Kinh Đại thừa

PHẬT THUYẾT KINH

THỦ LĂNG NGHIÊM TAM MUỘI

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư

Cưu Ma La Thập, Đời Diêu Tần
 

PHẦN HAI
 

Này Kiên Ý! Ví như nam nữ hoặc lớn hoặc nhỏ mang bình đến chỗ có nước như suối, ao, sông ngòi, biển cả tùy theo cái bình lớn nhỏ đều đựng đầy nước mang về, mà nước trong suối, ao, sông ngòi, biển cả không bị giảm bớt.

Này Kiên Ý! Cũng vậy, Bồ Tát trụ Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội tùy theo chúng đến nghe pháp hoặc chúng Sát Lợi, chúng Bà La Môn, hoặc chúng Cư Sĩ, chúng Thích, chúng Phạm, Bồ Tát này chẳng cần cố gắng tâm lực mà vẫn khéo nói khiến cho các chúng đến nghe pháp đều vui vẻ, tùy theo người đáng được độ mà nói pháp, nhưng trí huệ biện tài của Bồ Tát vẫn không giảm bớt.

Này Kiên Ý! Đây gọi là bổn sự quả báo bát nhã Ba la mật của Bồ Tát trụ Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội.

Phật bảo Kiên Ý: Chúng sinh nào thấy Bồ Tát trụ Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội thì đều được giải thoát, hoặc có người nghe danh hiệu của Ngài, hoặc có người thấy oai nghi của Ngài, hoặc có người nghe Ngài thuyết pháp, hoặc có người thấy Ngài im lặng thảy đều được độ.

Này Kiên Ý! Ví như người nào thấy cây thuốc chúa tên là Hỷ Kiến thì bệnh đều được lành.

Này Kiên Ý! Cũng vậy, chúng sinh thấy Bồ Tát trụ Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội thì các bệnh tham, sân, si đều được dứt hết. Như cây thuốc chúa tên là Diệt Trừ, nếu khi đấu chiến, dùng thuốc ấy bôi vào trống, những người bị tên bắn, đao kiếm, giáo mâu làm tổn thương được nghe tiếng trống này tên tự văng ra và các độc đều trừ.

Này Kiên Ý! Cũng vậy, người nào nghe đến tên của Bồ Tát trụ Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội, thì mũi tên tham sân si tự nhiên văng ra, các độc tà kiến thảy đều trừ diệt, tất cả phiền não chẳng còn động phát.

Này Kiên Ý! Ví như cây thuốc tên là Cụ Túc, có người dùng rễ để trị bệnh thì bệnh được lành, thân, lóng lõi, da, nhánh, lá, bông, trái đều có thể trị lành bệnh.

Hoặc tươi hoặc khô hoặc chặt từng khúc đều trị lành các bệnh của chúng sinh. Bồ Tát trụ Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội cũng lại như vậy đối với chúng sinh không có lúc nào chẳng lợi ích, thường hay diệt trừ tất cả các bệnh, nghĩa là dùng thuyết pháp và thực hành cả tứ nhiếp, các Ba la mật để độ thoát chúng sinh.

Đối với người cúng dường, hoặc chẳng cúng dường, hữu ích, hay vô ích, Bồ Tát này đều dùng pháp lợi khiến cho đều được an ổn, nhẫn đến thân Ngài chết, có chúng sinh nào như là các súc sinh hai chân, bốn chân và các loài chim thú, người, phi nhân ăn thịt Ngài thì các chúng sinh này đều nhờ nguyện lực của giới Bồ Tát mà chết được sinh lên Trời, thường không có các nạn bệnh tật, suy não.

Này Kiên Ý! Bồ Tát trụ Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội giống như cây thuốc.

Phật bảo Kiên Ý: Bồ Tát trụ Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội thì đủ sáu Ba la mật đời đời tự biết chẳng học từ người khác, dỡ chân hạ chân, hít vô thở ra, mỗi niệm thường có sáu Ba la mật.

Vì sao?

Này Kiên Ý! Vì thân và hạnh của Bồ Tát này đều là pháp.

Này Kiên Ý! Ví như có Vua hoặc các đại thần lấy trăm nghìn thứ hương trộn chung tán ra thành bột. Nếu có người đến đòi trong đó một thứ mà chẳng muốn các thứ hương trộn lẫn khác.

Này Kiên Ý! Trong bột của trăm nghìn thứ hương kia, có thể nào lấy ra một thứ hương không có lẫn với hương khác được chăng?

Bạch Thế Tôn! Không.

Này Kiên Ý! Bồ Tát ấy vì dùng tất cả Ba la mật xông ướp thân tâm nên ở trong mỗi niệm thường sinh Ba la mật.

Này Kiên Ý! Thế nào là ở trong mỗi niệm sinh sáu Ba la mật?

Này Kiên Ý! Bồ Tát ấy tất cả đều xả bỏ, tâm không tham đắm là bố thí Ba la mật. Tâm thiện tịch diệt rốt ráo không ác là trì giới Ba la mật. Biết tâm hết tướng, ở trong các trần không bị tổn thương là nhẫn nhục Ba la mật.

