Kinh Đại thừa

PHẬT THUYẾT KINH

BỒ TÁT TAM MUỘI NIỆM PHẬT

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư

Đức Trực, Đời Lưu Tống
 

PHẨM TÁM

BỒ TÁT BẤT KHÔNG

KIẾN KHUYẾN THỈNH
 

Bấy giờ, Đại Bồ Tát Bất Không Kiến bạch Phật: Bạch Thế Tôn! Đức Như Lai ở trong tĩnh thất an nghỉ đã lâu, nay nơi chúng hội thảy đều khát ngưỡng, tòa ngồi, đã ổn định nghiêm trang cúi xin Thế Tôn thương xót tất cả, đi đến tòa báu này.

Bồ Tát Bất Không Kiến liền sửa lại y phục, chắp tay hướng về Đức Phật thưa: Bạch Thế Tôn! Nay con muốn thưa hỏi một vài điều, cúi xin Thế Tôn nói cho. Con sẽ chí tâm lắng nghe và phụng hành.

Đức Phật bảo Bồ Tát Bất Không Kiến: Tùy ý ông cứ hỏi, Như Lai sẽ giải rõ mọi nghi vấn để ông hoan hỷ. Chư Thiên, thế gian cũng sẽ chứng biết.

Bồ Tát Bất Không Kiến bạch Phật: Bạch Thế Tôn! Đại Bồ Tát thân cận, tu tập những tam muội nào để được thấy pháp lạc tăng trưởng nơi tâm.

Chỗ nghe tam muội rộng như biển cả, tâm bồ đề an trụ như Tu Di, gió tà của ngoại đạo không thể lay động, đối với pháp vô ngại tâm không tham chấp, giống như hư không không bị nhiễm ô, phá tan màn đêm vô minh cũng như mặt trời buổi sáng, ban cho ánh sáng pháp như trăng tròn đầy, như lửa dữ thiêu đốt tất cả ấm, như đống lửa lớn đốt cháy hết các phiền não.

Ví như nước của tất cả sông biển, các loài thủy tộc nương vào đó mà sống. Lại như thuyền lớn có thể qua tới bờ kia, cũng như cầu đường tốt khiến chúng sinh không bị rơi vào dòng xoáy phiền não sinh tử.

Giống như cây Ba Lợi Chất Đa La sinh ra cho các chúng sinh những hoa bảy bồ đề phần hương thơm có thể xông khắp mười phương Thế Giới, như hoa Ưu Đàm rất hiếm có ở thế gian.

Cũng như lương y khéo chữa trị các bệnh, dùng đại bi cứu độ khắp, tùy bệnh cho thuốc, như cây Chiên Đàn có thể tiêu trừ những khổ não bức bách. Lại như mưa lớn thấm nhuần tất cả, pháp thù thắng diệu như hương mật, khiến chúng sinh không sợ như Vua Sư Tử tạo an lạc cho chúng sinh hơn cả từ mẫu.

Biết sâu xa về pháp tánh đạt tới tướng của nghĩa tướng của lý thâm diệu, đạt được nghĩa nơi pháp tướng của phương tiện thiện xảo, cũng vậy khéo ở nơi chánh đạo, đạt đầy đủ phương tiện, nói pháp như thật, có được sự an ổn để thâu tóm các chúng.

Khai mở nguồn sinh tử của chúng sinh, tất cả pháp tánh như biển một vị, tam muội An tịnh cũng như núi chúa, tâm đạo bất động ví như cờ của Đế Thích, được sức kiên cố, thân tướng đoan nghiêm, oai nghi viên mãn không bị cấu nhiễm.

Tộc tánh hào quý đầy đủ công đức, được biện tài vô biên, biện tài không chấp trược, biện tài thuần nhất, biện tài không thể nghĩ bàn, biện tài vô lượng, biện tài giải thoát sâu xa, biện tài thành tựu tối thắng, biện tài thường nhẫn nhục, biện tài dần dần thân cận.

