Kinh Đại thừa

PHẬT THUYẾT KINH

BỒ TÁT ANH LẠC HIỆN TẠI BÁO

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư

Trúc Phật Niệm, Đời Dao Tần
 

PHẨM BỐN MƯƠI BỐN

PHẨM CÁC THỪA
 

Bấy giờ nơi tòa ngồi có vị Bồ Tát tên là Tịnh Nhãn, liền rời chỗ ngồi đứng dậy, để trần vai bên phải, đến trước Đức Phật quỳ mọp, chắp tay cung kính thưa: Kính bạch Thế Tôn! Thế nào là Đại Bồ Tát phát tâm hướng về đại thừa đạt đến trí tuệ vô ngại?

Do tu tập pháp gì mà đạt được cõi diệt nẻo Đại Thừa?

Đức Thế Tôn bảo Bồ Tát Tịnh Nhãn: Lành thay! Lành thay! Này vị Tộc Tánh Tử! Những điều nay Bồ Tát nêu hỏi ấy đều thuộc về lãnh vực uy thần của Phật Đạt tới đấy! Bồ Tát hãy hết sức lắng nghe và khéo suy nghĩ ghi nhớ! Ta sẽ dùng kệ để giải tỏa mối hồ nghi của Bồ Tát.

Lúc này, Đức Thế Tôn bèn đọc bài tụng:

Chẳng dùng sắc hư bại

Hướng tới đạo bình đẳng

Quán sắc đạo không khác

Mới hợp nẻo đạo thừa.

Tư duy sắc và đạo

Tánh như nhiên cũng vậy

Không thấy đạo hư hoại

Nẻo tu tập Bậc Trí.

Gốc tánh đạo luôn bền

Tìm kiếm chẳng thể tận

Rất thuận nghĩ bậc nhất

Thừa ấy đạt vô ngại.

Người ngu tâm đảo điên

Cầu đạo ấm giữ nhập

Nhiễm vướng nơi ba cõi

Nên phải thọ sinh tử.

Các pháp không nhận giữ

Trên dưới cùng khoảng giữa

Chẳng thấy có tan rời

Đó là hướng đại thừa.

Như thấy pháp chẳng pháp

Nơi hai ý chẳng động

Cũng chẳng dấy nhị kiến

Phát hướng tới cũng thế.

Hai là pháp hữu vi

Cũng gọi pháp vô vi

Trừ hai, chẳng thấy hai

Mới hợp đạo vô thượng.

Vượt khỏi hàng phàm phu

Chưa tới đạo Thánh Hiền

Đến được, chưa thành tựu

Cũng là phước điền đời.

Dốc lìa tám pháp tục

Như hoa không vướng bùn

Trăm kiếp hành luôn vượt

Thế mới hướng đại thừa.

Chốn chốn tu chánh nghiệp

Nơi nơi hiện thần thông

Độ người chẳng thấy độ

Khẩu tâm ý hành mật.

Không thối nẻo sinh tử

Tâm dứt mọi khiếp nhược

Ý vững như Kim Cang

Rất hợp tuệ vô ngại.

Hư không chẳng thiện ác

Pháp giới thường thanh tịnh

Pháp cũng vốn không pháp

Đâu có chuyện cấu nhiễm?

Chẳng thấy lìa pháp tà

Mà tu đạo vô thượng

Lại không kẻ kém cõi

Đó là tướng đại thừa.

Các pháp gốc không tướng

Như không chẳng thể giữ

Cầu tướng gốc tự không

Kẻ trí nên biết rõ.

Phàm muốn hành vô ngại

Phương tiện là bậc nhất

Nguyện chúng sinh hoàn tất

Dẫn dắt đến Đạo Tràng.

Bạn lành là chánh pháp

Bền vững không bỏ quên

Lìa hẳn ấm giữ nhập

Không theo lối hồ nghi.

