ngài Xá Lợi Phất nói: Nếu Đại Bồ Tát trong chiêm bao bố thí, trì giới, nhẫn nhục, tinh tấn, thiền định, trí huệ, đem thiện căn phước đức này hồi hướng vô thượng bồ đề.

Đây có phải là thiệt hồi hướng chăng?

Ngài Tu Bồ Đề!

Nói: Thưa Ngài Xá Lợi Phất! Hiện đây có Di Lặc Bồ Tát đã được Đức Phật thọ ký bất thối chuyển, sẽ thành Phật, Ngài nên hỏi Di Lặc Bồ Tát sẽ giải đáp.

Ngài Xá Lợi Phất hỏi Ngài Di Lặc Bồ Tát: Thưa Ngài Tu Bồ Đề vừa bảo rằng hiện đây có Di Lặc Bồ Tát đã được Đức Phật thọ ký bậc bất thối chuyển, sẽ thành Phật. Ngài Di Lặc Bồ Tát sẽ giải đáp.

Di Lặc Bồ Tát bảo Ngài Xá Lợi Phất: Sẽ dùng danh từ Di Lặc để đáp chăng?

Hoặc là sắc, thọ, tưởng, hành, thức để đáp chăng?

Hoặc dùng sắc, thọ, tưởng, hành, thức không để đáp chăng?

Sắc, thọ, tưởng, hành, thức chẳng thể đáp được. Sắc, thọ, tưởng, hành, thức không chẳng thể đáp được. Tôi chẳng thấy pháp ấy có thể đáp được, cũng chẳng thấy ai hay đáp được. Tôi chẳng thấy người ấy được thọ ký, cũng chẳng thấy pháp có thể thọ ký, chẳng thấy nơi chỗ thọ ký. Tất cả các pháp ấy đều không hai, không khác.

Ngài Xá Lợi Phất hỏi: Như lời của Ngài nói đó, là được pháp tác chứng chăng?

Ngài Di Lặc Bồ Tát nói: Như pháp của tôi nói đó, như vậy chẳng chứng.

Lúc đó Ngài Xá Lợi Phất nghĩ rằng: Di Lặc Bồ Tát có trí huệ sâu xa, từ lâu đã thật hành sáu Ba la mật, vì dùng vô sở đắc nên hay nói như vậy.

Bấy giờ Đức Phật bảo Ngài Xá Lợi Phất: Ngươi dùng pháp ấy được A La Hán, ngươi có thấy pháp ấy chăng?

Ngài Xá Lợi Phất thưa: Bạch Đức Thế Tôn! Chẳng thấy.

Đức Phật dạy: Này Xá Lợi Phất Đại Bồ Tát hành bát nhã Ba la mật cũng như vậy, chẳng nghĩ rằng pháp ấy sẽ được thọ ký, pháp ấy đã được thọ ký, pháp ấy sẽ được vô thượng bồ đề.

Này Xá Lợi Phất! Đại Bồ Tát hành bát nhã Ba la mật chẳng nghi ngờ rằng tôi được hay chẳng được mà tự biết mình thiệt được vô thượng bồ đề.

Đức Phật bảo Ngài Tu Bồ Đề:

Có Đại Bồ Tát lúc hành Bố thí Ba la mật, hoặc thấy chúng sanh đói rét, y phục rách rưới, phát nguyện rằng: Trong thời gian tôi hành Bố Thí Ba la mật đó, nguyện lúc tôi thành Phật, chúng sanh trong cõi nước tôi không có sự đói rét như vậy.

Những đồ dùng, đồ uống ăn, y phục, như Cõi Trời Tứ Thiên Vương, Trời Đao Lợi, Trời Dạ Ma, Trời Đâu Suất, Trời Hóa Lạc, Trời Tha Hóa Tự Tại.

Này Tu Bồ Đề! Đại Bồ Tát tu hành như vậy thì có thể đầy đủ Bố Thí Ba la mật, gần kề vô thượng bồ đề.