Biện tài nêu hỏi không nêu hỏi, biện tài không hủy hoại, biện tài không thoái chuyển, biện tài nói vô số câu chữ sâu xa, biện tài nêu rộng về chương câu chữ thâm diệu, biện tài nêu ví dụ vô lượng, vô biên, tất cả đều đầy đủ như vậy.

Người chưa đắc đạo khiến được đắc đạo. Lại đạt được tiếng Phạm Thiên, tiếng của ý vui thích, tiếng Ca Lăng Tần Già, tiếng Sư Tử tiếng chuông trống của đại Long Vương Ngưu Vương, tiếng đàn, tiếng ca, tiếng sấm vang, được tất cả thế gian cúng dường, đầy đủ sáu thần thông, đạt đến bờ giác, được pháp nhớ nghĩ không quên, được các căn lành, oai nghi phép tắc đúng đắn.

Lúc ấy, Bồ Tát Bất Không Kiến dùng kệ thưa hỏi:

Sắc vàng trăm phước nghiêm

Hiểu chân đế sâu xa

Xót thương làm lợi ích

Cho con hỏi Chư Phật.

Nên tu tam muội nào

Đầy đủ công đức tịnh?

Đấng Nhân Trung tối thượng

Các trí không lỗi lầm.

Con nay hỏi Tối thắng

Vô thượng, chủ thế gian

Thực hành tam muội nào

Công đức không nghĩ bàn?

Vì sao các Bồ Tát

Đạt được Thượng Nhân trung?

Phải nên siêng tu tập

Định tối thắng vắng lặng.

Hành tam muội này rồi

Vì đời làm lợi ích

Làm sao được tự nhiên

Đa văn như biển cả.

Làm sao được bất động?

Trí tuệ đó thâm diệu

Trụ các công đức Phật

Giống như núi chuyển luân.

Làm sao tâm không đắm

An nhiên như hư không

Hàng phục các ngoại đạo

Không khởi lên tâm ác.

Làm sao sẽ tu được?

Như mặt trời, mặt trăng

Lại phải nên thế nào

Cùng đèn đuốc lớn kia.

Cầu tu tam muội nào?

Ánh sáng chiếu khắp nơi

Làm sao tiêu trừ được

Già, bệnh buộc chúng sinh.

Làm sao khiến tất cả

Được qua khỏi biển khổ?

Làm sao được phát tâm

Kính lễ Đấng ba cõi?

Làm sao như hoa Trời

Tướng tốt lại sáng tươi

Khi Ưu Đàm nở ra

Gặp Phật khó hơn đấy.

Làm sao như y Vương

Cho thuốc diệt các bệnh?

Khéo điều phục các căn

An trụ vào giới phẩm.

Làm sao như Pháp Vương

Vượt vô biên công đức?

Làm sao thấy đủ pháp

Như mật ngọt sạch trong.

Làm sao tiếng Sư Tử

Thí lợi cho chúng sinh

Làm sao như từ mẫu

Cho thí vui khó nghĩ?

Làm sao được bốn biện

Hành bồ đề sâu xa?

Vì con nói tối thắng

đạo vô thượng bậc nhất.

Làm sao có thể nói

Không đắm đại trí tuệ

Làm sao nghĩ thiện xảo

Được pháp không nghĩ bàn.

Khéo biết tướng thiện xảo

Biết pháp thế, xuất thế

Làm sao hay được ý?

Làm sao chứng đắc đạo?

Làm sao nhớ nghĩ được

Làm sao đầy đủ an?

Làm sao đạt đa văn

Sâu rộng như biển cả?

Làm sao nói Chư Phật

Công đức đó chân thật?

Làm sao nói chúng sinh

Nguồn gốc của sinh tử.

Tướng các pháp không khác

Như biển cùng một vị

Làm sao được tam muội

Bất động như núi chúa.

