Kinh Đại thừa

Phật Thuyết Kinh Con đường Tu Hành

PHẬT THUYẾT

KINH CON ĐƯỜNG TU HÀNH

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư

Trúc Pháp Hộ, Đời Tây Tấn
 

PHẨM MƯỜI CHÍN

ĐỊA NGỤC
 

Người tu hành tự nghĩ: Thân ta sẽ không bị đọa địa ngục. Từng nghe, tội nhân vừa trông thấy nhau thì ôm lòng sân giận lại muốn hại nhau.

Móng tay nhọn sắc như dao bén, các loại binh khí, mâu kích, cung tên, ngói gạch tự nhiên hiện ra khi hướng vào nhau thì tiếng đao kích như tiếng đập đồng, binh trượng hư hoại rồi thì đao mâu giao nhau như là màn lưới. Tội nhân thấy hiện tượng này ôm lòng sầu lo.

Bài tụng rằng:

Các thứ tội nhân ấy

Ở địa ngục hại nhau

Ý muốn được binh trượng

Nên tâm đều có đủ.

Cầm đao gây hại nhau

Như lưới làm động nước

Như nóng giữa trưa hè

Đao nhọn nóng cũng thế.

Hoặc có kẻ khủng bố mà chẳng tự hay biết, lại có người kêu oan mà tâm sâu độc muốn hại mạng nhau, cho đó là vui, liền phát khởi tranh giành, đánh đấm, làm tổn thương nhau. Tay chân đứt lìa, đầu cổ rời xa.

Hoặc đâm vào thân máu chảy như suối, đao nhọn đâm vào thân đau không thể nói, chỗ bị đâm lửa trong đó từ từ vọt ra. Hoặc thân bị xô ngã, như cuồng phong thổi rụng lá cây. Có người nằm trên đất, thân nát như bụi, trong khoảnh khắc thân trở lại như cũ.

Bài tụng rằng:

Kéo tóc lại đấm đá

Lần lượt lôi kéo nhau

Tội nhân cùng xúm đánh

Khổ não không kể hết.

Lại gia tăng khủng bố

Bấy giờ lại đánh lớn

Ví như nhổ cây rừng

Xô nhau ngã cũng thế.

Bấy giờ, chỉ trong khoảnh khắc, tội nhân bình phục, gió mát bốn phía thổi tới, khiến trở lại như cũ. Quỷ giữ ngục rưới nước lên người, đã sống lại nhưng tội ác chưa hết nên khiến chẳng hết, nghe tiếng của quỷ ngục liền khởi động như trước.

Bài tụng rằng:

Lấy nước rưới trên thân

Gió mát lại thổi đến

Bấy giờ các tội nhân

Lại nghe tiếng quỷ ngục.

Tội nhân thân tan rã

Liền sống lại như cũ

Tội nghiệp tạo chưa hết

Nếu lại chịu khảo tra.

Lúc này, tội nhân trải qua sự chuyển biến ấy lại thấy nhau, liền nổi sân giận, môi miệng run lên, mắt đỏ như máu, đánh nhau như trước, ruột bao tử đều tuột ra ngoài. Kết oán đến giờ, ngày tháng quá lâu, thân thể rách nát, ngã xuống máu chảy, giống như suối bẩn, thân thể bình phục, lại từ dưới đất đứng lên, hại nhau như trước.

Bài tụng rằng:

Đọa vào trong địa ngục

Khổ não chẳng thể nói

Hại nhau tạo sợ hãi

Kết quả của tội xưa.

Luôn luôn thấy là hại

Rồi sống lại như trước

Ý ác hướng đến nhau

Gây tội không dừng nghỉ.

Với người thế gian này

Ưa tạo nghiệp sát hại

Ở tại địa ngục tưởng

Thọ tội như trước gây.

Vì thế người cùng gây

Ở địa ngục lâu dài

Cùng giết nhau triền miên

Chết, sống lại như cũ.

