Kinh Đại thừa

PHẬT THUYẾT

KINH TƯƠNG ƯNG BỘ

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư 

An Thế Cao, Đời Hậu Hán

 

TẬP BỐN

THIÊN SÁU SỨ
 

CHƯƠNG MỘT

TƯƠNG ƯNG SÁU XỨ
 

NĂM MƯƠI KINH THỨ BỐN
 

PHẨM RẮN ĐỘC
 

PHẦN SÁU

DỤC LẬU

 

Một thời Thế Tôn sống giữa dân chúng Sakka, tại Kapilavatthu Ca Tỳ La Vệ, trong vườn Nigrodha. Lúc bấy giờ có một hội đường mới của những người Sakka ở Kapilavatthu được làm không bao lâu, chưa được một Sa Môn, hay Bà La Môn, hay một người nào đến ở.

Rồi một số người Sakka ở Kapilavatthu đi đến Thế Tôn.

Sau khi đến, đảnh lễ Thế Tôn rồi ngồi xuống một bên.

Ngồi xuống một bên, các người Sakka ở Kapilavatthu bạch Thế Tôn: Ở đây, bạch Thế Tôn, có hội đường mới của những người Sakka ở Kapilavatthu được làm không bao lâu, chưa được một Sa Môn, hay Bà La Môn, hay một người nào đến ở.

Bạch Thế Tôn, mong Thế Tôn hãy sử dụng ngôi nhà ấy đầu tiên, rồi sau các người Sakka ở Kapilavatthu sẽ sử dụng.

Như vậy, sẽ đưa đến hạnh phúc và an lạc lâu dài cho những người Sakka ở Kapilivatthu. Thế Tôn im lặng nhận lời.

Những người Sakka ở Kapilavatthu sau khi biết Thế Tôn đã nhận lời, từ chỗ ngồi đứng dậy, đảnh lễ Thế Tôn, thân phía hữu hướng về Ngài rồi đi đến hội đường mới ấy.

Sau khi đến, họ cho trải toàn bộ hội đường với những tấm đệm, cho bày biện các chỗ ngồi, cho sắp đặt ghè nước, cho treo đèn dầu, rồi đi đến Thế Tôn.

Sau khi đến, bạch Thế Tôn: Bạch Thế Tôn, toàn bộ hội đường đã được trải đệm.

Các chỗ ngồi đã được bày biện.

Một ghè nước đã được đặt sẵn.

Ngọn đèn dầu đã được treo lên.

Nay Thế Tôn hãy làm gì Ngài nghĩ là phải thời. Rồi Thế Tôn đắp y, cầm y bát, cùng với chúng Tỳ Kheo đi đến hội đường mới. Sau khi đến, rửa chân, đi vào hội đường và ngồi dựa vào cây cột ở giữa, mặt hướng về phía Ðông.

Chúng Tỳ Kheo, sau khi rửa chân, bước vào hội đường, và ngồi dựa vào bức tường phía Tây, mặt hướng về phía Ðông, với Thế Tôn trước mặt. Các người Sakka ở Kapilavatthu, sau khi rửa chân, bước vào hội đường, ngồi dựa vào bức tường phía Ðông, hướng mặt về phía Tây, với Thế Tôn phía trước mặt.

Rồi Thế Tôn, phần lớn của đêm, với pháp thoại thuyết giảng, khích lệ, làm cho phấn khởi, làm cho hoan hỷ các người Sakka ở Kapilavatthu.

Rồi Thế Tôn Giải tán họ với câu: Này các Sakka, đêm đã quá khuya, nay các ông hãy làm những gì các ông nghĩ là hợp thời.

Thưa vâng, bạch Thế Tôn.

Các người Sakka ở Kapilavatthu vâng đáp Thế Tôn, từ chỗ ngồi đứng dậy, đảnh lễ Thế Tôn, thân hữu hướng về Ngài rồi ra đi.

Rồi Thế Tôn, sau khi các người Sakka ở Kapilavatthu ra đi không bao lâu, liền gọi Tôn Giả Mahà Moggalàna: Này Moggalàna, chúng Tỳ Kheo đã đoạn trừ được buồn ngủ. Này Moggalàna, hãy thuyết pháp thoại cho chúng Tỳ Kheo. Ta nay bị đau lưng, ta muốn nằm xuống.

Thưa vâng, bạch Thế Tôn.