Tâm bồ đề an tịch

Giống như cờ Đế Thích

Làm sao được các pháp

Bồ đề không nghĩ bàn?

Làm sao được đoan nghiêm

Thành tựu các oai nghi?

Làm sao được hào tộc?

Là công đức Pháp Vương.

Làm sao được vô biên

Đạt biện tài không chấp?

Làm sao thành tựu được

Nghĩa câu chữ không nghĩ.

Cúi xin Đức Thế Tôn

Vì con phân biệt nói

Làm sao được tối thắng

Vô thượng không lỗi lầm.

Và nói không chấp vướng

Cùng nhẫn nhục không mất

Gần gũi không nghĩ bàn

Có hỏi và không hỏi.

Tiếng Ý thích, tiếng Phạm

Tiếng Ca Lăng thiện diệu

Được tu hạnh Bồ Tát

Xin chỉ dạy cho con.

Làm sao được Sư Tử

Tiếng đại Long, Ngưu Vương

Làm sao được tiếng chuông

Đàn ca cùng tiếng tốt?

Làm sao được thông tuệ

Xin Đấng Điều Ngự nói

Làm sao được thuyết pháp

Tâm không hề chán đủ.

Không hủy các công đức

Thường diễn tiếng sấm vang

Làm sao được ban bố

Tất cả pháp sâu xa.

Làm sao các ví dụ

Khéo nói đến sáu thông?

Làm sao không mất pháp

Suy nghĩ trăm ngàn năm?

Siêng tu không biếng nhác

Pháp lành, Đấng Phổ Nhãn

Nếu vì mười phương cõi

Nói tu không nghĩ bàn.

Với các trí không nghi

Hướng về cầu giải thoát

Do đó con hôm nay

Thưa hỏi Đức Như Lai.

Bấy giờ, Đại Bồ Tát Bất Không Kiến nhờ hành lực của thần thông vô tác kia, khiến cho trong hư không, ở trên chỗ Đức Thế Tôn, tự nhiên biến thành lọng Trời báu đẹp đẽ, được trang nghiêm bằng bảy báu đủ các vẻ tươi sáng.

Từ nơi lọng này mưa đủ các loại hoa, hoa nhiễu ba vòng quanh Đức Phật rồi trụ trên đảnh đầu lại đều nghiêng mình cung kính hướng về Đức Phật Thế Tôn và ở trong hoa liền nói kệ:

Quy mạng Đấng Đại Thánh

Chánh Giác, Lưỡng Túc Tôn

Chư Thiên và thế gian

Không có ai sánh bằng.

Bấy giờ, hoa này rơi trên chân Đức Phật, lại liền bay lên, rồi tự nhiên rải khắp tam thiên đại thiên Thế Giới.

Ở trong lọng báu, lại mưa xuống bột Chiên Đàn bay khắp hư không rồi rơi trên Đức Phật, chỉ trong khoảng chốc lát bỗng nhiên biến mất, mùi hương phảng phất tỏa khắp đại thiên. Tất cả chúng sinh nghe hương này rồi, thân tâm an ổn, đạt được diệu lạc, giống như Bồ Tát được vui Tứ Thiền.

Bồ Tát Bất Không Kiến sau khi đã hiện thần thông liền bạch Phật: Bạch Thế Tôn! Vì sao Bồ Tát đạt được trí tuệ lớn, trí tuệ nhanh chóng, trí tuệ sắc bén, trí tuệ vô tướng, trí tuệ sâu xa, trí tuệ rộng lớn, trí tuệ hiện bày khắp, trí tuệ không sợ?

Vì sao đạt được căn lành vô thượng, tâm như Kim Cang, hủy hoại tướng của các pháp?

Thân tâm dịu dàng, tâm lớn như biển, giới phẩm khó lường, tâm như tảng đá, tâm đó nhu hòa, chánh trực, đoan nghiêm, tâm như núi chúa thâu tóm các pháp lành, tâm như đại địa có thể tạo an ổn cho tất cả, không tin nơi người khác, không trách kẻ khiếm khuyết, được hành nẻo thiện, an trụ vào các pháp, hướng đến chân chánh, không hủy báng Thế Tôn Vô thượng.