Như Phật hiện ở đời

Rồi cũng chọn diệt độ

Chánh pháp luôn tồn tại

Trọn chẳng hề biến đổi.

Các pháp được nêu đúng

Thiện ác chẳng hư hoại

Tánh cõi chân cũng thế

Thường trụ chẳng động chuyển.

Nẻo tu thật thâm diệu

Cõi ma không hề vướng

Các pháp lại cũng vậy

Vĩnh viễn lìa cõi tà

Muốn cầu đạo vô thượng

Chẳng chấp pháp tu hành

Dứt có tưởng không tưởng

Mới hợp tuệ vô ngại.

Tuệ Phật dứt mọi chấp

Pháp pháp không chốn sinh

Không thấy đạo sinh diệt

Nêu thuận hành đại thừa.

Hoặc dùng đầu mắc thí

Tâm tín không hề bỏ

Chẳng thấy có kẻ nhận

Dứt mọi chấp tưởng vọng

Các pháp vốn không sinh

Suy cứu không chốn chứa

Tướng các pháp cũng thế

Duyên mối chẳng thể thấy

Như người muốn tìm không

Nhằm biết bờ bến ấy

Ngày đêm luôn nhớ nghĩ

Công sức ấy thật phí.

Ngu lầm chấp tôi ta

Bám nẻo thường, chẳng lìa

Đọa lạc nạn ba đường

Chẳng đạt chốn cứu cánh.

Bậc chân, đạo Thánh Hiền

Ba đạt không ngăn ngại

Còn chưa tận nguồn không

Huống chi hạng người thường.

Người đều chấp nẻo thường

Vô minh che nẻo sáng

Sinh tử khổ chồng chất

Do đâu được giải thoát?

Tài trí không vướng mắc

Nhằm cầu đạo vô thượng

Hai nẻo thí chẳng cùng

Cứu cánh sao hằng đạt?

Giới luật hành vô ngã

Pháp bậc nhất chốn an

Lại cũng dứt tướng ấy

Hành vượt niệm giới tuệ

Chẳng tu tự nhiên đạt

Trí trừ gốc vô minh

Giới đủ, đạo thanh tịnh

Trong như trăng tròn hiện

Thân như bọt nước tụ

Cũng như điện vụt lóe

Ý căn như ngựa hoang

Giới là đạo thanh tịnh

Tối thắng không kẻ sánh

Các Thánh Thiên Trung Thiên

Tâm dứt hết thảy ác

Định tịch Ba la mật.

Giữ giới và phạm giới

Định loạn chẳng nêu bày

Nhận rõ các pháp giới

Giới là đạo giải thoát.

Đạt Nhẫn Ba La Mật

Gắng nhận mọi khổ não

Từ bi thấm khắp loài

Không còn tưởng cao thấp

Nhớ tìm pháp quá khứ

Sinh diệt không dừng lâu

Pháp khen, chê, tôn, trách

Sao có được thuận hợp.

Từng phần rõ hình tướng

Trọn chẳng dấy niệm ác

Nhận rõ nẻo trong ngoài

Thân tâm an nhiên trụ

Oán thù nhằm mong hại

Diệt ấy nguy đến thân

Nhẫn đó như đất chở

Không chấp có xấu tốt.