Siêng năng quán tâm biết tâm lìa tướng là tinh tấn Ba la mật. Rốt ráo thiện tịch điều phục tâm mình là thiền Ba la mật. Quán tâm, biết tâm, thông đạt tâm tướng là bát nhã Ba la mật.

Này Kiên Ý! Bồ Tát trụ Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội, pháp môn như vậy mỗi niệm đều có sáu Ba la mật.

Bấy giờ, Bồ Tát Kiên Ý bạch Phật: Chưa từng có! Bạch Thế Tôn! Bồ Tát thành tựu Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội thì việc làm của vị ấy chẳng thể nghĩ bàn.

Thế Tôn! Nếu các Bồ Tát muốn thực hành hạnh Phật phải học Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội này.

Vì sao?

Bạch Thế Tôn! Bồ Tát thị hiện làm tất cả các hạnh phàm phu mà trong tâm các Ngài không có tham, sân, si.

Khi ấy, trong chúng có vị Phạm Vương tên Thành Từ bạch Phật: Thế Tôn! Nếu Bồ Tát muốn làm tất cả các hạnh phàm phu thì phải học Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội.

Vì sao?

Vì Bồ Tát ấy thị hiện làm tất cả các hạnh phàm phu mà không có tham, sân, si.

Phật nói: Lành thay! Lành thay! Thành Từ!

Đúng như lời ông nói: Nếu Bồ Tát muốn làm tất cả các hạnh phàm phu thì phải học Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội, chẳng nghĩ đến tất cả các việc học nào khác.

Bồ Tát Kiên Ý bạch Phật: Thế Tôn! Bồ Tát muốn học Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội thì phải học như thế nào?

Phật bảo Kiên Ý:

Ví như học bắn, trước phải học bắn vào mục tiêu lớn.

Bắn trúng mục tiêu lớn rồi, học bắn vào mục tiêu nhỏ.

Học bắn vào mục tiêu nhỏ rồi, học bắn vào đích.

Học bắn vào đích rồi học bắn vào đầu gậy.

Học bắn vào đầu gậy rồi học bắn vào trăm sợi lông.

Học bắn vào trăm sợi lông rồi học bắn vào mười sợi lông.

Học bắn vào mười sợi lông rồi học bắn vào một sợi lông.

Học bắn vào một sợi lông rồi học bắn vào một phần trăm sợi lông.

Bắn được như vậy rồi mới gọi là bắn giỏi, tùy ý bắn chẳng sai.

Người này hoặc trong đêm tối nghe tiếng của người hay phi nhân, chẳng cần dụng tâm lực mà bắn vẫn đều trúng.

Này Kiên Ý! Cũng vậy, Bồ Tát muốn học Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội trước hết phải học ái nhạo tâm.

Học ái nhạo tâm rồi phải học thâm tâm.

Học thâm tâm rồi phải học đại từ.

Học đại từ rồi phải học đại bi.

Học đại bi rồi phải học phạm hạnh của tứ thánh, đó là từ, bi, hỷ, xả.

Học phạm hạnh của tứ Thánh rồi phải học quả báo được ngũ thông tối thượng thường tự tùy thân.

Học ngũ thông rồi, lúc ấy mới có thể thành tựu sáu Ba la mật. Thành tựu sáu Ba la mật rồi mới có thể thông đạt phương tiện.

Thông đạt phương tiện rồi được trụ đệ tam nhu thuận nhẫn, trụ nhu thuận nhẫn rồi thì đắc vô sinh pháp nhẫn, đắc vô sinh pháp nhẫn rồi thì được Chư Phật thọ ký, Chư Phật thọ ký rồi thì có thể nhập Bồ Tát đệ Bát Địa.

Nhập Bồ Tát đệ Bát Địa rồi thì đắc Chư Phật hiện tiền tam muội, đắc Chư Phật hiện tiền tam muội rồi thì thường chẳng lìa thấy Chư Phật.

Thường chẳng lìa thấy Chư Phật rồi thì hay đầy đủ tất cả nhân duyên Phật Pháp. Đầy đủ tất cả nhân duyên Phật Pháp rồi thì hay khởi công đức trang nghiêm Cõi Phật, khởi công đức trang nghiêm Cõi Phật rồi thì hay đủ điều kiện sinh vào dòng dõi Nhà Vua.

Đủ điều kiện sinh vào dòng dõi nhà Vua rồi thì nhập thai sinh ra. Nhập thai sinh ra rồi thì có thể đủ Thập Địa, đủ Thập Địa rồi thì lúc ấy mới nhận chức hiệu Phật.

Nhận chức hiệu Phật rồi thì đắc tất cả tam muội của Bồ Tát, đắc tất cả tam muội của Bồ Tát rồi thì sau đó mới đắc Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội, đắc Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội rồi thì có thể vì chúng sinh làm các Phật Sự mà cũng chẳng bỏ pháp hạnh Bồ Tát.

Này Kiên Ý! Bồ Tát nếu học các pháp như vậy ắt đắc Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội, Bồ Tát đã đắc Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội thì đối với các pháp không còn gì để học.

Vì sao?