Người ở đời phạm tội

Đọa vào địa ngục tưởng

Ví như loài cay chuối

Vừa tàn, sinh trở lại.

Nếu tội nhân đọa vào địa ngục Hắc thằng thì khi ấy quỷ ngục bắt các tội nhân đặt trên nền sắt nóng, lại cầm dây sắt và cưa sắt, lửa tự nhiên phát ra áp ngay vào thân thể tội nhân, dung cưa cưa từ đầu đến chân ra thành trăm ngàn khúc, cũng như thợ mộc cưa các tấm ván.

Bài tụng rằng:

Quỷ giữ ngục nhận lệnh của Vua

Dây sắt trói thân, dùng cưa cắt

Cưa ấy, lửa đỏ cả trên dưới

Xô người ngã xuống cưa từng khúc.

Quỷ giữ ngục lại dùng búa chẻ thân, rìu đục đều dùng cả. Ví như thợ mộc đẵn gỗ, hoặc làm cho bốn phía, có tám góc. Trị thân tội nhân cũng như thế.

Bài tụng rằng:

Giữ ngục, tội nhân ác gặp nhau

Búa, đục, rìu, cưa cùng dây sắt

Phanh bổ tội nhân cũng giống như

Thợ mộc khởi công dựng nhà mới.

Khi ấy, quỷ giữ ngục đốt dây sắt áp thẳng vào thân, cắt da thịt, phá thân thể, thấu đến xương tủy, xương sườn, xương sống, đùi vế, ống chân, đầu cổ, tay, chân, mỗi thứ mỗi nơi.

Bài tụng rằng:

Khảo tra trăm đau đớn

Ở tại ngục Hắc thằng

Bóc da dùng búa cắt

Bị đẽo như dựng nhà.

Các chi rời khỏi thân

Máu chảy như dòng suối

Xương thịt chia lìa nhau

Đau đớn đâu nói hết.

Quỷ ngục của Diêm Vương

Phá thân họ như thế

Tội lỗi nếu chưa hết

Mủ máu chảy dường ấy.

Có người bị đọa vào địa ngục Hợp hội, tội ác nặng đến nỗi, khiến tội nhân ngồi trên định sắt, đóng đinh vào đầu gối, tiếp theo đóng đinh khắp cùng thân thể, thân thể tan nát, xương thịt đều cháy, các bộ phận rã rời moi thứ một nơi. Mạng sống suýt dứt, đau chẳng thể nói.

Tự nhiên có luồng gió thổi nhổ đinh ra, tội nhân bình phục như cũ, rồi lại dùng đinh đóng vào thân. Khổ não như vậy trải qua trăm ngàn vạn năm, chẳng thể kể xiết.

Bài tụng rằng:

Dùng vô số trăm ngàn đinh sắt

Từ không trung rải xuống như mưa

Làm nát thân người như mài mì

Tội xưa đến nỗi gặp ách ấy.

Kế đến mưa sắt dội xuống, và rồi chày sắt, voi đen, núi lớn đè trên thân như ép mía, như chà nho, tủy, não, mỡ, máu thịt, đồ bất tịnh đều chảy ra.

Bài tụng rằng:

Voi đen, chày sắt, núi đá lớn

Đè bẹp, dùng xe sắt cán thân

Thấy quỷ địa ngục đều khiếp sợ

Phá nát thân mình giống như mía.

Dùng bánh xe sắt ép thân hình như ép dầu mè, bỏ vào trong cối dùng chày giã.

Bài tụng rằng:

Quỷ ngục không nhân từ

Dùng xe sắt chày cối

Làm khốn khổ tội nhân

Như người ép dầu mè.

Lúc ấy, tội nhân từ xa thấy núi lớn, thấy rồi sợ hãi chạy vào trong hang rộng, hy vọng tự cứu nhưng chẳng thoát được, vừa vào hang ấy liền bảo nhau: Núi này nhiều cây, nên dừng ở đây. Khi đó, ai nấy đều sợ hãi, phân tán vào khoảng giữa các cây, núi tự nhiên kẹp lại mà nát thân hình.

