Kinh Đại thừa

PHẬT THUYẾT MUÔN PHÁP HỘI

TRỔ MỘT HOA VÔ TƯỚNG

Giảng giải: Ngài Tam Tạng Pháp Sư

Từ Hoa Nhất Tuệ Tâm
 

PHẨM BỐN

PHẨM TÍN GIẢI
 

Lúc bấy giờ chúng hội lòng hoan hỷ

Hàng Thanh Văn hớn hở chắp tay sen

Ngài Tu Bồ Đề, Ca Diếp, Mục Kiền Liên

Đồng đứng dậy, gối quỳ, đầu chấm đất

Lòng cung kính ngước nhìn chiêm ngưỡng Phật

Lại bạch rằng: Từ thuở nhiếp tâm tu

Tuổi già nua mỏi mệt chỉ mong cầu

Tam giải thoát, Niết Bàn là tự độ

Pháp du hí thần thông nghìn cõi nước

Phật dạy hàng Bồ Tát, chẳng để tâm

Phật hôm nay thọ ký bậc Thanh Văn

Sẽ thành tựu đỉnh cao vô thượng giác

Như châu báu không tìm mà lại được

Như pháp lành chẳng thấy, tự bày khai.

Ví như người cùng tử sống lạc loài

Từ thuở bỏ quê cha, mòn chân dạo

Thân khốn khổ chỉ tìm cầu cơm áo

Bổng một ngày trở bước lại quê xưa

Mây muôn phương tan hợp tự bao giờ

Nước sông cũ nghìn năm trôi chảy mải

Thương con dại lòng cha hằng mong đợi

Tìm khắp nơi chẳng thấy được con thơ

Nào bạc vàng, châu ngọc chất đầy kho

Nào gấm dệt, lụa thêu ai thừa hưởng

Khách qua lại người đến từ muôn hướng

Dấu ngựa xe, tôi tớ kẻ ra vào

Đường biệt ly đâu chắn lối, ngăn rào

Mắt dõi bóng nhạn thưa về tổ cũ.

Một ngày nọ quá bước dừng bên cửa

Thấy cha ngồi giường báu, ghế đỡ chân

Chuỗi ngọc châu giá nghìn vạn nghiêm thân

Màn lụa quý, lọng phan tàn gấm rủ

Hoa trải lối, nước thơm dùng rưới đất

Bà La Môn, Sát Đế Lợi bao quanh

Gã nghèo cùng lo sợ rảo chân nhanh

Lòng thầm nghĩ: Hẳn là Vua, quan lớn

Chẳng phải chỗ ta làm thuê, giúp mướn

Đổi áo quần cơm hẩm với dưa rau!

Càng nghĩ càng hoảng sợ cuống chân mau

Chạy xa đến xóm nghèo cầu ăn mặc

Ông trưởng giả thấy con, mừng được gặp:

Đã từ lâu mong mỏi đứa con này

Vàng bạc và châu báu đó gia tài

Ta hằng muốn gặp con trao truyền lại.

Liền sai người đuổi gấp theo áp tải

Gã nghèo cùng kinh hoảng vội kêu lên:

Tôi không hề xúc phạm đến người trên.

Lòng sợ sệt ngã xuống chân chết ngất.

Người cha biết con mình tâm hạ liệt

Sự bần cùng bức bách biết chi hơn

Vẻ sang giàu làm khiếp sợ lòng con

Nên lặng lẽ nghĩ tìm ra phương tiện

Liền bảo rằng: Không cần người đưa đến

Để mặc tình tùy ý nó ngược xuôi!

Gã nghèo cùng mừng rỡ được như lời

Vội đứng dậy chạy qua thôn xóm vắng

Người cha liền sai hai người hầu cận

Một người lùn, một người chột đi theo

Gã nghèo cùng tìm đến một thôn nghèo

Lân la hỏi người gánh thuê, vác mướn

Áo rách vai, đói nghèo đâu sức lực

Chỉ còn đem ra bán chút hơi tàn

Cầu cơm ăn, áo mặc cốt nuôi thân

Khổ bức não lòng biết cầu chi khác.

Thân chìm nổi biết đâu là địa ngục

Bốn phương trời đâu rồi cũng lênh đênh

Như cánh bèo trôi dạt kiếp bồng bềnh

Dòng nước lũ xóa nhòa bao dấu vết.