Vì trước đã khéo học tất cả pháp. Ví như học bắn, có thể bắn vào một phần trăm sợi lông rồi thì chẳng còn học nữa.

Tại sao như vậy?

Vì trước đã học rồi.

Này Kiên Ý! Cũng vậy, Bồ Tát trụ Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội thì đối với tất cả pháp không còn gì để học.

Bấy giờ, Bồ Tát Kiên Ý bạch Phật: Thế Tôn! Con nay muốn nói thí dụ, xin Phật cho phép con nói.

Hãy nói! Thế Tôn! Ví như Đại Phạm Thiên Vương ở trong tam thiên đại thiên Thế Giới tự nhiên có thể thấy khắp tam thiên đại thiên Thế Giới mà chẳng gia công dụng lực.

Cũng vậy, Bồ Tát trụ Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội đối với tất cả pháp tự nhiên thấy hết mà chẳng gia công dụng lực, lại cũng có thể biết tâm, tâm sở hành của tất cả chúng sinh.

Phật bảo Kiên Ý: Đúng như lời ông nói. Nếu Bồ Tát trụ Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội thì biết hết tất cả các pháp Bồ Tát và tất cả các Pháp Phật.

Bấy giờ, trong hội có vị Trời Đế Thích tên Trì Tu Di Sơn ở mé ngoài cùng của tam thiên đại thiên Thế Giới này bạch Phật: Ví như người ở trên đảnh núi Tu Di có thể thấy hết tất cả thiên hạ.

Cũng vậy, Bồ Tát trụ Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội thì tự nhiên có thể thấy hết các hạnh Thanh Văn, Bích Chi Phật và các hạnh của tất cả chúng sinh.

Bấy giờ, Bồ Tát Kiên Ý hỏi Đế Thích Trì Tu Di Sơn.

Ông từ bốn châu thiên hạ nào lại?

Trụ trên đảnh núi Tu Di nào?

Vị Đế Thích này đáp: Này thiện nam tử! Nếu có Bồ Tát Đắc Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội, chẳng nên hỏi trụ xứ của vị ấy.

Vì sao?

Vì tất cả Cõi Phật đều là trụ xứ của Bồ Tát này, mà chẳng chấp trụ xứ, chẳng đắc trụ xứ, chẳng thấy trụ xứ.

Kiên Ý hỏi: Ngài đắc Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội này chăng?

Trong Tam Muội này còn có tướng đắc và chẳng đắc chăng?

Không! Này thiện nam tử! Phải biết Bồ Tát hành Tam Muội này ở trong các pháp đều vô sở đắc.

Như lời ông nói, ắt ông đã đắc Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội này.

Này thiện nam tử! Tôi chẳng thấy pháp có trụ xứ, người đối với tất cả pháp không có sở trụ mới đắc Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội.

Thiện nam tử! Trụ Tam Muội này ắt đối với các pháp đều vô sở trụ. Nếu vô sở trụ thì vô sở thủ, nếu vô sở thủ thì vô sở thuyết.

Bấy giờ, Phật bảo Bồ Tát Kiên Ý: Ông thấy Đế Thích Trì Tu Di Sơn này chăng?

Bạch Thế Tôn! Đã thấy.

Này Kiên Ý! Vị Đế Thích này tự nhiên tùy ý có thể đắc Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội, trụ Tam Muội này thì có thể hiện thân nơi các Cung Trời Đế Thích khắp tam thiên đại thiên Thế Giới này.

Khi ấy, Thích Đề Hoàn Nhân bạch Phật: Thế Tôn! Nếu Đế Thích Trì Tu Di Sơn hiện thân nơi các Cung Trời Đế Thích, tại sao con ở chỗ của tất cả Đế Thích mà chẳng thấy?

Bấy giờ, Đế Thích Trì Tu Di Sơn nói: Này Kiều Thi Ca! Nếu tôi nay dùng thần lực để hiện cho ông thấy thì ông ở cung điện chẳng còn vui vẻ. Tôi thường đến chỗ cung điện của ông ở mà ông chẳng thấy tôi.

Bấy giờ, Thích Đề Hoàn Nhân bạch Phật: Thế Tôn! Con muốn thấy Đại Sĩ này thành tựu sắc thân vi diệu.

Phật nói: Này Kiều Thi Ca! Ông muốn thấy ư?

Bạch Thế Tôn! Con thích muốn thấy.

Phật bảo Đế Thích Trì Tu Di Sơn: Ông hãy hiện cho Thích Đề Hoàn Nhân thấy sắc thân vi diệu chân thật đi. Vị Đế Thích ấy liền hiện thân vi diệu chân thật.

Bấy giờ trong hội, các Thích, Phạm, Hộ Thế Thiên Vương, Thanh Văn, Bồ Tát, người chẳng đắc Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội, thân đều chẳng hiện giống như đống mực.

Còn thân của Đế Thích Trì Tu Di Sơn như Chúa Tu Di cao lớn vòi vọi ánh sáng chiếu xa. Lúc ấy, thân Phật lại càng rực rỡ gấp bội.

Thích Đề Hoàn Nhân bạch Phật: Chưa từng có!