Tôn Giả Mahà Moggalàna vâng đáp Thế Tôn. Rồi Thế Tôn cho xếp y Sanghàti Tăng già lê gấp bốn lại, và nằm xuống phía hông bên phải, trong dáng nằm con sư tử, hai chân gác trên nhau, chánh niệm tỉnh giác, tác ý đến lúc thức dậy.

Ở đây, Tôn Giả Mahà Moggalàna gọi các Tỳ Kheo: Này Chư Hiền! Thưa Hiền Giả! Các Tỳ Kheo vâng đáp Tôn Giả Mahà Moggalàna.

Tôn Giả Mahà Moggalàna nói như sau: Này Chư Hiền, tôi sẽ giảng cho Chư Hiền về Pháp Môn nhiễm dục lậu, và Pháp Môn không nhiễm dục lậu. Hãy lắng nghe và suy nghiệm kỹ. Tôi sẽ giảng.

Thưa vâng, Hiền Giả! Các Tỳ Kheo ấy vâng đáp Tôn Giả Mahà Moggalàna.

Tôn Giả Mahà Moggalàna nói như sau: Và này Chư Hiền, thế nào là nhiễm dục lậu?

Ở đây, này Chư Hiền, Tỳ Kheo khi mắt thấy sắc, thiên chấp sắc khả ái, ghét bỏ các sắc không khả ái, sống với thân niệm không an trú, với tâm nhỏ hẹp. Vị ấy không như thật rõ biết tâm giải thoát, tuệ giải thoát.

Chính ở đây, các ác bất thiện pháp ấy khởi lên không được trừ diệt không có dư tàn, khi lưỡi nếm vị, khi ý biết các pháp, thiên chấp pháp khả ái, ghét bỏ pháp không khả ái, sống với thân niệm không an trú, với tâm nhỏ hẹp.

Vị ấy không như thật rõ biết tâm giải thoát, tuệ giải thoát ấy. Chính ở đây, các ác bất thiện pháp ấy khởi lên không được trừ diệt không có dư tàn.

Này Chư Hiền, đây gọi là Tỳ Kheo bị nhiễm dục lậu đối với các sắc do mắt nhận thức, đối với các vị do lưỡi nhận thức, đối với các pháp do ý nhận thức.

Tỳ Kheo sống như vậy, này Chư Hiền, nếu Màra có đến vị ấy, ngang qua mắt, Màra nắm được cơ hội, Màra nắm được đối tượng, Nếu Màra có đến vị ấy, ngang qua lưỡi, Màra nắm được cơ hội, Màra nắm được đối tượng.

Nếu Màra có đến vị ấy, ngang qua ý, Màra nắm được cơ hội, Màra nắm được đối tượng. Cũng vậy, này Chư Hiền, như một cái nhà lợp bằng cây lau hay cỏ, héo khô, không có nhựa, xưa đến ba bốn năm.

Nếu từ phương Ðông có người đến, với bó đuốc cháy đỏ, ngọn lửa sẽ nắm được cơ hội, sẽ nắm được đối tượng. nếu một người từ phương Tây đến, nếu một người từ phương Bắc đến, nếu một người từ phương Nam đến, nếu một người từ phương Dưới đến, nếu một người từ phương Trên đến, hay một người bất cứ từ ở đâu đến, với bó đuốc cháy đỏ, ngọn lửa nắm được cơ hội, ngọn lửa nắm được đối tượng.

Cũng vậy, này Chư Hiền, nếu Tỳ Kheo sống như vậy. Nếu Màra có đến vị ấy, ngang qua mắt, Màra nắm được cơ hội, Màra nắm được đối tượng, Nếu Màra có đến vị ấy, ngang qua lưỡi, Nếu Màra có đến vị ấy, ngang qua ý, Màra nắm được cơ hội, Màra nắm được đối tượng.

Này Chư Hiền, sống như vậy, các sắc chinh phục vị Tỳ Kheo, không phải vị Tỳ Kheo chinh phục các sắc.

Các tiếng chinh phục vị Tỳ Kheo, không phải vị Tỳ Kheo chinh phục các tiếng.

Các hương chinh phục vị Tỳ Kheo, không phải vị Tỳ Kheo chinh phục các hương.

Các vị chinh phục vị Tỳ Kheo, không phải vị Tỳ Kheo chinh phục các vị.

Các xúc chinh phục vị Tỳ Kheo, không phải vị Tỳ Kheo chinh phục các xúc.

Các pháp chinh phục vị Tỳ Kheo, không phải vị Tỳ Kheo chinh phục các pháp.