Lại này Tu Bồ Đề! Lúc hành trì giới Ba la mật, Đại Bồ Tát thấy chúng sanh sát sanh, trộm cướp nhẫn đến tà kiến, bị chết yểu, nhiều bệnh, xấu tướng, thiếu oai đức, nghèo hèn, tàn tật, phải phát nguyện rằng: Theo thời gian tôi hành trì giới Ba la mật đây, nguyện lúc tôi thành Phật, chúng sanh trong cõi nước tôi không có nghiệp ác và báo xấu như vậy.

Này Tu Bồ Đề! Đại Bồ Tát tu hành như vậy thì có thể đầy đủ trì giới Ba la mật, gần kề vô thượng bồ đề.

Lại này Tu Bồ Đề! Lúc hành nhẫn nhục Ba la mật, Đại Bồ Tát thấy chúng sanh giận thù, mắng nhiếc, đánh đập, tàn sát lẫn nhau, phải phát nguyện rằng: Theo thời gian tôi hành nhẫn nhục Ba la mật đây, nguyện lúc tôi thành Phật, chúng sanh trong cõi nước tôi không có những sự đó, tất cả đều xem nhau như cha, như mẹ, như anh chị em, như thiện tri thức, đều có lòng từ bi.

Này Tu Bồ Đề! Đại Bồ Tát tu hành như vậy thì có thể đầy đủ nhẫn nhục Ba la mật, gần kề vô thượng bồ đề.

Lại này Tu Bồ Đề! Lúc thật hành tinh tấn Ba la mật, Đại Bồ Tát thấy chúng sanh lười biếng, chẳng siêng tu pháp lành, rời bỏ Ba Thừa Thanh Văn, Bích Chi Phật, Phật thừa, phải phát nguyện rằng: Theo thời gian tôi hành tinh tấn Ba la mật, nguyện lúc tôi thành Phật, chúng sanh trong cõi nước tôi không có sự như vậy, tất cả đều siêng tu tinh tấn, đều được đắc độ nơi pháp Tam Thừa.

Này Tu Bồ Đề! Đại Bồ Tát tu hành như vậy có thể đầy đủ tinh tấn Ba la mật, gần kề vô thượng bồ đề.

Lại này Tu Bồ Đề! Lúc Hành Thiền Ba la mật, Đại Bồ Tát thấy chúng sanh bị ngũ cái che trùm dâm dục, ngủ nghỉ, điệu hối, nghi ngờ, mất thiền, mất định, mất vô lượng tâm, phải phát nguyện rằng: Theo thời gian tôi tu Thiền Ba la mật, nguyện lúc tôi thành Phật, chúng sanh trong cõi nước tôi đều không có sự như vậy.

Này Tu Bồ Đề! Đại Bồ Tát tu hành như vậy có thể đầy đủ Thiền Ba la mật, gần kề vô thượng bồ đề.

Lại này Tu Bồ Đề! Lúc hành bát nhã Ba la mật, Đại Bồ Tát thấy chúng sanh ngu si, mất chánh kiến thế gian, xuất thế gian hoặc cho rằng không nghiệp, không nhân duyên nghiệp, hoặc cho rằng thân là thường còn, hoặc cho rằng đoạn diệt, hoặc nói là vô sở hữu, phải phát nguyện rằng: Theo thời gian tôi hành bát nhã Ba la mật, tịnh Phật Quốc Độ, thành tựu chúng sanh, nguyện lúc tôi thành Phật, chúng sanh trong cõi nước tôi không có sự như vậy.

Này Tu Bồ Đề! Đại Bồ Tát tu hành như vậy thì có thể đầy đủ bát nhã Ba la mật, gần kề vô thượng bồ đề.

Lại Này Tu Bồ Đề! Lúc hành sáu Ba la mật, Đại Bồ Tát thấy chúng sanh an trụ nơi ba tụ: Một là chánh định tụ, hai là tà định tụ, ba là bất định tụ.

Phải phát nguyện rằng: Theo thời gian tôi hành Lục Ba la mật, tịnh Phật Quốc Độ, thành tựu chúng sanh, nguyện lúc tôi thành Phật. chúng sanh trong cõi nước tôi không có tà định tụ, cũng không có danh từ tà tụ.

Này Tu Bồ Đề! Đại Bồ Tát tu hành như vậy có thể đầy đủ sáu Ba la mật, gần kề nhất thiết chủng trí.

