Kinh Đại thừa

PHẬT THUYẾT KINH

GIẢO LƯỢNG THỌ MẠNG

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư

Thiên Tức Tai, Đời Tống
 

PHẦN MỘT
 

Tôi nghe như vậy!

Một thuở nọ, Đức Phật ở tại khu vườn rừng Kỳ Đà Cấp Cô Độc, thuộc nước Xá Vệ.

Bấy giờ, Đức Thế Tôn bảo các Bí Sô: Tuổi thọ của chúng sinh dài ngắn khác nhau, các ông hãy lắng nghe cho kỹ.

Các Bí Sô thưa: Bạch Thế Tôn! Chúng con muốn được nghe.

Bấy giờ, Đức Phật vì các Bí Sô so sánh về tuổi thọ của chúng sinh.

Các Bí Sô nghe rồi hoan hỷ vui mừng, thưa Đức Thế Tôn lần nữa: Cúi xin Thế Tôn hãy diễn nói rộng cho chúng con được rõ.

Đức Thế Tôn bảo các Bí Sô: Lành thay! Lành thay! Các ông nên nghe cho kỹ.

Bây giờ ta nói đây: Tuổi thọ trong địa ngục Vô gián hơn một trung kiếp. Bảy địa ngục trên tuổi thọ dài ngắn không giống nhau.

Các Bí Sô nên biết! Đây là so sánh về tuổi thọ trong địa ngục. Khi hết số kiếp ấy rồi, sau đó mới chết. Các ông nên biết! Ba mươi ngày đêm trong cõi người là một ngày đêm trong cõi ngạ quỷ.

Lấy ba mươi ngày đêm thành một tháng, lấy mười hai tháng thành một năm. Lấy số năm dài lâu tính thành năm trăm thì tuổi thọ ở ngạ quỷ mới hết. Nếu tính theo bốn đại châu, thì Bắc Châu sống một ngàn tuổi, hai châu Đông và Tây theo thứ tự giảm đi một nửa. Nam châu không nhất định. Kiếp sơ tuổi thọ vô biên nhưng đến cuối cùng thì chỉ còn mười tuổi, khoảng giữa thì không nhất định.

Bấy giờ, Đức Thế Tôn nhằm lập lại nghĩa trên nên nói kệ:

Địa Ngục luôn khổ não

Nghiệp báo khô môi cổ

Lông thân đều dựng đứng

Bụng to lớn như núi.

Tóc tai phủ cả thân

Miệng nhỏ như lỗ kim

Mặt mày đều rách nát

Ốm gầy lồi hình hài.

Tóc đỏ che cả thân

Các đốt xương lồi ra

Xấu xí đầu khô héo

Thường kêu khóc chạy mãi.

Chúng bị khổ đói khát

Bị hành hạ khốn cùng

Khóc lóc, chạy kêu than

Tự làm thì tự chịu.

Sống tham sân, thuận nghịch

Tự tạo nhân nghiệp ác

Khi tội chướng này chín

Bị đọa trong ngạ quỷ.

Người ở Châu Đông Thắng

Hai trăm năm mươi tuổi

Châu Tây Câu Đà Ni

Tuổi thọ hai trăm năm.

Sinh Bắc Câu Lô Châu

Tuổi thọ đúng ngàn năm

Châu Nam tuổi bất định

Đầu: Vô số, cuối: Mười.

Các Bí Sô bạch Đức Phật: Bắc Câu lô châu tuổi thọ một ngàn năm, sau đấy thì qua đời chăng?

Đức Thế Tôn bảo: Các ông nên biết! Người Bắc Câu Lô Châu không có ngã chấp, không có phân biệt. Nhờ hành mười thiện nên sống đúng một ngàn tuổi. Ở đây, qua đời thì sinh lên Cõi Trời. Bắc Câu Lô Châu tuy sống một ngàn tuổi nhưng sau cũng phải qua đời.

