Kinh Nguyên thủy

PHẬT THUYẾT KINH TRUNG A HÀM

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư

Phật Ðà Da Xá, Ngài Tam Tạng Pháp Sư

Trúc Phật Niệm, Đời Dao Tần
 

PHẨM TÁM

PHẨM UẾ
 

KINH CHU NA VẤN KIẾN
 

Tôi nghe như vậy!

Một thời Đức Phật du hóa tại Câu Xá Di, trong vườn Cù Sư La.

Bấy giờ Tôn Giả Đại Chu Na vào lúc xế, từ chỗ tĩnh tọa đứng dậy, đi đến chỗ Phật, đảnh lễ dưới chân Phật, rồi ngồi xuống một bên, bạch rằng: Bạch Thế Tôn, trong đời, các kiến chấp phát sanh và phát sanh, tức các chủ trương có thần ngã, có chúng sanh, có nhân, có thọ, có mạng, có thế gian.

Bạch Thế Tôn, biết như thế nào, thấy như thế nào để các kiến chấp này được tiêu diệt, được xả ly và khiến cho các tà kiến khác không tiếp diễn, không bị chấp thủ?

Bấy giờ Thế Tôn nói rằng: Chu Na, trong đời, các kiến chấp phát sanh và phát sanh, tức các chủ trương có thần ngã, có chúng sanh, có nhân, có thọ, có mạng, có thế gian.

Chu Na, nếu muốn các pháp diệt tận không dư, thì phải biết như vậy, thấy như vậy mới có thể khiến cho các kiến chấp này được tiêu diệt, được xả ly và khiến cho các kiến chấp khác không tiếp diễn, không bị chấp, hãy học pháp tiệm giảm.

Chu Na, trong Thánh pháp luật, thế nào là tiệm giảm?

Tỳ Kheo ly dục, ly ác bất thiện, cho đến chứng đắc Tứ Thiền, thành tựu an trụ, vị ấy nghĩ như vậy: Ta đã thực hành sự tiệm giảm. Này Chu Na, trong Thánh pháp luật không phải chỉ có sự tiệm giảm này. Có bốn tăng thượng tâm, hiện pháp lạc trú, hành giả từ đó xuất rồi lại nhập trở lại.

Vị ấy nghĩ như thế này: Ta thực hành sự tiệm giảm này. Này Chu Na, trong Thánh pháp luật không phải chỉ có sự tiệm giảm này. Tỳ Kheo vượt khỏi mọi sắc tưởng, cho đến chứng đắc phi hữu tưởng phi vô tưởng xứ, thành tựu an trụ.

Vị ấy nghĩ như thế này: Ta thực hành sự tiệm giảm. Này Chu Na, trong Thánh pháp luật không phải chỉ có sự tiệm giảm này. Có bốn tịch tĩnh giải thoát, lìa sắc, chứng đắc vô sắc, hành giả từ đó khởi lên sẽ nói cho người khác biết.

Vị ấy nghĩ như thế này: Ta thực hành sự tiệm giảm. Này Chu Na, trong Thánh pháp luật không phải chỉ có sự tiệm giảm này.

Chu Na, người khác có ác dục, niệm dục. Ta không có ác dục, niệm dục. Hãy học tiệm giảm.

Chu Na, người khác có sân hại ý. Ta không có sân hại ý. Hãy học tiệm giảm.

Chu Na, người khác có sát sanh, lấy của không cho, phi phạm hạnh. Ta không phi phạm hạnh. Hãy học tiệm giảm.

Chu Na, người khác có tham lam, tâm não hại, thụy miên triền, trạo cử, cống cao và có nghi hoặc. Ta không có nghi hoặc. Hãy học tiệm giảm.

Chu Na, người khác có sân kết, dua siểm, lừa gạt, vô tàm, vô quý. Ta có tàm quý. Hãy học tiệm giảm.

Chu Na, người khác có mạn, ta không có mạn. Hãy học tiệm giảm.

Chu Na, người khác có tăng thượng mạn, ta không có tăng thượng mạn. Hãy học tiệm giảm.

