Kinh Đại thừa

PHẬT THUYẾT

KINH ƯU BÀ TẮC GIỚI

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư

Đàm Vô Sấm, Đời Bắc Lương

PHẨM HAI MƯƠI SÁU

 TINH TẤN BA LA MẬT
 

Thiện Sinh bạch Phật: Bạch Đức Thế Tôn! Nhân chính để tu hạnh sáu Ba la mật của bậc Đại Bồ Tát là gì?

Thiện nam tử! Nếu có thiện nam tử, thiện nữ nhân, chuyên tâm cần mẫn trừ diệt điều ác đã sinh, ngăn chặn điều ác chưa sinh, điều thiện chưa sinh làm cho sinh, điều thiện đã sinh làm cho tăng trưởng. Đây gọi là tinh tấn. Sự tinh tấn như vậy là nhân chính của sự tu hành Lục Độ.

Sự tinh tấn như vậy, có thể làm cho hành giả thoát ly mọi cảnh giới phiền não.

Thiện nam tử! Nếu như có thể nhẫn thọ sự khổ ở ba đường ác, nên biết người đó thực sự có thể tu tập Tinh Tấn Ba la mật, bình đẳng tu tập, không gấp rút, không hoãn đãi.

Tinh tấn có hai loại: Chánh, tà. Bồ Tát sau khi xa lìa tà tinh tấn, tu tập chánh tinh tấn. Tu tập tín, thí, giới, văn tuệ, từ bi, gọi là chánh tinh tấn. Thường chí tâm tu tập, mỗi ngày ba thời tâm không hối tiếc, đối với việc tu pháp lành, không bao giờ cảm thấy thỏa mãn.

Tất cả sự học hỏi pháp thế gian và xuất thế gian đều gọi là tinh tấn. Bồ Tát tuy không còn tham tiếc thân mệnh, nhưng vì muốn hộ trì chánh pháp, thành thử phải trân trọng bảo hộ thân mệnh của mình.

Thường tu bốn uy nghi đúng như pháp, lúc tu pháp lành tâm không lười nghỉ. Dù mất thân mạng, cũng không đi ngược với chánh pháp. Sự thành tựu của sáu Ba la mật đều do nhân duyên tinh tấn.

Nếu tự mình đọc tụng, biên chép, suy ngẫm nghĩa lý của mười hai phần giáo, đây gọi là tự mình vì pháp mà siêng cần tu tập. Nếu có thể đem những sự việc này, giáo hóa điều phục chúng sinh, đây gọi là vì người mà siêng cần tu tập.

Nếu vì giác ngộ mà tu tập đạo bồ đề, bố thí, trì giới, đa văn, trí tuệ, tu học pháp thế gian, cúng dường cha mẹ, Sư Trưởng, những bậc đức hạnh, tu pháp Xa Ma Tha, Tỳ Bà Xá Na, đọc tụng, biên chép mười hai phần giáo, lại có thể xa lìa tham lam, giận dữ, ngu si, v.v... đây gọi là vì đạo Bồ Đề mà siêng cần tinh tấn. Đây đều gọi là chánh tinh tấn, gọi là chánh nhân của sáu Ba la mật.

Thiện nam tử! Những người lười biếng, không thể trong một lúc bố thí tất cả, không thể trì giới, siêng cần tinh tấn, nhiếp tâm an định, nhẫn nhục việc ác, phân biệt thiện ác. Cho nên ta nói thành tựu sáu Ba la mật là do bởi sự tinh tấn.

Thiện nam tử! Có tinh tấn mà không phải Ba la mật, có Ba la mật mà không phải tinh tấn, có tinh tấn mà là Ba la mật, có vừa không tinh tấn vừa không phải Ba la mật.

Tinh tấn mà không phải Ba la mật, chẳng hạn như tà tinh tấn, tinh tấn làm việc thiện thế gian, tinh tấn của Thanh Văn, Duyên Giác. Ba la mật mà không phải tinh tấn, chẳng hạn như Bát Nhã Ba la mật.

Có tinh tấn vừa là Ba la mật, chẳng hạn như năm Ba la mật: Bố thí, trì giới, nhẫn nhục, tinh tấn, thiền định. Vừa không phải tinh tấn vừa không phải Ba la mật, chẳng hạn như sự bố thí, trì giới, nhẫn nhục, thiền định, trí tuệ và tất cả việc thiện của tất cả phàm phu, Thanh Văn, Duyên Giác.

Thiện nam tử! Bồ Tát có hai hạng:

Một là tại gia.

Hai là xuất gia.

Bồ Tát xuất gia tu tập tinh tấn, điều này không khó. Bồ Tát tại gia tu tập tinh tấn, điều này mới khó.

Vì sao?

Vì người tại gia bị nhiều ác duyên ràng buộc.

***