Lại này Tu Bồ Đề! Lúc thật hành sáu Ba la mật, Đại Bồ Tát thấy chúng sanh địa ngục, ngạ quỷ và súc sanh, phải phát nguyện rằng: Theo thời gian tôi hành sáu Ba la mật, tịnh Phật Quốc Độ, thành tựu chúng sanh, nguyện lúc tôi thành Phật, trong cõi nước tôi không có ba ác đạo, cũng không có danh từ ba ác đạo.

Này Tu Bồ Đề! Đại Bồ Tát tu hành như vậy thì có thể đầy đủ sáu Ba la mật, gần kề nhất thiết chủng trí.

Lại này Tu Bồ Đề! Lúc hành sáu Ba la mật, Đại Bồ Tát thấy mặt đất gai chông, hầm hố, gò mương rãnh nhơ uế, phải phát nguyện rằng: Theo thời gian tôi hành sáu Ba la mật, nguyện lúc tôi thành Phật, cõi nước tôi không có như vậy, mặt đất bằng phẳng như bàn tay.

Này Tu Bồ Đề! Đại Bồ Tát tu hành tư như vậy có thể đầy đủ sáu Ba la mật, gần kề nhất thiết chủng trí.

Lại này Tu Bồ Đề! Lúc hành sáu Ba la mật, Đại Bồ Tát thấy cõi này thuần đất, phải phát nguyện rằng: Theo thời gian tôi hành sáu Ba la mật, nguyện lúc tôi thành Phật, cõi nước tôi toàn vàng ròng làm cát trải khắp.

Này Tu Bồ Đề! Đại Bồ Tát tu hành như vậy có thể đầy đủ sáu Ba la mật, gần kề nhất thiết chủng trí.

Lại Này Tu Bồ Đề! Lúc hành sáu Ba la mật, Đại Bồ Tát thấy chúng sanh luyến trước, phải phát nguyện rằng: Theo thời gian tôi hành sáu Ba la mật, nguyện lúc tôi thành Phật, chúng sanh trong cõi nước tôi không có luyến trước như vậy.

Này Tu Bồ Đề! Đại Bồ Tát tu hành như vậy có thể đầy đủ sáu Ba la mật, gần kề nhất thiết chủng trí.

Lại này Tu Bồ Đề! Lúc thật hành sáu Ba la mật, Đại Bồ Tát thấy bốn giai cấp trong chúng sanh Sát Đế Lợi, Bà La Môn, Tỳ Xá, Thủ Đà La, phải phát nguyện rằng: Theo thời gian tôi hành sáu Ba la mật, tịnh Phật Quốc Độ, thành tựu chúng sanh, nguyện lúc tôi thành Phật, trong cõi nước tôi không có danh từ bốn giai cấp.

Này Tu Bồ Đề! Đại Bồ Tát tu hành như vậy có thể đầy đủ sáu Ba la mật, gần vô thượng bồ đề.

Lại này Tu Bồ Đề! Lúc hành sáu Ba la mật, Đại Bồ Tát thấy chúng sanh có những hạng hạm trung, thượng, có nhà hạ, trung, thượng, phải phát nguyện rằng: Theo thời gian tôi hành sáu Ba la mật, tịnh Phật Quốc Độ, thành tựu chúng sanh, nguyện lúc tôi thành Phật, chúng sanh trong cõi nước tôi không có ưu liệt như vậy.

Này Tu Bồ Đề! Đại Bồ Tát tu hành như vậy có thể đầy đủ sáu Ba la mật, gần nhất thiết chủng trí.

Lại này Tu Bồ Đề! Đại Bồ Tát lúc hành sáu Ba la mật, thấy chúng sanh có thân hình dị biệt, phải phát nguyện rằng: Theo thời gian tôi hành sáu Ba la mật, tịnh Phật Quốc Độ, thành tựu chúng sanh, nguyện lúc tôi thành Phật, chúng sanh trong cõi nước tôi không có thân hình biệt dị nhau, tất cả đều xinh đẹp, đoan trang, sạch sẽ, đầy đủ tướng mạo.