Bạch Thế Tôn! Hôm nay sắc thân Đại Sĩ này thanh tịnh vi diệu khó sánh, các Thích, Phạm, Hộ Thế Thiên Vương thân đều chẳng hiện giống như đống mực.

Thế Tôn! Con ở trong Thượng Diệu Đường trên núi Tu Di đeo chuỗi báu Thích Ca Tỳ Lăng Già Ma Ni, vì ánh sáng của châu này làm cho tất cả thân của Thiên Chúng đều chẳng hiện.

Nay con bị ánh sáng của Đại Sĩ này làm cho thân con chẳng hiện, chuỗi báu con đeo cũng không còn ánh sáng.

Phật bảo Thích Đề Hoàn Nhân: Này Kiều Thi Ca! Nếu châu Thích Ca Tỳ Lăng Già Ma Ni đầy trong tam thiên đại thiên Thế Giới này, lại có hạt châu tên Chiếu Minh Chư Thiên Ma Ni hay khiến cho ngọc châu kia đều chẳng còn hiện.

Này Kiều Thi Ca! Nếu châu Chiếu Minh Chư Thiên Ma Ni đầy trong tam thiên đại thiên Thế Giới này, lại có châu tên Kim Cang Minh Ma Ni hay khiến cho châu kia đều chẳng còn hiện.

Này Kiều Thi Ca! Nếu châu Kim Cang Minh Ma Ni đầy trong tam thiên đại thiên Thế Giới này, lại có châu tên Chư Minh Tập Ma Ni hay khiến cho châu kia đều chẳng còn hiện.

Này Kiều Thi Ca! Ông thấy vị Đế Thích này đeo châu Chư Minh Tập Ma Ni chăng?

Bạch Thế Tôn! Đã thấy. Chỉ vì châu này ánh sáng mạnh mẽ, mắt con chẳng chịu nổi.

Phật bảo Kiều Thi Ca: Nếu có Bồ Tát đắc Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội hoặc thị hiện làm Đế Thích đều đeo chuỗi báu Ma Ni này.

Bấy giờ, Thích Đề Hoàn Nhân bạch Phật: Thế Tôn! Những người chẳng phát tâm Vô Thượng, Chánh Đẳng, Chánh Giác chẳng được sắc thân thanh tịnh vi diệu như vậy và cũng mất Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội này.

Lúc ấy, Thiên Tử Cù Vức nói với Thích Đề Hoàn Nhân: Các vị Thanh Văn đã vào pháp vị, tuy có ngợi khen và ưa thích Phật Đạo nhưng không có khả năng làm, vì đã làm sự ngăn cách đối với sinh tử.

Nếu người đã phát tâm Vô Thượng, Chánh Đẳng, Chánh Giác, hoặc đang phát, sẽ phát, người này ắt ưa thích Phật Đạo và có thể được sắc thân vi diệu bậc thượng như thế.

Ví như có người mù từ lúc sơ sinh tuy có ngợi khen và ưa thích mặt trời, mặt trăng nhưng người ấy chẳng thấy ánh sáng mặt trời, mặt trăng.

Cũng vậy, hàng Thanh Văn nhập vào pháp vị tuy có ngợi khen và ưa thích Phật Pháp, mà công Đức Phật đối với tự thân các Ngài vô ích.

Thế nên người muốn được sắc thân vi diệu có trí huệ lớn này phải phát tâm vô thượng bồ đề mới được sắc thân vi diệu bậc thượng.

Lúc Thiên Tử Cù Vức nói lời này, có một muôn hai nghìn Thiên Tử phát tâm Vô Thượng, Chánh Đẳng, Chánh Giác.

Bấy giờ, Bồ Tát Kiên Ý hỏi Thiên Tử Cù Vức: Làm công đức gì để chuyển thân người nữ?

Này thiện nam tử! Người phát tâm đại thừa chẳng thấy nam nữ có sự sai khác.

Vì sao?

Tâm Tát Bàn Nhã chẳng ở ba cõi, vì có phân biệt nên có nam có nữ.

Ngài hỏi làm công đức gì để chuyển thân người nữ?

Xưa phụng thờ Bồ Tát, tâm không dua dối.

Phụng thờ như thế nào?

Như phụng thờ Thế Tôn.

Thế nào là tâm chẳng dua dối?

Thân nghiệp theo khẩu, khẩu nghiệp theo ý, đó gọi là người nữ tâm không dua dối.

Làm sao chuyển thân người nữ?

Như thành.

Thế nào là như thành?

Như chuyển.

Thưa Thiên Tử! Lời này có ý nghĩa gì?

Này thiện nam tử! Tất cả các pháp chẳng thành chẳng chuyển, các pháp một vị, đó là vị pháp tính.

Này thiện nam tử! Tôi theo sở nguyện mà có thân người nữ, giả sử thân tôi được thành người nam, nhưng đối với tướng thân nữ chẳng hoại chẳng bỏ.

Này thiện nam tử! Vì thế nên biết là nam, là nữ đều là điên đảo, tất cả các pháp và cả điên đảo nữa thảy đều rốt ráo lìa nơi hai tướng.

