Kinh Đại thừa

PHẬT THUYẾT

KINH TAM MUỘI NGỒI THIỀN

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư

Cưu Ma La Thập, Đời Diêu Tần
 

PHẦN BA

PHÁP MÔN TRỊ NGU SI
 

Nếu người nhiều ngu si nên học pháp môn ba thứ tư duy: Người mới tập, người đang tập, người tập đã lâu.

Nếu người mới tập thì nên dạy: Sanh duyên lão tử, vô minh duyên hành. Suy nghĩ như vậy, không nghĩ việc khác, nếu có nghĩ khác liền thu nhiếp trở về.

Nếu người đang tu tập, nên dạy: Hành duyên thức, thức duyên danh sắc, danh sắc duyên lục nhập, lục nhập duyên xúc, xúc duyên thọ, thọ duyên ái, ái duyên thủ, thủ duyên hữu. Suy nghĩ như vậy, không nghĩ gì khác, nghĩ các việc khác liền thu nhiếp trở về.

Nếu người đã tập lâu thì nên dạy: Vô minh duyên hành, hành duyên thức, thức duyên danh sắc, danh sắc duyên lục nhập, lục nhập duyên xúc, xúc duyên thọ, thọ duyên ái, ái duyên thủ, thủ duyên hữu, hữu duyên sanh, sanh duyên lão tử. Suy nghĩ như vậy, không cho nghĩ gì khác. Nghĩ các việc khác liền thu nhiếp trở về. Tất cả người trí là minh. Tất cả người ngu là vô minh.

Trong đó thế nào là vô minh?

Vô minh là không biết tất cả. Vô minh ở đây là hay tạo có đời sau, việc có cho là không, việc không cho là có, bỏ các pháp thiện, làm theo pháp ác. Phá tướng chân thật, chấp các thứ giả dối.

Như trong phẩm vô minh tướng nói:

Không rõ pháp lợi ích

Không biết hành đạo đức

Nên gây nhân kiết sử

Lửa do cọ xát có

Pháp ác mà tâm thích

Rời xa mọi pháp lành

Giặc cướp trí chúng sanh

Suốt quá khứ vị lai

Tưởng thường, lạc, ngã, tịnh

Chấp đắm thân năm ấm

Pháp khổ tập tận đạo

Lại cũng không thể biết

Ðường hiểm nhiều khổ não

Người mù đi vào trong

Vì phiền não nghiệp nhóm

Vì nghiệp khổ xoay vần

Không nên lấy, lại lấy

Nên lấy, lại vứt đi

Theo tối vào đường hiểm

Dẫm phải gốc té nhào

Có mắt mà chẳng thấy

Dụ đó cũng như vậy

Vì nhân duyên đã diệt

Trí sáng như mặt trời.

Như thế lược nói vô minh cho đến lão tử cũng lại như vậy.

Hỏi: Lý nhân duyên trong Phật Pháp sâu xa thì làm sao người nhiều ngu si có thể quán nhân duyên?

Ðáp: Người ngu si có hai hạng: Hạng như trâu dê.

Hạng thứ hai đủ các loại tà kiến, là hạng người ngu si mê lầm, ám tế, tà kiến. Ðức Phật vì hạng người này nên dạy pháp quán nhân duyên thực tập chánh định.

***