Đức Thế Tôn nói kệ:

Hữu tình khổ, bần cùng

Thích trộm tài sản người

Không tu tập điều lành

Ti tiện bị người sai.

Giàu sang nhiều của cải

Cuộc sống được đầy đủ

Vàng ngọc và tôi tớ

Người này làm việc thiện.

Tu nhân nghiệp mười thiện

Được quả giàu có lớn

Hiện đời sống Bắc Châu

Thọ lạc, rồi sinh trời.

Người Bắc Câu Lô Châu

Là vui nhất thế gian

Nhờ quá khứ bố thí

Quả cây kiếp, áo đẹp.

Không bị khổ lạnh, nóng

Cũng không có bệnh tật

Tướng mạo luôn đẹp đẽ

Nhờ quá khứ bố thí.

Phước nhiều, khó phá hoại

Lúa gạo tự nhiên sinh

Trong sạch, đẹp sáng sủa

Nhờ quá khứ bố thí.

Sống Bắc Câu Lô Châu

Ngọc ma ni chiếu sáng

Ăn uống đều tùy ý

Nhờ quá khứ bố thí.

Châu ấy rất an lạc

Có nhiều cây thuốc tốt

Sắc hương vị đầy đủ

Nhờ quá khứ bố thí.

Châu ấy không ăn rau

Luôn ăn lúa gạo thơm

Ăn không bao giờ hết

Nhờ quá khứ bố thí.

Cây trái A lam mai

Ăn không cần đứng dậy

Cành xòe quả chín đến

Nhờ quá khứ bố thí.

Có nước tám công đức

Uống vào hết bệnh não

An lạc không nguy hại

Nhờ quá khứ bố thí.

Vui chơi trong vườn cây

Thường nghe tiếng êm dịu

Vui thích vô cùng tận

Nhờ quá khứ bố thí.

Ai cũng thích cây Kiếp Kiếp Ba

Hương bột rơi nhè nhẹ

Theo gió thơm vô cùng

Nhờ quá khứ bố thí.

Âm nhạc, hoa hương đẹp

Y phục đồ trang sức

Nhớ nghĩ liền có ngay

Nhờ quá khứ bố thí.

Cỏ thơm và núi rừng

Mềm mại mọc đầy tràn

Luôn ưa thích dạo chơi

Nhờ quá khứ bố thí.

Luôn cùng nhau vui chơi

Không bao giờ nổi sân

Không ngã lại không tham

Nhờ quá khứ bố thí.

Khi Trời bắt đầu tối

Mưa rơi nhỏ nhè nhẹ

Phủi sạch những bụi đất

Nhờ quá khứ bố thí.

Con lớn, mẹ không biết

Khi qua đời không buồn

Dứt hẳn tâm luyến ái

Nhờ quá khứ bố thí.

Mẹ hiền sinh con thơ

Để bên đường rồi đi

Có sữa uống tự nhiên

Nhờ quá khứ bố thí.

Khi qua đời đều bỏ

Không một chút buồn thương

Cầm thú đem đi chôn

Nhờ quá khứ bố thí.

Trang sức khắp cả thân

Ca nhạc để vui chơi

Thích ý lại hoan lạc

Nhờ quá khứ bố thí.

Thọ mạng người châu ấy

Tất cả đúng ngàn tuổi

Không ai bị chết yểu

Nhờ quá khứ bố thí.

Thọ hưởng phước tối thắng

Bình đẳng không giống nhau

Qua đời, sinh lên Trời

Nhờ quá khứ bố thí.

Bấy giờ, Đức Phật bảo các Bí Sô: Tuổi thọ của người nơi Cõi Diêm Phù đề không nhất định. Ban đầu từ mười tuổi, cho đến trăm ngàn vạn tuổi, thọ mạng vô lượng.

Các ông nên biết! Người Cõi Diêm Phù đề hiện nay tuy sống một trăm tuổi, nhưng bị chết yểu không nhất định.