Đời đời thường được diện kiến Đức Phật, ở Thế Giới này được thấy vô lượng Chư Phật phương khác, được nghe Pháp, gặp Tăng, lại được thâu giữ cõi nước thanh tịnh, thường được căn lành lợi mình và lợi người.

Do vậy, hôm nay con thưa hỏi Thế Tôn, con vì sự giải thoát, vì tạo lợi ích cho chúng sinh, vì các Bồ Tát đạt được điều không nghĩ bàn, đầy đủ căn lành nên thưa hỏi Như Lai. Vì mặc áo giáp thệ nguyện rộng lớn nhẫn khổ, thương xót tất cả nên thưa hỏi Như Lai.

Vì muốn đem lại lợi lạc cho các chúng sinh nên mặc áo giáp thệ nguyện rộng lớn, không có tưởng về chúng sinh, muốn độ sinh tử không có tưởng về sinh tử. Con thường làm lợi ích cho chúng sinh như vậy, thế nên, nay xin thưa hỏi Như Lai.

Bạch Thế Tôn! Con ở chỗ các chúng sinh không khởi tâm hủy hoại, cũng không sinh tâm sân giận, mắng nhiếc, phỉ báng, chê bai, khinh bỉ, không phẫn nộ, oán thù, ý không quên mất, cũng không ganh ghét, không ôm độc hại, luôn thực hành từ bi, tướng tu học Đại Thừa của con như vậy, vì lợi ích nên thưa hỏi Như Lai.

Bạch Thế Tôn! Nay con vì chúng sinh, xả bỏ cái vui nơi năm dục, có thể chịu các khổ, đem vui cho tất cả, vì các chúng sinh mà tạo ánh sáng pháp.

Bạch Thế Tôn! Con đối với các pháp trong ngoài tâm không lẫn tiếc. Tướng làm lợi ích cho chúng sinh của con như vậy, nên thưa hỏi Như Lai.

Bạch Thế Tôn! Nay con mặc áo giáp thệ nguyện rộng lớn, vì một chúng sinh nên ở hằng hà sa kiếp vào đại địa ngục chịu các khổ não. Trong khoảng một niệm, con chưa từng thoái mất tâm Bồ Đề Vô Thượng.

Thế nên, nay con vì lợi ích cho chúng sinh nên có thể nhẫn chịu vô lượng cực khổ mà không thoái tâm Bồ Đề, vì tất cả nên thưa hỏi Như Lai. Nay con mặc áo giáp thệ nguyện rộng lớn như vậy, vì các chúng sinh làm kẻ hầu hạ cho họ, vì lợi ích kia nên thưa hỏi Như Lai.

Bạch Thế Tôn! Nay con vì chúng sinh nên xả bỏ đầu, mắt, tủy, não nhận chịu khổ này nhưng không thoái tâm Bồ Đề, tướng mạo như vậy nên thưa hỏi Đức Như Lai.

Bấy giờ, Bồ Tát Bất Không Kiến liền nói kệ:

Làm sao học đại trí

Trí rộng và trí nhanh?

Nên nay con thưa hỏi

Đại Hùng thầy thế gian.

Làm sao được sâu xa

Đại trí tuệ vi diệu?

Đạo bồ đề tối thắng

Cúi xin Phổ Trí nói.

Làm sao trí không sợ

Khéo léo nói tùy thuận?

Lại được tâm Kim Cang

Với pháp không nghi hoặc.

Làm sao được nhu hòa

Tâm không có cấu nhiễm?

Giới thanh tịnh như biển

Không dung nạp tử thi.

Lại được tâm như núi

Bất động khó nghĩ bàn

Sao không tin kẻ khác

Cũng không chê lỗi kia?

