Kinh Nguyên thủy

PHẬT THUYẾT KINH TRUNG A HÀM

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư

Phật Ðà Da Xá, Ngài Tam Tạng Pháp Sư

Trúc Phật Niệm, Đời Dao Tần
 

PHẨM BẢY

PHẨM TRƯỜNG THỌ VƯƠNG
 

KINH TRƯỞNG LÃO

THƯỢNG TÔN THỤY MIÊN
 

Tôi nghe như vậy!

Một thời Đức Phật du hóa tại nước Bà Kì Sấu, ở rừng Bố trong núi Ngạc, trong vườn Lộc Dã. Bấy giờ Tôn Giả Đại Mục Kiền Liên ở tại nước Ma Kiệt Đà, trong làng thiện tri thức.

Lúc ấy, Tôn Giả Đại Mục Kiền Liên sống riêng một mình nơi yên tĩnh, ngồi tĩnh tọa tư duy nhưng mắc phải chứng buồn ngủ.

Đức Thế Tôn ở xa biết Tôn Giả Đại Mục Kiền Liên sống riêng một mình nơi yên tĩnh, ngồi tĩnh tọa tư duy và mắc phải chứng buồn ngủ. Đức Thế Tôn biết như vậy, Ngài liền như vậy mà nhập định.

Do định như vậy, trong khoảnh khắc, như người lực sĩ co duỗi cánh tay, từ Bà Kì Sấu, rừng Bố trong núi Ngạc, trong vườn Lộc Dã, Đức Thế Tôn bỗng biến mất khỏi chỗ đó, qua đến nước Ma Kiệt Đà, thôn thiện tri thức, trước mặt Tôn Giả Đại Mục Kiền Liên, rồi Đức Thế Tôn xuất định và nói rằng: Này Đại Mục Kiền Liên, ngươi đang đắm trước thụy miên. Này Đại Mục Kiền Liên, ngươi đang đắm trước thụy miên.

Tôn Giả Đại Mục Kiền Liên bạch Thế Tôn: Quả thật vậy, bạch Đức Thế Tôn.

Phật lại nói: Này Đại Mục Kiền Liên, nếu như sở tướng nào gây buồn ngủ, ngươi chớ tu tập tướng ấy và cũng đừng phát triển nó. Như vậy, thụy miên mới có thể được diệt trừ.

Nếu thụy miên của ngươi không diệt trừ, thì này Đại Mục Kiền Liên, hãy theo giáo pháp đã được nghe, tùy theo đó mà thọ trì, quảng bá và tụng đọc. Như vậy thụy miên mới có thể được diệt trừ.

Nếu thụy miên của ngươi không diệt trừ, thì này Đại Mục Kiền Liên, hãy theo giáo pháp đã được nghe, tùy theo đó mà thọ trì, rồi diễn rộng ra cho người khác nghe. Như vậy thụy miên mới có thể được diệt trừ.

Nếu thụy miên của ngươi không diệt trừ, thì này Đại Mục Kiền Liên, hãy theo giáo pháp đã được nghe, tùy theo đó mà thọ trì, tâm suy niệm, tâm suy tư. Như vậy, thụy miên mới có thể được diệt trừ.

Nếu thụy miên của ngươi không diệt trừ, thì này Đại Mục Kiền Liên, hãy dùng hai tay day  hai lỗ tai. Như vậy, thụy miên mới có thể được diệt trừ.

Nếu thụy miên của ngươi không diệt trừ, thì này Đại Mục Kiền Liên, hãy lấy nước lạnh rửa mặt và dội ướt thân thể. Như vậy, thụy miên mới có thể được diệt trừ.

Nếu thụy miên của ngươi không diệt trừ, thì này Đại Mục Kiền Liên, hãy đi ra ngoài thất, xem khắp bốn phương, ngước nhìn các vì sao. Như vậy, thụy miên mới có thể được diệt trừ.

Nếu thụy miên của ngươi không diệt trừ, thì này Đại Mục Kiền Liên, hãy đi ra ngoài thất, đến khoảng đất trống phía đầu thất mà kinh hành, thủ hộ các căn, tâm an trụ bên trong, khởi hậu tiền tưởng. Như vậy, thụy miên mới có thể được diệt trừ.

Nếu thụy miên của ngươi không diệt trừ, thì này Đại Mục Kiền Liên, hãy bỏ con đường đang kinh hành, đến đầu con đường ấy, trải Ni Sư Đàn, ngồi kiết già. Như vậy, thụy miên mới có thể được diệt trừ.

Nếu thụy miên của ngươi không diệt trừ, thì này Đại Mục Kiền Liên, hãy trở vào thất, gấp tư y Ưu Đà La tăng, trải trên giường, gấp Tăng Già Lê làm gối, nằm hông bên phải, hai chân chồng lên nhau, khởi minh tưởng, lập chánh niệm chánh trí và luôn luôn khởi ý tưởng muốn trỗi dậy.