Bài tụng rằng:

Vì chứa các tội lỗi

Vốn do mình gây ra

Khi ấy các tội nhân

Đều vào trong hang núi.

Vừa vào hang núi xong

Núi kia tự kẹp lại

Khi nát thân tội nhân

Tiếng kêu rất đau đớn.

Hại trâu, dê, nai, chim chóc

Đã không xót thương, lại giết người

Tại ngục Hợp hội khổ vô cùng

Gây hại thân người, gặt khổ thôi.

Lại từ xa thấy lửa cháy, tội nhân bảo rằng: Đất này bằng phẳng rộng rãi, cỏ cây xanh tươi, giống như lưu ly, nên đi đến đó, mới được an ổn. Liền đi ngược về hướng lửa, ngồi ở khoảng giữa các cây, bốn phía tức thì lửa nổi dậy vây quanh, thiêu đốt họ, đau đớn kêu khóc thảm thiết, chạy về các hướng Đông, Tây, Nam, Bắc để tránh lửa, nhưng ở đâu cũng gặp lửa, chẳng thể tự cứu.

Bài tụng rằng:

Móng tóc tự nhiên dài

Sắc biến đốt đau đớn

Gió thổi thân, lưỡi khô

Thấy ngục sứ, sợ hãi.

Vô số các tội nhân

Đã bị lửa thiêu đốt

Khói xông lửa hướng họ

Như phù du vào đèn.

Lại từ xa thấy rừng cây lá sắt, bảo nhau rằng: Rừng cây kia rất tốt, cỏ xanh, suối chảy, hãy cùng đến đó. Vô số trăm ngàn các tội nhân đều vào trong rừng. Có người ngồi bên gốc cây, có người đứng nghỉ, có người nằm ngủ. Gió nóng bốn phía thổi đến, rừng cây lay động, lá kiếm lao xuống trên thân họ, xẻ da cắt thịt, phá xương thấu tủy, làm bị thương hông, ngực, lưng, cắt cổ chẻ đầu.

Bài tụng rằng:

Phần nhiều lầm tin, hại chúng sinh

Địa vào địa ngục tên Hữu hoạt

Gió nóng nổi quanh rơi lá sắt

Giống như nhập trận, đánh bị thương.

Bấy giờ, trong rừng cây sắt, liền tự nhiên có chim ô thước, điêu, thứu. Miệng chúng như sắt, dùng máu thịt làm thức ăn, đậu trên đầu tội nhân, mổ mắt mà ăn, đập đầu hút não.

Bài tụng rằng:

Người kia ở đời trước

Lầm tin hại chúng sinh

Vì sắt rơi trên thân

Nên đứt ra từng đoạn.

Quạ, diều rất dễ sợ

Bốn phía đến mổ người

Đậu trên đầu mổ mắt

Phá não ra mà ăn.

Khi ấy, trong Đại địa ngục Thiết Diệp, tự nhiên sinh ra loại chó, có con đen thui, hoặc có con trắng, chạy đến muốn cắn tội nhân, tội nhân khóc la thảm thiết, lánh đi để trốn. Hoặc có kẻ chạy tứ tản, hoặc quá sợ đứng khựng, chó đuổi kịp liền bắt tội nhân cắn đứt đầu uống máu, kế đến ăn thịt hút tủy.

Bài tụng rằng:

Há mồm, răng trắng hếu

Sủa, kêu tiếng dễ sợ

Thè lưỡi và liếm môi

Cưỡng bức làm hại người.

Dùng dao cắt thân hình

Thức ăn của chim thú

Khổ độc thấy thảm não

Mãi lầm tin giết hại.

Tội nhân bị chó cắn, bị chim, quạ hại, sợ hãi vội vàng bỏ chạy.