Nhất định hành nẻo thiện

Lấp bít các đường ác

Chí an trụ kiên cố

Tâm hoan hỷ không hoại.

Làm sao sinh chánh niệm

Lại còn được điều phục?

Ở đây lại được thấy

Cõi nước Phật phương khác.

Đã được nghe thuyết pháp

Cũng được gặp Chúng Tăng

Muốn cầu được cúng dường

Cõi nước Phật phương đó.

Đủ các hương hoa đẹp

Tùy ý mà dâng cúng

Muốn cầu ở cõi này

Thấy các cõi vô biên.

Nương đời hiện thần thông

Hướng các cõi mười phương

Con lợi ích chúng sinh

Cũng không bạn lành khuyên.

An trụ các hổ thẹn

Tự bỏ lợi chính mình

Để lợi cho người khác

Thưa hỏi Đấng Đại Thắng.

Nếu vì cầu trí Phật

Giữ thiện không nghĩ bàn

Nên vì lợi ích này

Thưa hỏi Đức Như Lai.

Nương thế gian không đắm

Nên tu tam muội nào?

Vì chúng sinh như vậy

Phát thệ nguyện rộng lớn.

Cứu vớt các quần sinh

Tất cả mọi cực khổ

Tuy lại siêng tu hành

Không có tưởng chúng sinh.

Nên vì lợi nẻo thiện

Thưa hỏi Đức Như Lai

Với tất cả chúng sinh

Thường khởi tâm bình đẳng.

Chưa từng có phân biệt

Luôn tu tập từ bi

Con vì lợi ích chung

Thưa hỏi Đức Như Lai.

Thân cận những pháp nào

Mau được định khó nghĩ?

Điều Ngự nói định này

Hiển Bậc đức vô biên.

Con phát thệ nguyện lớn

Vì lợi ích chúng sinh

Với kiếp không nghĩ bàn

Thường chịu khổ thiêu đốt.

Hay thay! Khiến tất cả

Được an lạc lâu dài

Tâm cầu không huyễn hoặc

Thường tu ý chánh trực.

Luôn xả pháp trong ngoài

Thâu giữ các chúng sinh

Nên vì làm lợi ích

Thưa hỏi Đấng Phổ Nhãn.

Miệng không sân, không ác

Không hủy báng, hận thù

Tự mình luôn chịu khổ

Để làm tôi tớ người.

Thế nên con thưa hỏi

Thế Tôn đại oai đức

Thường dùng tâm hoan hỷ

Khuyên tu hạnh Bồ Tát.

Xả bỏ vô lượng đầu

Để cầu đạo bồ đề

Vì lợi ích thế gian

Bỏ mắt và tay chân.

Chúng sinh theo sinh tử

Ngu tối không trí tuệ

Cứu giúp họ cách nào

Khiến được giải thoát hết.

Bỏ ân ái vợ con

Các y phục châu báu

Vàng, bạc, ngọc, pha lê

Vô số các kho báu.

Để tìm đến chánh đạo

Thưa hỏi Đức Như Lai

Bố Thí thường không chán

Nghe pháp cũng như vậy.

Trụ ở A Lan Nhã

Tâm không hề biếng nhác

Nên vì lợi ích này

Thưa hỏi Đức Như Lai.

Thường cầu lời dạy thiện

Nghe ác thường lìa bỏ

Đối các loài quần sinh

Trước đều suy nghĩ thiện.

Nên vì lợi ích này

Thưa hỏi Đức Như Lai

Tâm từ quán chúng sinh

Như mẹ thương con một.

Không theo đuổi oán thù

Liền sinh tâm thương xót

Vì lợi ích tất cả

Thưa hỏi Nhân Trung Tôn.

Nếu được các phước báo

Lại không chỗ thủ đắc

Cũng nên vì chúng sinh

Thưa hỏi Đấng Đại oai.

Con hỏi Bậc an nhiên

Nếu người được ít phước

Do quả báo nghiệp này

Mau được định bồ đề.

***