Thệ nguyện lớn nhẫn nhục

Dứt tưởng niệm đối kháng

Nên khiến mọi chúng sinh

Trông thấy thảy vui mừng

Muốn rõ biển Đại Thừa

Nên dứt tâm khiếp nhược

Thân đoan nghiêm, tâm chính

Đạt được nhẫn vô sinh

Gốc từ vô số kiếp

Lưu chuyển trong sinh tử

Nên vì một chúng sinh

Mang đủ áo giáp nguyện

Các pháp không khởi diệt

Lại không tưởng hủy hoại

Kẻ ngu tâm điên đảo

Không tỏ tuệ quá khứ

Tánh pháp giới thường trụ

Kẻ học chẳng trọn vẹn

Nên thông tỏ gốc ngọn

Sinh ấy không chốn sinh

Chúng sinh chẳng thấu đạt

Tuệ vô ngại vi diệu

Quyết tìm phương tiện khéo

Dứt trừ tâm đảo điên

Chư Phật hiện ở đời

Hóa độ kẻ mê lầm

Lại cũng không buông thả

Luôn tinh tấn dũng mãnh

Nhận rõ tất cả pháp

Như huyễn, bóng ngựa hoang

Cầu thật, không quả báo

Như quán không, vô hình

Chúng sinh không niệm thực

Tự dấy tưởng tham vướng

Dần tỏ nẻo giáo pháp

Khiến rõ chốn giải thoát

Phương tiện nhớ nghĩ ấy

Mọi sở nguyện tất đạt

Mỗi mỗi tư duy quán

Trí vô ngại thành tựu

Niệm giữ hành trong ngoài

Chốn chốn cầu tánh không

Không dựa, không vướng chấp

Gốc ngọn sinh tử tịnh

Dốc học vui chốn tĩnh

Nơi riêng dứt sợ hãi

Thiền định tuệ tư duy

Sáu thần thông khéo hiện

Tại nơi đông hay vắng

Nhất tâm không vọng loạn

Chẳng mất pháp uy nghi

Đó là định vi diệu.

Pháp định có nhiều loại

Ý dứt, hành vô lậu

Hai giải thoát thêm tăng

Đó là định vi diệu

Quán khắp hết thảy pháp

Chốn yên tâm chẳng dời

Nơi một trở lại một

Đó là định vi diệu.

Tâm đạo luôn kiên cố

Ý diệt tâm hằng dứt

Tiếp độ người thuần thục

Đó là định vi diệu.

Luôn nhớ Bậc Chánh Giác

Đạo, Pháp Thân Như Lai

Mọi sắc tướng chán lo

Đó là định vi diệu.

Lại tu sáu tư niệm

Hành theo đúng thứ lớp

Dứt niệm, không tư tưởng

Đó là định vi diệu.

Bốn đôi tám bậc quý

Sinh từ nẻo vô vi

Vô số chẳng hữu số

Đó là định vi diệu.

Kẻ trí tu bốn Thiền

Định không, vượt nẻo thức

Tỏ rõ thân trong ngoài

Đó là định vi diệu.

Chư Phật khắp mười phương

Xa trông chúng sinh ấy

Chẳng lo mắt thấy sắc

Tự nhiên đạo thành tựu

Lại cũng thấy kẻ ấy

Mỗi mỗi nơi thuyết pháp

Không sinh tưởng tai nghe

Thức diệt chẳng vướng lại

Tưởng chúng sinh vô lượng

Dốc ý nên thấy rõ

Chẳng dấy tâm nhị kiến

Nên sinh từng ấy niệm.

Nhớ nghĩ kiếp quá khứ

Hằng sa chẳng thể tính

Tâm trước sau cũng thế

Dũng mãnh không biếng trễ

Lại đến vô lượng cõi

Thị hiện pháp thần túc

Tâm trụ, thân tự theo

Khiến rõ pháp thần túc

Diễn nói đạo cam lồ

Chẳng mất hành tịnh tiến

Từ kiếp đến trăm kiếp

Tuệ vô ngại không dứt

Đạt trí Ba La Mật

Nhận rõ ấm và nhập

Vì người thuyết pháp liệu

Chẳng vướng chấp tôita

Hành với các phương tiện

Cùng rõ dâm, nộ, si

Nhân duyên dứt cấu, chấp

Khiến tỏ đạo thanh tịnh.

Gốc ngã tự tạo hành

Giải thoát dứt sợ hãi

Các duyên hội hợp nên

Các pháp không nơi chốn

Tự quán cũng quán Phật

Quán pháp không cũng thế

Nẻo sinh tử Nê Hoàn

Kẻ trí bèn giác ngộ.