Lại thấy con đường lớn rẻ ra tám ngã, đều là đao bén, trong lòng tự nhủ: Cỏ xanh tươi tốt, có biết bao cây cối, nên chạy đến đó, rồi chạy trên đao bén bị cắt đứt bàn chân, máu chảy ròng ròng.

Bài tụng rằng:

Người ấy thọ Kinh luật

Phá hư cầu chánh pháp

Thấy có kẻ theo giới

Lại cưỡng dạy phạm giới.

Xua người vào đường dài

Đao nhọn cắt chân họ

Dưới chân đều bị thương

Đau đớn chẳng tự tại.

Bấy giờ, xa thấy những cây gai nhọn, cao bốn mươi dặm, mũi nhọn dài thước sáu, đầu mũi nhọn ấy tự nhiên phát hỏa, tội nhân nghĩ: Kia là những cây đẹp, đủ các loại hoa quả. Rồi cùng đi đến khoảng giữa các cây sắt.

Bài tụng rằng:

Xa thấy cây là sắt

Cành nhánh rất là cao

Đầu bén nhọn như cưa

Chĩa lên hoặc đâm xuống.

Những tội nhân vừa thấy

Cho đó là trái cây

Kết quả tội đời trước

Tai ương phải gánh chịu.

Lúc này, có La sát, tướng mạo đáng sợ, móng tóc đều dài, y phục dơ dáy, trên đầu lửa bốc, cầm binh trượng đến đánh tội nhân, sai khiến tội nhân trên cây, họ sợ hãi, lệ tuôn ràn rụa, đều tuân phục theo lời sai khiến. Những mũi nhọn đâm xuống đều xuyên suốt thân họ, gây thương tích nơi thân thể, máu chảy ròng ròng.

Bài tụng rằng:

Hình lớn sắt như tro

Hung tợn mắt trợn trừng

Chủ ngục sai cầm gậy

Đánh đập những người này.

Đời trước chứa tội ác

Mê đắm thói tà dâm

Tự nói nghiệp của ta

Đấm vào thân, chảy máu.

Khi đó, tội nhân bị quỷ giữ ngục bắn tên đến như mưa, gào khóc thảm thiết, kêu vang xin xuống, mũi nhọn lại đâm ngược lên, xuyên suốt thân thể như nướng thịt, lại kêu xin trở lên, tội nhân chắp tay cùng van xin tha thiết, kính lễ quỷ ác, xin xét tha tội.

Bài tụng rằng:

Từ trên cây nhọn rơi xuống rồi

Ngục vương, quỷ ngục đâm ngược lên

Bị tên bắn trúng, nên chắp tay

Cầu xin thương xót, mong tha tội.

Quỷ giữ ngục nghe thấy cầu xin càng thêm sân giận, lại đánh đâm nữa, làm cho khắp thân thể tội nhân đều bị thương, khóc lóc kêu la như trước.

Bài tụng rằng:

Ngục vương, quỷ ngục lại đánh, đâm

Cầu xin muốn thoát, quỷ thêm giận

Khi ấy mũi nhọn đâm cùng khắp

Ra lệnh trở lên, lại như cũ.

Ở bên cây sắt kia có hai cái nồi rất lớn, giống như núi lớn. Quỷ giữ ngục liền bắt người phạm tội bỏ vào trong nồi, nước sôi đảo lên xuống, ví như trong nồi lớn có ở thế gian, đun loại đậu nhỏ, nước sôi đảo lên xuống. Người ở trong vạc nước sôi như trải qua ngàn vạn ức năm bị khảo đánh đau đớn.

Bài tụng rằng:

Dù được làm quốc trưởng

Điều khiển cả vạn dân

Nhưng đến cõi địa ngục

Bị khảo trăm ức năm.

Đọa vào vạc nước sôi

Ở trong nồi bị nấu

Dùng lửa thiêu, nấu đốt

Ví như nấu đậu vậy.