Này Đại Mục Kiền Liên, đừng ham lạc thú giường nệm, đừng ham lạc thú ngủ nghỉ, đừng ham tài lợi, đừng đắm trước danh dự.

Lý do vì sao?

Vì ta nói: Tất cả pháp không thể hợp hội, và cũng nói, có thể hợp hội.

Này Đại Mục Kiền Liên, ta nói pháp gì không thể hợp hội?

Này Đại Mục Kiền Liên, nếu pháp đạo và tục mà cùng hợp hội thì ta nói pháp này không thể hợp hội.

Này Đại Mục Kiền Liên, nếu pháp đạo và tục mà cùng hợp hội thì có nhiều điều phải nói. Nếu có nhiều điều phải nói thì có trạo cử. Nếu có trạo cử thì tâm không tịch tĩnh.

Này Đại Mục Kiền Liên, nếu tâm không tịch tĩnh thì tâm rời xa định.

Này Đại Mục Kiền Liên, do đó ta nói là không thể hợp hội.

Này Đại Mục Kiền Liên, ta nói pháp gì có thể cùng hợp hội?

Này Đại Mục Kiền Liên, ở nơi rừng vắng kia, ta nói pháp này có thể cùng hợp hội: Núi rừng, dưới cây, chỗ an tĩnh không nhàn, núi cao, hang đá, vắng bặt âm thanh, viễn ly, không ác, không người, có thể tùy thuận mà tĩnh tọa.

Này Đại Mục Kiền Liên, ta nói pháp này có thể cùng hợp hội.

Này Đại Mục Kiền Liên, nếu ngươi đi vào làng khất thực, hãy nhàm tởm sự lợi lộc, nhàm tởm sự cúng dường, cung kính. Đối với lợi lộc, cúng dường, cung kính, tâm ngươi đã phát khởi sự nhàm tởm rồi mới vào làng khất thực.

Này Đại Mục Kiền Liên, đừng đem ý cao đại mà vào làng khất thực.

Vì sao?

Vì nhà trưởng giả có công việc gì đó, Tỳ Kheo đến khất thực khiến trưởng giả không chú ý.

Tỳ Kheo liền nghĩ rằng: Ai phá hoại ta ở nhà trưởng giả?

Vì sao?

Vì ta vào nhà trưởng giả khất thực mà trưởng giả không chú ý. Nhân đó sanh ưu sầu, nhân ưu sầu mà sanh trạo cử, nhân trạo cử mà tâm không tịch tĩnh, nhân tâm không tịch tĩnh nên tâm rời xa định.

Này Đại Mục Kiền Liên, khi ngươi thuyết pháp, đừng vì tranh luận. Nếu có tranh luận thì có nhiều lời, nhân nhiều lời mà có trạo cử, nhân trạo cử mà tâm không tịch tĩnh, nhân tâm không tịch tĩnh nên tâm rời xa định.

Này Đại Mục Kiền Liên, khi ngươi thuyết pháp đừng nói to, nói mạnh, như sư tử.

Này Đại Mục Kiền Liên, khi ngươi thuyết pháp hãy hạ ý mà thuyết pháp, không ráng sức, tiêu diệt sức, dẹp bỏ sức, hãy thuyết pháp bằng sự không dùng cường lực, như Sư Tử.

Này Đại Mục Kiền Liên, hãy học như vậy.

Bấy giờ Tôn Giả Đại Mục Kiền Liên từ chỗ ngồi đứng dậy, trịch áo vai phải, chắp tay hướng Phật, bạch rằng: Bạch Đức Thế Tôn, thế nào là vị Tỳ Kheo đến chỗ cứu cánh, cứu cánh bạch tịnh, cứu cánh phạm hạnh và cứu cánh phạm hạnh cùng tột?

Đức Thế Tôn bảo: Này Đại Mục Kiền Liên, Tỳ Kheo khi đã thọ lạc, cảm thọ khổ, cảm thọ không lạc không khổ, vị ấy ở nơi các cảm thọ này mà quán vô thường, quán hưng suy, quán đoạn, quán vô dục, quán diệt, quán xả.

Sau khi ở nơi các cảm thọ này mà quán vô thường, quán hưng suy, quán đoạn, quán vô dục, quán diệt, quán xả, vị ấy không chấp thủ đời này, do không chấp thủ đời này mà không bị nhọc nhằn, do không bị nhọc nhằn nên nhập Niết Bàn, biết một cách như thật rằng: Sự sanh đã dứt, phạm hạnh đã vững, điều đáng làm đã làm xong, không còn tái sanh nữa.

Này Đại Mục Kiền Liên, như vậy là Tỳ Kheo được đến chỗ cứu cánh, cứu cánh bạch tịnh, cứu cánh phạm hạnh và cứu cánh phạm hạnh cùng tột.

Phật thuyết như vậy. Tôn Giả Đại Mục Kiền Liên nghe Phật thuyết, hoan hỷ phụng hành.

***