Bồ Tát Kiên Ý hỏi Cù Vức: Ngài có biết chút phần về Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội chăng?

Này thiện nam tử! Tôi biết người khác đắc, chứ bản thân tôi tự chẳng chứng. Tôi nhớ lại Phật Thích Ca Mâu Ni lúc làm Bồ Tát ở trong ở trong cung điện của Vua Tịnh Phạn cùng với các thể nữ, nửa đêm thanh tịnh, bấy giờ các vị Phạm Vương ở phương Đông nhiều như số cát Sông Hằng đến, có người hỏi về Bồ Tát Thừa, có người hỏi về Thanh Văn đạo, Bồ Tát đều theo câu hỏi của mỗi người mà giải đáp.

Ở trong chúng Phạm Vương, có một vị Phạm Vương chẳng hiểu phương tiện sở hành của Bồ Tát, mới nói rằng: Ngài có trí huệ khéo đáp các câu hỏi như thế, tại sao lại tham hưởng thụ vương vị sắc dục.

Các vị Phạm Vương khác biết rõ trí huệ phương tiện của Bồ Tát nên đáp Phạm Vương ấy rằng: Bồ Tát chẳng tham vương vị, sắc dục chỉ vì giáo hóa thành tựu chúng sinh nên ở tại cư gia hiện làm Bồ Tát, mà nay Ngài mới thành Phật Đạo chuyển bánh xe diệu pháp.

Vị Phạm Vương này nghe xong, hỏi: Bồ Tát đắc tam muội gì mà có thể làm thần biến tự tại như thế?

Các Phạm Vương kia đáp: Đó là thế lực của Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội.

Này thiện nam tử! Tôi Cù Vức lúc bấy giờ nghĩ rằng: Bồ Tát trụ tam muội thần lực cảm ứng đến chưa từng có, ở tại ái dục chăm lo việc nước mà có thể chẳng lìa tam muội như thế.

Tôi nghe nói điều này càng thêm cung kính, đối với Bồ Tát tưởng như Thế Tôn, phát tâm Vô Thượng, Chánh Đẳng, Chánh Giác sâu xa, nguyện vào đời sau cũng sẽ thành tựu công đức như vậy.

Này thiện nam tử! Chỗ tôi thấy đó là chút ít phần như vậy, tôi chỉ biết đây là Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội, sẽ có vô lượng bất khả tư nghị công đức thế lực.

Kiên Ý bạch Phật: Hy hữu! Thế Tôn! Thiên Tử Cù Vức này thâm tâm nói điều này đều là do Như Lai làm thiện tri thức thường hay thủ hộ.

Bạch Thế Tôn! Thiên Tử Cù Vức chẳng bao lâu cũng sẽ trụ Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội được thế lực thần biến tự tại như Thế Tôn hiện nay không khác.

Bồ Tát Kiên Ý bạch Phật: Thế Tôn! Nay ở trong hội này có người nào đắc Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội chăng?

Bấy giờ trong hội có vị Thiên Tử tên Hiện Ý nói với Bồ Tát Kiên Ý:

Ví như người khách buôn vào trong biển lớn và nói rằng: Trong biển lớn này có châu Ma Ni có thể mang đi chăng?

Lời của ông hỏi cũng giống như vậy.

Vì sao?

Nay trong Hải Hội đại trí của Như Lai, trong ấy Bồ Tát thành tựu Pháp Bảo phát đại trang nghiêm, ông ngồi trong đó mà hỏi lời này:

Ở trong hội này có Bồ Tát nào đắc Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội này chăng?

Này Kiên Ý! Nay trong hội này tự có Bồ Tát đắc Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội hiện thân Đế Thích. Có vị hiện thân Phạm Vương.

Có vị hiện thân Chư Thiên, Long, Dạ Xoa, Càn Thát Bà, A Tu La, Ca Lâu La, Khẩn Na La, Ma Hầu La Già.

Có vị đắc Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội hiện thân Tỳ Kheo, Tỳ Kheo Ni, Ưu Bà Tắc, Ưu Bà Di, có vị đắc Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội, dùng các tướng hảo để tự nghiêm thân, tự có Bồ Tát vì giáo hóa chúng sinh hiện làm hình sắc tướng mạo người nữ, có vị hiện hình sắc tướng mạo Thanh Văn, có vị hiện hình sắc tướng mạo Bích Chi Phật.

Này Kiên Ý! Như Lai tự tại tùy theo chúng đến hoặc chúng Sát Lợi, chúng Bà La Môn, hoặc chúng Cư Sĩ, chúng Thích, chúng Phạm, chúng các Trời Hộ Thế, tùy theo các chúng này khắp hay thị hiện hình sắc tướng mạo, phải biết đều là bổn sự quả báo của Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội.

Này Kiên Ý! Nếu thấy chỗ Như Lai thuyết pháp phải biết trong đó có vô lượng các Đại Bồ Tát đại trí tự tại phát đại trang nghiêm tự tại làm tất cả pháp, hay theo Như Lai chuyển bánh xe pháp.