Từ trong nồi sắt thoát ra, từ xa thấy dòng sông, truyền miệng nhau rằng: Sông kia mênh mông nhưng có oai thần, sóng nước nổi dậy, các loại hoa trôi xuôi dòng, hai bên bờ mọc cây, lá cây xanh tươi, bóng rợp dòng sông, long sông toàn cát, nước sông trong mát hãy đến uống nước, tắm rửa giải lao. Hai bên sông mọc gai góc nhưng tội nhân chẳng nhìn kỹ nhảy vào dòng sông kia đều là tro sôi.

Bài tụng rằng:

Kẻ kia đời trước hại thủy trùng

Máu thịt đều rơi, còn xương não

Vốn tưởng nước mát, lại tro sôi

Từ sâu, nước sôi vọt trào lên.

Tội nhân đọa ở địa ngục Tro sôi, tóc, lông, móng, răng, xương, thịt đều trôi giạt đi nơi khác. Xương mình gân buộc theo dòng trôi lên hoặc xuống. Vừa muốn cầu ra khỏi, quỷ giữ ngục liền móc nằm xuống nền đất nóng. Gió nổi lên thổi, thân thể lại như cũ.

Quỷ ngục hỏi: Các ngươi từ đâu đến và muốn đi đâu?

Tội nhân đáp: Chẳng rõ chỗ đi và đến. Kể từ bao nhiêu trăm ngàn ức năm, đói chẳng được ăn, vì vậy rất đói khát. Quỷ giữ ngục, lấy móc sắt móc miệng há ra, dùng viên sắt đỏ và dùng nước đồng sôi rót vào trong miệng, thiêu đốt yết hầu tội nhân, năm tạng trong bụng đều cháy, ruột bao tử liền tuột xuống, quá đau đớn chẳng thể nói.

Tội ác quá khứ chưa hết, cho nên chẳng chết. Cách sông chẳng xa, có hai địa ngục, một tên là Khiếu hoán, hai tên là Đại khiếu hoán, dùng sắt làm thành, lầu gác trăm thước, bờ tường kiên cố, dùng toàn dây sắt rào bên trên.

Tội nhân bảo nhau: Thành này lớn, đẹp, hãy cùng đến xem.

Vừa vào bên trong, tâm tự nghĩ: Đã thoát tai nạn khủng khiếp, không còn bị não hại, vui vẻ mừng rỡ, hoan hô! Hoặc có người áp mặt xuống đất, có người nằm ngửa, có người phành bụng ngủ nghỉ, gương mặt âu lo. Từ ngoài bốn bức tường, tự nhiên có lửa, đốt các lầu gác, bờ tường, dây sat và cửa đều bùng cháy.

Trong thành ngập lửa, thiêu thân tội nhân, lần lượt đều bị. Cũng như mồi đuốc, giống như điện chớp, cũng như lửa lan, đốt thân đau đớn. Ví như tên lửa bắn voi, kêu gào khổ đau không thể nói, lâu hàng trăm năm cửa Đông mới mở.

Vô số trăm ngàn tội nhân đều chạy đến cửa đó, vừa đến nơi thì cửa liền đóng, xô nhau ngã xuống đất như cây lớn ngã, đè bẹp lên nhau giống như đống củi. Tội ác quá khứ chưa hết nên chưa chết được.

Bài tụng rằng:

Đến địa ngục sợ hãi kêu gào

Cầu cứu hộ cho nên đến đó

Như đống củi lớn dùng lửa đốt

Tội nhân dồn đống thiêu cũng vậy.

Thiêu đau đớn như thế

Kêu gào chạy tứ tản

Luôn sợ quỷ giữ ngục

Khủng bố nên sợ sệt.

Nếu nghe lệnh truyền đạt

Kháng cự chẳng chịu theo

Nhốt ở ngục Khiếu hoán

Tội ác chịu đớn đau.