Này Chư Hiền, đây được gọi là Tỳ Kheo bị sắc chinh phục, bị tiếng chinh phục, bị hương chinh phục, bị vị chinh phục, bị xúc chinh phục, bị pháp chinh phục, không phải không bị chinh phục.

Chinh phục vị ấy là các ác bất thiện pháp bị nhiễm ô, đưa đến tái sanh, đầy sợ hãi sadarà, đưa đến quả khổ dị thục, tương lai là già chết. Như vậy, này Chư Hiền, là nhiễm dục lậu.

Và này Chư Hiền, thế nào là không nhiễm dục lậu?

Ở đây, này Chư Hiền, Tỳ Kheo khi mắt thấy sắc, không thiên chấp sắc khả ái, không ghét bỏ sắc không khả ái, sống an trú thân niệm, với tâm vô lượng. Vị ấy như thật rõ biết tâm giải thoát, tuệ giải thoát.

Chính ở nơi đây, các ác bất thiện pháp khởi lên được đoạn diệt không có dư tàn, khi lưỡi nếm vị, khi ý biết các pháp, vị ấy không thiên chấp các pháp khả ái, không ghét bỏ các pháp không khả ái, sống an trú thân niệm, với tâm vô lượng. Vị ấy như thật biết rõ tâm giải thoát, tuệ giải thoát. Chính ở nơi đây, các ác bất thiện pháp khởi lên được đoạn diệt không có dư tàn.

Này Chư Hiền, đây gọi là vị Tỳ Kheo không bị nhiễm dục lậu đối với các sắc do mắt nhận thức, đối với các vị do lưỡi nhận thức, đối với các pháp do ý nhận thức, Tỳ Kheo sống như vậy, này Chư Hiền, nếu Màra có đến vị ấy, ngang qua mắt, Màra không nắm được cơ hội, Màra không nắm được đối tượng.

Nếu Màra có đến vị ấy, ngang qua lưỡi, Màra không nắm được cơ hội, Màra không nắm được đối tượng, Nếu Màra có đến vị ấy, ngang qua ý, Màra không nắm được cơ hội, Màra không nắm được đối tượng.

Ví như, này Chư Hiền, một cái nhà có nóc nhọn hay một giảng đường có nóc nhọn xây bằng đất dày, vừa mới xoa trét, nếu có người từ phương Ðông lại với ngọn đuốc cháy đỏ, ngọn lửa không nắm được cơ hội, không nắm được đối tượng, từ phương Tây đến, từ phương Bắc đến, từ phương Nam đến, từ phương Dưới đến, từ phương Trên đến hay từ bất cứ phương nào đến, với ngọn đuốc cháy đỏ, ngọn lửa không nắm được cơ hội, không nắm được đối tượng. Sống như vậy, này Chư Hiền, Tỳ Kheo chinh phục các sắc, không phải các sắc chinh phục Tỳ Kheo.

Tỳ Kheo chinh phục các tiếng, không phải các tiếng chinh phục Tỳ Kheo.

Tỳ Kheo chinh phục các hương, không phải các hương chinh phục Tỳ Kheo.

Tỳ Kheo chinh phục các vị, không phải các vị chinh phục Tỳ Kheo.

Tỳ Kheo chinh phục các xúc, không phải các xúc chinh phục Tỳ Kheo.

Tỳ Kheo chinh phục các pháp, không phải các pháp chinh phục Tỳ Kheo.

Này Chư Hiền, đây gọi là Tỳ Kheo chinh phục các sắc, chinh phục các tiếng, chinh phục các hương, chinh phục các vị, chinh phục các xúc, chinh phục các pháp, không phải bị chinh phục.

Chính vị ấy chinh phục các ác bất thiện pháp bị nhiễm ô, đưa đến tái sanh, đầy sợ hãi, đưa đến quả khổ dị thục tương lai là già chết. Như vậy, này Chư Hiền, là không nhiễm dục lậu.

Rồi Thế Tôn ngồi dậy và gọi Tôn Giả Màha Moggalàna: Lành thay, lành thay, này Moggalàna! Lành thay, này Moggalàna!

Ông đã thuyết cho các Tỳ Kheo về pháp môn nhiễm dục lậu và pháp môn không nhiễm dục lậu. Tôn Giả Mahà Moggalàna thuyết như vậy. Bậc Ðạo Sư chấp nhận. Các Tỳ Kheo ấy hoan hỷ, tín thọ lời Tôn Giả Mahà Moggalàna thuyết.

***