Chu Na, người khác không đa văn, ta có đa văn. Hãy học tiệm giảm.

Chu Na, người khác không quán các thiện pháp, ta quán các thiện pháp. Hãy học tiệm giảm.

Chu Na, người khác hành phi pháp, ác hạnh. Ta hành đúng pháp, diệu hạnh. Hãy học tiệm giảm.

Chu Na, người khác có nói láo, hai lưỡi, nói cộc cằn, nói thêu dệt, ác giới. Ta không ác giới. Hãy học tiệm giảm.

Chu Na, người khác có bất tín, giải đãi, vô niệm, vô định mà lại có ác tuệ. Ta không có ác tuệ. Hãy học tiệm giảm.

Chu Na, chỉ cần phát tâm nghĩ muốn cầu học các thiện pháp còn được nhiều sự lợi ích, huống chi thân và khẩu thực hành thiện pháp?

Chu Na, người khác có ác dục, niệm dục. Ta không có ác dục, niệm dục. Hãy phát tâm.

Chu Na, người khác có sân hại ý. Ta không có sân hại ý. Hãy phát tâm.

Chu Na, người khác có sát sanh, lấy của không cho, phi phạm hạnh. Ta không phi phạm hạnh. Hãy phát tâm.

Chu Na, người khác có tham lam, tâm não hại, thụy miên triền, trạo cử và cống cao và có nghi hoặc. Ta không có nghi hoặc. Hãy phát tâm.

Chu Na, người khác có sân kết, dua siểm, lừa gạt, vô tàm, vô quý. Ta có tàm quý. Hãy phát tâm.

Chu Na, người khác có mạn, ta không có mạn. Hãy phát tâm.

Chu Na, người khác có tăng thượng mạn, ta không có tăng thượng mạn. Hãy phát tâm.

Chu Na, người khác không đa văn, ta có đa văn. Hãy phát tâm.

Chu Na, người khác không quán các thiện pháp, ta quán các thiện pháp. Hãy phát tâm.

Chu Na, người khác hành phi pháp, ác hạnh. Ta hành đúng pháp, diệu hạnh. Hãy phát tâm.

Chu Na, người khác có nói láo, nói hai lưỡi, nói cộc cằn, nói thêu dệt, ác giới. Ta không ác giới. Hãy phát tâm.

Chu Na, người khác có bất tín, giải đãi, vô niệm, vô định mà lại có ác tuệ. Ta không có ác tuệ. Hãy phát tâm.

Chu Na, ví như con đường xấu, có con đường tốt đối lại. Bến đò xấu, có bến đò tốt, đối lại. Cũng vậy, này Chu Na, ác dục có phi ác dục đối lại. Hại ý sân, có không hại ý sân đối lại.

Sát sanh, lấy của không cho, phi phạm hạnh, có phạm hạnh đối lại. Tham lam, não hại, thụy miên, trạo cử cống cao, nghi hoặc, có sự không nghi hoặc đối lại. Sân kết, dua siểm, lừa gạt, vô tàm, vô quý. Có tàm quý đối lại. Mạn, có không mạn đối lại.

Tăng thượng mạn có không tăng thượng mạn đối lại. Không đa văn, có đa văn đối lại. Không quán các thiện pháp, có quán các thiện pháp đối lại. Hành phi pháp, ác hạnh.

Có hành đúng pháp, diệu hạnh đối lại. Nói láo, nói hai lưỡi, nói cộc cằn, nói thêu dệt, ác giới. Có thiện giới đối lại. Bất tín, giải đãi, vô niệm, vô định, ác tuệ. Có thiện tuệ đối lại.

Chu Na, hoặc có pháp đen, có quả báo đen, dẫn đến ác xứ. Hoặc có pháp trắng, có quả báo trắng, dẫn lên thiện xứ. Cũng như thế, này Chu Na, người ác dục thì do phi ác dục mà đi lên. Người có hại ý sân thì do không có hại ý sân mà đi lên.