Khéo biết tánh trí tuệ

Khiến cầu tuệ giác ngộ

Ba đời trong tối tăm

Hốt nhiên thấy ánh sáng.

Trí ấy là đại trí

Trí Phật vượt nghĩ bàn

Dẫn dắt cho muôn loài

Thành trí vô thượng ấy.

Phàm chấp nhất thiết trí

Không thể vượt mức đó.

Tu tập đủ các trí

Nẻo Đại Thừa nên quả.

Từ trí chỉ có hiệu

Chẳng có đạo chân thật

Trí ấy trên mọi trí

Cứu vớt hết thảy nạn.

Như dốc cầu trí tuệ

Như cầu tánh hư không

Tâm không chóng đạt đến

Huống lại dấy tưởng loạn.

Cõi hư không vô lượng

Vô lượng chẳng thể thấy

Trí ấy cũng như vậy

Vô lượng không bờ bến.

Giả sử hết thảy người

Lên thuyền trí tuệ đó

Vui khắp bến sinh tử

Chẳng tới biển Nê Hoàn.

Như người trăm ngàn kiếp

Muốn khen công đức ấy

Trí tuệ đuốc lớn sáng

Nào soi thấu kho sâu.

Vô tận, chẳng thể tận

Cũng không tám không nhàn

Dốc tụng tuệ vô ngại

Tối tôn Cõi Trời, người.

Mới chẳng đọa nẻo ác

Sáu tình luôn gồm đủ

Sinh nơi Cõi Trời, người

Trong các hạng hào quý.

Hết thảy loài chúng sinh

Đều sẽ thành trí đạo

Thọ trì chánh pháp ấy

Chưa từng mang lo sợ.

Ủng hộ gốc chánh pháp

Chốn an, đạo giải thoát

Dốc chuyển xe chánh pháp

Hiện khắp cõi thế gian.

Nơi trăm ngàn ức kiếp

Trọn chẳng vướng sinh tử

Tất thành Bậc Chánh Giác

Đều từ tuệ vô ngại.

Dũng mãnh hơn mọi người

Hàng phục các loài ma

Trí tuệ thêm tinh tấn

Pháp tổng trì luôn giữ.

Như có người một niệm

Uống khắp nước sông hồ

Đi đến khắp bốn cõi

Chẳng thể tận nguồn ấy.

Kẻ trí phương tiện khéo

Luôn tự mình suy niệm

Chỉ uống nước bốn biển

Nên mới đến được khắp.

Muốn thành đạo vô thượng

Trí tuệ sáng vô ngại

Thọ trì niệm đọc tụng

Thọ ký cũng chẳng lâu

Tuy Phật chưa ra đời

Hiện ba mươi hai tướng

Nên dốc hành Phật Sự

Độ khắp vô lượng người.

Nay ta thành Chánh Giác

Tôn quý nhất ba cõi

Đều do việc thọ trì

Kho đại tuệ vô ngại.

Lúc Đức Thế Tôn thuyết giảng xong pháp ấy, đây là pháp hết mực thâm diệu, khó lường, vượt mọi nghĩ bàn, cũng chẳng phải là chốn đạt được của hàng La Hán, Bích Chi. Bấy giờ nơi chúng hội có đến mười hai ngàn Chư Thiên và chúng nhân thảy đều phát tâm cầu đạo quả vô thượng bồ đề.

Lại có ba vạn bảy ngàn vị Bồ Tát đạt được pháp nhẫn bất khởi. Lại còn có vô lượng vị Tỳ Kheo tâm được giải thoát khỏi mọi thứ phiền não ràng buộc. Có đến bốn mươi sáu cai chúng sinh dứt sạch mọi bụi bặm cấu uế, đạt được pháp nhãn thanh tịnh.

***