Chịu vô số khổ đau khốc liệt

Bị lửa thiêu đốt rất nguy khốn

Vô lượng khổ não chẳng thể nói

Tội nhân kêu la rồi gào thét.

Tội nhân thoát khỏi ngục Khiếu hoán, tiếp vào Đại địa ngục A tỳ. Quỷ giữ ngục ngay tức khắc bắt lấy các tội nhân, dùng năm loại hình độc để trị. Căng than thể như là căng da trâu, dùng đinh sắt lớn đóng vào tay, chân và đóng vào tim, lôi lưỡi ra dùng trăm cây đinh đóng vào. Lại lóc da từ chân đến đầu.

Bài tụng rằng:

Căng thân như da trâu

Dùng đinh sắt đóng vào

Kết quả tội lưỡng thiệt

Đinh sắt hủy hoại lưỡi.

Lóc da kéo trên đất

Giống như đuôi sư tử

Như thế mà thọ khổ

Tính đếm chẳng thể lường.

Khi ấy quỷ giữ ngục bắt lấy tội nhân buộc vào xe sắt. Quỷ giữ ngục cỡi xe, dùng dàm cáng miệng, tay trái điều khiển xe, tay phải cầm gậy đánh vào tội nhân, khiến chạy khắp Đông, Tây, Nam, Bắc. Tội nhân kéo xe mệt như thè lưỡi, bị gậy đánh thân, phá hủy chi thể, bị mửa ra máu, lê lết bị thương nơi ngực.

Bài tụng rằng:

Tội nhân bị buộc vào xe sắt

Quỷ ngục đuổi đi chạy khắp nơi

Bị đánh vào thân mửa ra máu

Như ngựa chiến đấu bị mâu đâm.

Không có lòng tin, khinh người hiền

Như phạm tội ác là đúng lẽ

Tội nặng dẫn vào ngục A tỳ

Nhận chịu vô số các khổ độc.

Tại địa ngục A tỳ, tự nhiên lửa than ngập tới đầu gối tội nhân, lửa ấy lan rộng không có giới hạn.

Bấy giờ, tội nhân khởi tà niệm: Trở lại con đường ngoằn ngoèo gọi là chỗ tốt. Liền vào trong lửa bị thiêu đốt thịt da và gân, huyết, mạch. Vừa giở chân trở lại, bình phục như cũ.

Bài tụng rằng:

Khi lửa than cháy đến đầu gối

Đã lan rộng rồi gió lại thổi

Tội nhân đi đứng thiêu đốt da

Bỏ chánh theo tà tội như thế.

Được rời khỏi ngục này, đi chẳng bao xa có địa ngục phân sôi, rộng dài vô cùng, đáy nó rất sâu, tội nhân thấy nó bảo là ao tắm, truyền miệng nói với nhau: Kia có ao tắm, trong ao có hoa sen xanh năm sắc. Nên cùng nhau đến đó tắm rửa, uống nước giải khát.

Tất cả đều nhảy vào ao, chìm lỉm đến đáy. Nơi ấy có các loài trùng, miệng như kim sắt, dùng thịt làm thức ăn, đục khoét thân tội nhân, phá hoại da thịt, từ chân đục thủng đến đỉnh đầu. Mắt, tai, mũi, miệng đều có trùng bò ra. Vì tội xưa chưa hết, nên chẳng chết.

Bài tụng rằng:

Quả tội đã đến chịu đau đớn

Bấy giờ tội nhân ngục A tỳ

Đau khổ kêu gào lòng ảo não

Nọc thẳng thân ra, đinh đóng vào.

Phân sôi mùi bất tịnh

Dài rộng không bờ bến

Xương sâu ở trong đó

Đáy của nó rất sâu.

Phạm toàn là tội ác

Đọa ngục Diêm Vương này

Các bọn tội nhân ấy

Trùng miệng nhọn gặm thân.