Bồ Tát Kiên Ý bạch Phật: Thế Tôn! Con nay nghĩ rằng Thiên Tử Hiện Ý này đắc Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội vì trí huệ biện tài vô ngại thần thông như vậy.

Này Kiên Ý! Đúng như lời ông nói. Thiên Tử Hiện Ý này đã trụ Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội, thông đạt tam muội này cho nên có thể nói như thế.

Bấy giờ, Phật bảo Thiên Tử Hiện Ý: Ông nên thị hiện chút phần bổn sự của Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội.

Thiên Tử Hiện Ý nói với Kiên Ý: Ngài muốn thấy chút ít thế lực của Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội chăng?

Thiên Tử! Tôi thích muốn thấy.

Thiên Tử Hiện Ý vì khéo đắc sức Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội nên liền thể hiện biến hóa khiến chúng hội đều thành Chuyển Luân Thánh Vương có ba mươi hai tướng hảo để tự trang nghiêm, có các quyến thuộc bảy báu theo hầu.

Thiên Tử hỏi: Ngài thấy những gì?

Kiên Ý đáp: Tôi thấy trong chúng hội đều thành sắc tướng Chuyển Luân Thánh Vương có quyến thuộc bảy báu theo hầu.

Bấy giờ, Thiên Tử lại hiện chúng hội đều thành Thích Đề Hoàn Nhân ở Cung Trời Đao Lợi, trăm nghìn Thiên Nữ trỗi các kỹ nhạc vây quanh vui chơi.

Lại dùng thần lực khiến cả chúng hội đều thành sắc tướng oai nghi Phạm Vương ở trong Cung Phạm Vương hành tứ vô lượng tâm.

Lại hỏi Kiên Ý: Ngài thấy những gì?

Thiên Tử! Tôi thấy chúng hội đều là Phạm Vương. Lại hiện thần lực khiến cả chúng hôi đều thành hình sắc tướng mạo Trưởng Lão Ma Ha Ca Diếp đắp y mang bát nhập các thiền định, hành bát giải thoát đều không có khác.

Lại hiện thần lực khiến cả chúng hội đều là oai nghi tướng hảo như thân Phật Thích Ca Mâu Ni, mỗi vị đều có quyến thuộc Tỳ Kheo vây quanh.

Lại hỏi: Này Kiên Ý! Ngài thấy những gì?

Thiên Tử! Tôi thấy đại chúng đều là oai nghi tướng hảo như Phật Thích Ca Mâu Ni, mỗi vị đều có quyến thuộc Tỳ Kheo vây quanh.

Thiên Tử Hiện Ý nói với Kiên Ý: Đó là thế lực tự tại của Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội.

Này Kiên Ý! Bồ Tát đắc Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội có thể đem tam thiên đại thiên Thế Giới để vào trong một hạt cải, khiến núi sông, mặt trời, mặt trăng, các vì sao đều hiện như cũ mà chẳng chật hẹp, để chỉ cho chúng sinh xem.

Này Kiên Ý! Thế lực của Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội chẳng thể nghĩ bàn như vậy.

Bấy giờ, các Đại đệ tử và Thiên, Long, Dạ Xoa, Càn Thát Bà, Thích, Phạm, Hộ Thế Thiên Vương đồng thanh bạch Phật: Thế Tôn! Nếu người đắc Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội này thì người ấy công đức chẳng thể nghĩ bàn.

Vì sao?

Vì người ấy ắt rốt ráo Phật Đạo, thành tựu trí huệ, thần thông, các minh.

Chúng con hôm nay, ở trên một tòa, thấy khắp chúng hội, các thứ sắc tướng biến hiện chúng con nghĩ rằng: Nếu người chẳng nghe Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội, phải biết là người bị ma có cơ hội khuấy nhiễu. Nếu người được nghe, phải biết là người được Chư Phật hộ niệm, hà huống nghe rồi, y theo lời dạy tu hành.

Thế Tôn! Bồ Tát nếu muốn thông đạt Phật Pháp đến bờ bên kia, phải nhất tâm lắng nghe Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội, thọ trì, đọc tụng, vì người khác diễn nói.

Thế Tôn! Bồ Tát nếu muốn khắp hiện tất cả hình sắc oai nghi, muốn khắp biết tâm, tâm sở hành của tất cả chúng sinh, và muốn biết khắp tất cả chúng sinh tùy bệnh cho thuốc, phải khéo lắng nghe pháp bảo tam muội này, thọ trì đọc tụng.

Thế Tôn! Nếu người đắc Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội này, phải biết người ấy nhập vào cảnh giới Phật trí huệ tự tại.

Phật nói: Đúng thế! Đúng thế! Đúng như lời ông nói. Nếu người chẳng đắc Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội chẳng được gọi là Bồ Tát tu sâu. Như Lai chẳng nói người này đầy đủ bố thí, trì giới, nhẫn nhục, tinh tấn, thiền định, trí huệ. Thế nên, các ông nếu muốn làm khắp tất cả đạo, phải học đắc Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội này, chẳng nghĩ nhớ đến tất cả các sở học khác.