Người sát sanh, lấy của không cho, phi phạm hạnh, thì do phạm hạnh mà đi lên. Người tham lam, não hại, thụy miên, trạo cử cống cao, nghi hoặc thì do không nghi hoặc mà đi lên. Người sân nhuế, dua siểm, lừa gạt, vô tàm, vô quý thì do tàm quý mà đi lên.

Người mạn thì do không mạn mà đi lên, người tăng thượng mạn thì do không tăng thượng mạn mà đi lên. Người không đa văn thì do đa văn mà đi lên.

Người không quán các thiện pháp thì do quán các thiện pháp mà đi lên. Người hành phi pháp, ác hạnh thì do hành đúng pháp, diệu hạnh mà đi lên.

Người nói láo, nói hai lưỡi, nói cộc cằn, nói thêu dệt, ác giới thì do thiện giới mà đi lên. Người bất tín, giải đãi, vô niệm, vô định, ác tuệ thì do thiện tuệ mà đi lên.

Chu Na, nếu có người tự mình không điều phục, người khác không điều phục, mà muốn có sự điều phục, sự kiện ấy không bao giờ có.

Tự mình chìm, người khác chìm mà muốn vớt lên, sự kiện ấy không bao giờ có. Tự mình không Bát Niết Bàn, người khác không Bát Niết Bàn mà muốn dẫn đến nhập Niết Bàn, sự kiện ấy không bao giờ có.

Chu Na, nếu có người tự mình điều phục được, người khác không điều phục được, mà muốn có sự điều phục, sự kiện ấy có xảy ra.

Tự mình không chìm, người khác bị chìm mà muốn vớt lên, sự kiện ấy có xảy ra. Tự mình Bát Niết Bàn, người khác không Bát Niết Bàn mà muốn đưa đến Niết Bàn, sự kiện ấy có xảy ra.

Cũng như thế, này Chu Na, người ác dục thì do phi ác dục mà nhập Niết Bàn. Người có hại ý sân thì do không có hại ý sân mà nhập Niết Bàn. Người sát sanh, lấy của không cho, phi phạm hạnh thì do phạm hạnh mà nhập Niết Bàn.

Người tham lam, não hại, thùy miên, trạo cử, cống cao, nghi hoặc, thì do không nghi hoặc mà nhập Niết Bàn. Người sân kết, dua nịnh, vô tàm, vô quý, thì do tàm quý mà nhập Niết Bàn. Người tăng thượng mạn thì do không tăng thượng mạn mà nhập Niết Bàn.

Người không đa văn thì do đa văn mà nhập Niết Bàn. Người không quán các thiện pháp thì do quán các thiện pháp mà nhập Niết Bàn.

Người hành phi pháp, ác hạnh thì do hành đúng pháp, diệu hạnh mà nhập Niết Bàn. Người nói láo, nói hai lưỡi, nói cộc cằn, nói thêu dệt, ác giới, thì do thiện giới mà nhập Niết Bàn.

Người bất tín, giải đãi, vô niệm, vô định, ác tuệ, thì do thiện tuệ mà nhập Niết Bàn.

Chu Na, đó là ta đã nói cho ngươi nghe về pháp tiệm giảm, đã nói pháp phát tâm, đã nói pháp đối trị, đã nói pháp thăng thượng, đã nói pháp nhập Niết Bàn.

Như bậc Tôn Sư đối với đệ tử khởi tâm đại từ, thương xót, thương tưởng, mong cầu cho đệ tử được phước lợi và thiện ích, mong cầu an ổn khoái lạc. Ta đã làm như vậy.

Các ngươi cũng nên tự mình làm. Hãy đến nơi rừng vắng, núi sâu, dưới gốc cây, chỗ an tĩnh không nhàn, tĩnh tọa tư duy, đừng phóng dật, không ngừng tinh tấn, chớ để ân hận mai sau. Đó là lời khuyến giáo, lời huấn thị của ta.

Phật thuyết như vậy. Tôn Giả Đại Chu Na và các Tỳ Kheo sau khi nghe Phật thuyết, hoan hỷ phụng hành.

***