Ở ngục than đỏ và A tỳ

Cùng tất cả tội trong phân sôi

Rơi vào dòng sông tội phát khởi

Tội xưa đã đến nên chẳng chết.

Nơi ấy, có hai ngục tên là Thiêu chích và Bổ chử. Lúc đó, quỷ giữ ngục bắt các tội nhân chặt ra từng khúc bỏ trên lò sấy dùng lửa mà rang, lại úp trên sàng sắt rồi dùng lửa nướng.

Bài tụng rằng:

Đã đến chốn đại khổ

Nơi thiêu nướng, đốt, chưng

Trong tội lỗi, tai ương

Mới biết hành ác xưa.

Dùng dao cắt từng khúc

Hủy hoại thành vô số

Dùng sàng sắt thiêu nướng

Bỏ chảo sấy, sấy khô.

Nơi Thiêu chích, Bổ chử

Hành tội thật đáng sợ

Vô số người bị hại

Như đầu bếp bằm thịt.

Nếu hãm hại người hiền

Đâm đầu vào lửa dữ

Kẻ phạm giới, hủy pháp

Voi lớn thấy giẫm đạp.

Làm người tánh hung hãn

Thường ưa hại chúng sinh

Ăn uống không chọn lựa

Sinh làm quỷ giữ ngục.

Người tu hành tâm tự nghĩ: Thân ta sẽ không giống như thế. Đọa vào ngục tám tội và mười sáu bộ. Lại vô số đời trước của ta đến nay đã từng ở cõi ác này.

Giả sử chẳng thể đạt Thánh đạo rốt ráo thì sẽ trở lại vào trong ấy. Ví như có người phạm tội phản nghịch, nhà Vua sai cận thần vào buổi sáng sớm dùng mâu đâm một trăm mũi, buổi trưa đâm một trăm mũi, gần tối đâm một trăm mũi. Người kia trong một ngày bị ba trăm mũi, thân thể đều bị thương tích, không còn chỗ nào lành lặn.

Cơ thể đau nhức, khổ não thật chẳng kể xiết. Tuy có sự đau đớn này nhưng so với nỗi khổ của địa ngục, gấp trăm ngàn vạn ức số lần, chẳng thể ví dụ được. Nỗi đau đớn của địa ngục, hết sức khổ não như vậy.

Bài tụng rằng:

Tự phạm các ác dẫn đến đây

Bị khảo đớn đau mà chán ghét

Thấy khổ não này nên nghĩ kỹ

Thường siêng tinh tấn, mau thành đạo.

Người tu hành lập chí tu học như vậy, nên trừ cái tâm bám vào sự vui thích. Nếu ý chí lơi lỏng thì phải tự kiềm chế. Cũng như người cỡi xe điều khiển xe chạy.

Bài tụng rằng:

Giống như đốt lửa than

Chưa từng có dừng nghỉ

Thường gặp khổ thống ấy

Ngày đêm hại vô lượng.

Dùng các mâu kích nhọn

Bị đâm đau trăm lần

So các não hại này

Khổ ngục triệu lần hơn.

Người tu hành tâm tự nghĩ: Thân ta nay chưa thoát khỏi họa hoạn này, chẳng nên vui thích. Tự chế như vậy, chẳng thể vui đùa nữa. Nếu người lập chí như thế, thì có thể tinh chuyên tu hành, thâm nhập pháp thiện. Hành giả bấy giờ mới run sợ, sớm tối chẳng trái pháp ấy.

Bài tụng rằng:

Thấy suy hao như thế

Như trái cây tự hư

Quán xét tội trần lao

Dồn chứa như Thái Sơn.

Bị khổ trược uế ấy

Người phạm đọa cõi ác

Chuyên tịnh việc tu hành

Bỏ vui chơi đùa giỡn.

Quán cõi ác tối tăm khổ não

Pháp Kinh Phật sáng như mặt trời

Vì chán các hoạn nên mới giảng

Chép sao Kinh Điển trừ khinh mạn.

***