Bấy giờ, Bồ Tát Kiên Ý hỏi Thiên Tử Hiện Ý: Bồ Tát nếu muốn đắc tam muội này phải tu hành pháp gì?

Thiên Tử đáp: Bồ Tát nếu muốn đắc tam muội này phải tu hành pháp phàm phu. Nếu thấy pháp phàm phu, Pháp Phật chẳng hợp chẳng tan, ấy gọi là tu tập Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội.

Kiên Ý hỏi: Ở trong Pháp Phật có hợp tan chăng?

Trong pháp phàm phu còn không có hợp tan, hà huống Pháp Phật.

Thế nào gọi là tu hành?

Nếu hay thông đạt các pháp phàm phu, Pháp Phật không hai ấy gọi là tu tập, mà thật pháp này không hợp không tan.

Này thiện nam tử! Vì tất cả pháp tập không có tướng sinh, vì tất cả pháp tập không có tướng hoại, vì tất cả pháp tập tướng như hư không, vì tất cả pháp tập không có tướng lãnh thọ.

Kiên Ý lại hỏi: Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội đi đến chỗ nào?

Thiên Tử đáp: Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội đi đến tâm hành của tất cả chúng sinh mà cũng chẳng duyên tâm hành chấp tướng, đi đến tất cả các chỗ sở sinh mà cũng chẳng bị chỗ sinh làm ô nhiễm, đi đến tất cả Thế Giới Phật mà chẳng phân biệt thân Phật tướng hảo, đi đến tất cả âm thanh ngữ ngôn mà chẳng phân biệt các tướng văn tự. Khắp hay khai thị tất cả Phật Pháp mà chẳng đến chỗ rốt ráo diệt tận.

Thiện nam tử! Hỏi tam muội này đến chỗ nào nghĩa là theo chỗ Phật đến, tam muội này cũng đến như vậy.

Kiên Ý hỏi: Phật đến chỗ nào?

Thiên Tử đáp: Phật Như như nên đến không chỗ đến.

Lại hỏi: Phật chẳng đến Niết Bàn chăng?

Tất cả các pháp quá khứ nhiều như số cát Sông Hằng chẳng đến Niết Bàn ư?

Các Đức Phật nhiều như số cát Sông Hằng là sinh chăng?

Kiên Ý đáp: Như Lai đã nói: Các Đức Phật nhiều như số cát Sông Hằng sinh đã diệt độ.

Thiên Tử nói: Thiện nam tử!

Như Lai chẳng nói: Một người xuất thế đem lại nhiều lợi ích an lạc cho chúng sinh.

Ý ông nghĩ sao?

Như Lai là chúng sinh có sinh diệt ư?

Như Lai đối với pháp chẳng có sinh diệt.

Thiện nam tử! Phải biết Như Lai tuy nói các Đức Phật xuất hiện ở thế gian mà tướng Như Lai thật không có sinh, tuy nói các Đức Phật đến Niết Bàn mà tướng Như Lai thật không có diệt.

Hiện nay vô lượng Như Lai có thành đạo chăng?

Như Lai vì tướng vô sinh vô diệt như thế nên thành đạo.

Này thiện nam tử! Các Đức Phật hoặc xuất thế hoặc nhập Niết Bàn không có sai biệt.

Vì sao?

Như Lai thông đạt tất cả pháp là tướng tịch diệt, ấy gọi là Phật.

Nếu tất cả pháp rốt ráo tịch diệt, tướng Niết Bàn đó có thể thông đạt chăng?

Như tất cả pháp rốt ráo tịch diệt đồng với tướng Niết Bàn, thông đạt tướng đó cưỡng lại như vậy.

Thiện nam tử! Như Lai chẳng lấy sinh, trụ, diệt mà xuất thế. Không sinh, trụ, diệt, ấy gọi là Phật xuất thế.

Kiên Ý hỏi: Ông trụ Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội mới có thể nói như thế chăng?

Này thiện nam tử! Ý ông nghĩ sao?

Hóa nhân của Như Lai trụ trong pháp nào mà có nói pháp?

Kiên Ý đáp: Nương sức thần của Phật mà có thể nói pháp.

Phật trụ chỗ nào mà làm ra hóa nhân?

Phật trụ thần thông bất nhị mà làm ra hóa nhân.

Thiên Tử nói: Như Như Lai trụ pháp bất trụ mà có nói pháp.

Kiên Ý nói: Nếu không chỗ trụ, làm sao có nói?

Như không chỗ trụ, nói cũng như vậy.

Bồ Tát làm thế nào để đầy đủ nhạo thuyết biện tài?

Bồ Tát chẳng dùng tướng ngã, chẳng dùng tướng bỉ, chẳng dùng tướng pháp mà có chỗ nói, ấy gọi là đầy đủ nhạo thuyết biện tài.

Tùy chỗ nói pháp, tướng văn tự chẳng hết, pháp tướng cũng chẳng hết. Nói như vậy là chẳng dùng đối đãi mà nói, ấy gọi là đầy đủ nhạo thuyết biện tài.

Lại này thiện nam tử! Nếu Bồ Tát chẳng xả bỏ tướng huyễn của các pháp, đối với âm thanh chẳng xả bỏ tướng âm vang, ấy gọi là đầy đủ nhạo thuyết biện tài.