Các ông nên biết! Người Cõi Diêm Phù đề sống lâu một trăm năm, khổ nhiều vui ít.

Lại nữa, châu ấy tuy thọ mạng một trăm năm nhưng có mười bậc:

1. Phược Lỗ: Nằm ngủ không biết.

2. Câu Ma Lỗ: Làm vui giải sầu.

3. Dữ Phược: Tham đắm vào cảnh dục.

4. Mạt La Uất: Siêng năng tu sửa nghiệp của mình.

5. Bát La Chỉ Nhưỡng: Trí tuệ, biện tài thù thắng.

6. Tất Mật Lật Đế: Ghi nhớ, hiểu rõ.

7. Tất Thể Đổ: Việc làm chân chánh.

8. Vĩ Lỗ: Làm Vua có lòng thương xót.

9. Một Lật Thố: Sức khô, lực yếu.

10. Nghiệt Đa Du: Sống khoảng một trăm tuổi thì chết.

Này các Bí Sô! Chưa trọn một trăm năm thì có ba giai đoạn là lạnh, nóng và mưa, cũng gọi là ba mùa. Dù chưa tới một trăm năm, trong mười hai tháng của ba giai đoạn ấy có bốn tháng mùa lạnh, bốn tháng mùa nóng, bốn tháng mùa mưa.

Lại nữa, chưa tới một trăm năm, trong mười hai tháng có hai mươi bốn lần nửa tháng. Trong một trăm năm cuối, có tám tháng mùa lạnh, tám tháng mùa nóng và tám tháng mùa mưa. Lại nữa, trong một trăm năm, trong mười hai tháng có ba mươi sáu ngày đêm, trong tháng có mười hai lần lạnh, mười hai lần nóng, mười hai lần mưa.

Thứ đến, trong một ngàn năm, nơi mười hai tháng, mỗi tháng có ba mươi sáu ngày đêm, trong tháng có bảy mươi hai lần ăn. Trong thời gian đó có lúc ăn uống, có lúc không ăn uống, đó là lúc sân giận, lúc khổ não, lúc đi đường, lúc cúng tế, lúc làm việc gấp, lúc ngủ nghỉ, lúc say rượu và bất tỉnh.

Có khi được thức ăn mà không ăn, cũng như có khi không được thức ăn cũng không ăn. Như vậy ăn và không ăn, thì trong các lần ăn đó, nói tóm lược là được ăn, nên mới có bảy mươi hai lần ăn.

Này các Bí Sô! Cõi Diêm Phù đề này như trên đã nói, ăn từ sữa mẹ, một tháng, nửa tháng, ngày đêm và một năm, có lúc ăn uống và lúc không ăn uống, căn cứ theo khoảng giữa mà nói.

Bấy giờ, Đức Phật bảo các Bí Sô: Ta nói trong cõi người sống năm mươi năm là một ngày đêm của Cõi Trời Tứ Đại Vương, do một ngày đêm nơi Cõi Trời ấy thành một tháng nơi cõi này, mười hai tháng thành một năm.

Lấy thọ mạng lâu xa là năm trăm năm, tính theo tuổi thọ ngày đêm trong nhân gian là chín mươi lạc xoa, sau cùng thì qua đời. Tính theo thọ mạng ở Cõi Trời Tứ Đại Vương là năm trăm năm, tức là một ngày đêm ở địa ngục Đẳng hoạt.

Lấy ba mươi ngày đêm thành một tháng, mười hai tháng là một năm, lấy số năm lâu xa năm trăm làm tuổi thọ của hữu tình trong đại địa ngục đẳng hoạt. Lấy năm trăm năm thành năm trăm bốn mươi lạc xoa ở Cõi Trời Tứ Đại Vương, tức là tính theo nhân gian là một vạn sáu ngàn hai trăm câu chi năm, thì tuổi thọ trong đại địa ngục đẳng hoạt mới hết.

***