Lại như các văn tự âm thanh ngữ ngôn không chỗ không nơi, không trong không ngoài, không có chỗ trụ, từ các duyên mà có, tất cả các pháp cũng đều như vậy, không nơi không chỗ, không trong không ngoài, cũng không chỗ trụ, chẳng phải quá khứ, vị lai, hiện tại, chẳng bị văn tự ngôn từ biểu hiện, bên trong tự thông đạt mà có chỗ nói ấy gọi là đầy đủ nhạo thuyết biện tài.

Ví dụ như âm vang, tất cả âm thanh đều tùy theo tướng âm vang mà có chỗ nói.

Kiên Ý hỏi: Nghĩa tùy như thế nào?

Thiện nam tử! Tùy hư không là nghĩa tùy. Như hư không không chỗ tùy, tất cả các pháp cũng không chỗ tùy. Các pháp không có so sánh, không có ví dụ, vì có được đó, nói có chỗ tùy.

Bấy giờ, các Đức Thế Tôn khen Thiên Tử rằng: Hay thay! Hay thay! Đúng như lời ông nói. Bồ Tát đối với điều này chẳng nên kinh sợ.

Vì sao?

Vì nếu có chỗ tùy thì chẳng đắc Vô Thượng, Chánh Đẳng, Chánh Giác.

Bồ Tát Kiên Ý bạch Phật: Thế Tôn! Thiên Tử Hiện Ý này từ Cõi Phật nào đến đây?

Thiên Tử nói: Ngài hỏi để làm gì?

Kiên Ý đáp: Tôi nay muốn hướng về phương ấy để lễ lạy, vì đó là trụ xứ du hành của Đại Sĩ.

Thiên Tử nói: Nếu người đắc Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội này, tất cả thế gian các Trời, nhân dân đều nên lễ kính.

Bấy giờ, Phật bảo Bồ Tát Kiên Ý: Thiên Tử Hiện Ý này từ Thế Giới Diệu Hỷ của Phật Asúc đến đây. Vị này ở Thế Giới kia thường nói Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội.

Này Kiên Ý! Tất cả các Đức Phật đều nói Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội.

Này Kiên Ý! Thiên Tử Hiện Ý này ở Thế Giới Ta Bà này sẽ được thành Phật. Vị này vì muốn dứt năm trược ác này làm tịnh Cõi Phật Giáo hóa chúng sinh tu tập tăng trưởng Thủ Lăng Nghiêm nên đến đây.

Kiên Ý bạch Phật: Nay vị Thiên Tử này lúc nào sẽ ở Thế Giới này được thành Phật Đạo?

Hiệu Ngài là gì?

Thế Giới tên gì?

Phật nói: Vị Thiên Tử này qua hiền kiếp này nghìn Đức Phật đã diệt, sáu mươi hai kiếp không còn có Phật, khoảng giữa chỉ có trăm nghìn muôn ức Bích Chi Phật xuất thế, trong thời gian đó chúng sinh được trồng thiện căn, qua kiếp này rồi sẽ được thành Phật Hiệu Tịnh Quang Xưng Vương Như Lai, Thế Giới lúc ấy tên là Tịnh Kiến.

Bấy giờ, đức Tịnh Quang Xưng Vương Như Lai hay khiến cho chúng sinh tâm được thanh tịnh, Thế Giới chúng sinh chẳng bị tham dục giận hờn, ngu si che lấp, được pháp tịnh tín đều làm pháp lành.

Này Kiên Ý! Đức Phật Tịnh Quang Xưng Vương này thọ mười tiểu kiếp dùng pháp tam thừa độ thoát chúng sinh, trong đó vô lượng vô biên Bồ Tát đắc Thủ Lăng Nghiêm Tam Muội, ở trong các pháp được sức tự tại.

Bấy giờ, ma hoặc ma dân đều tu đại thừa thương xót chúng sinh, cõi nước Phật kia không có ba đường ác và các chỗ nạn, trang nghiêm thanh tịnh như Uất Đan Việt, không có các việc ma, lìa các tà kiến. Sau khi Phật diệt độ, pháp trụ nghìn muôn ức năm.

Này Kiên Ý! Vị Thiên Tử này sẽ ở cõi nước thanh tịnh như vậy mà thành Phật Đạo.

Bấy giờ, Bồ Tát Kiên Ý nói với Thiên Tử: Ông được lợi lớn, Như Lai thọ ký cho ông Vô Thượng, Chánh Đẳng, Chánh Giác.

Thiên Tử đáp: Này thiện nam tử! Đối với tất cả pháp nếu không sở đắc, ấy là lợi lớn, đối với pháp có đắc ắt không có lợi.

Thiện nam tử! Thế nên phải biết, nếu chẳng đắc pháp ấy là lợi lớn. Lúc nói lời này, hai muôn năm nghìn Thiên Tử từng trồng các cội đức ở đời trước đều phát tâm Vô Thượng, Chánh Đẳng, Chánh Giác. Có một muôn Bồ Tát đắc vô sinh nhẫn.

***