Hai người hầu đuổi theo liền bắt kịp

Nói với người cùng tử: Nếu theo ta

Có nơi làm, ăn ở cũng không xa

Chỉ mỗi việc hốt phân, tiền gấp bội!

Gã cùng tử tức thời quay trở lại

Trước hỏi người giá cả việc hốt phân

Người cha vừa thương xót, nửa lạ lùng

Từ xa đứng nhìn con thân tiều tụy.

Cởi chuỗi ngọc, đổi áo tơ vàng quý

Khoác lên người chiếc áo vải thô sơ

Tay cầm đồ nặng nhọc hốt phân dơ

Đến gần chỗ người con và tôi tớ

Làm dáng vẻ nghiêm trang cho người sợ

Lại bảo rằng: Các ngươi phải siêng năng!

Dùng cách này để đến được gần con.

Biết con dại ưa việc làm hèn kém

Chẳng tin mình có trí tuệ như ta

Bảo con rằng: Ngươi chớ có đi xa

Ta sẽ trả cho ngươi tiền công hậu

Các vật dụng như bồn, thau, muối, gạo…

Tự nhiên dùng tùy ý chớ ngại nghi

Hoặc khi cần người giúp đở tùy khi

Ta có thể vì ngươi cung cấp đủ

Ta thấy ngươi việc làm không trể nãi

Không nói lời oán thán hoặc bê tha

Ta đã già, tuổi tác cũng như cha

Ngươi còn trẻ, giống như con ta vậy.

Nói dứt lời, đặt tên cho cùng tử

Và tức thời gọi người ấy là con.

Hai mươi năm thường quét lau, dẹp dọn

Hốt phân dơ, giữ phận kẻ cùng đinh

Xong việc rồi về lại mái nhà tranh

Các tài vật không tự mình dám lấy.

Người cha già một ngày kia có bệnh

Gọi người con: Tất cả của kho này

Chỗ bạc vàng, châu ngọc chứa tràn đầy

Ngươi phải biết rõ ràng như ta biết

Bởi vì sao?

Ta cùng ngươi không khác

Gắng dụng tâm, chớ sơ sót mảy may!

Gã nghèo cùng nhận quản trị trong, ngoài

Tự giữ phận nghèo hèn, tâm hạ liệt

Chỗ kho báu, ngọc vàng đều rõ biết

Lòng không hề dám nghĩ của riêng ta

Thời gian dài gần gủi cạnh người cha

Tâm trí gã dần trở nên thông suốt

Gã cùng tử tự chê tâm ngày trước

Biết rằng mình quản lãnh được kho tàng

Đến một ngày trưởng lão hội họ hàng

Giờ sắp chết, tuyên nói cùng đại chúng:

Chư liệt vị! Các Ngài nên tỏ rõ

Người này đây vốn chính thật con ta

Thuở ấu thơ bỏ trốn khỏi quê cha

Thân trôi nổi năm mươi năm không gặp.

Nơi thành này nhân duyên tan lại hợp

Ta gặp con giao phó lại gia tài.

Người con nghe cha nói rất mừng vui

Lòng tự nghĩ không mong cầu mà được.

Bạch Thế Tôn!

Ông trưởng lão đó chính là Đức Phật

Còn chúng con là con của Như Lai

Lòng tham mê chìm đắm bể trần ai

Tâm ưa thích pháp tiểu thừa dụng lực

Nên Phật dạy chúng con vô lậu đức

Dọn phân dơ tức thanh tịnh thân tâm

Đức Như Lai dùng phương tiện đến gần

Tâm điều phục rồi mở bày đại trí.

Niết Bàn chứng, chỉ một ngày giá trị

Mà lại cho là đủ, chẳng cầu thêm

Tuổi già nua, Bồ Tát pháp không kham

Không ưa thích nhập Như Lai tri kiến

Trụ pháp không, chuyên cần như hạnh nguyện

Đắc Niết Bàn, tự biết hữu dư y

Thân sau cùng, phiền não đã viễn ly

Như đã thoát nạn tai từ ba cõi.

Như của báu không cầu mà lại được

Như kho tàng chẳng thấy lại vào tay

Nhân giữ gìn tịnh giới hưởng quả này

Nay mới thật là một A La Hán.

Nhớ khi xưa Thế Tôn thường chê trách

Rằng Thanh Văn ham thích pháp tiểu thừa

Cõi thế gian như mộng há ghét, ưa

Tâm vốn sạch có chi là chứng đắc?

Lòng đại bi trải hằng vô lượng kiếp

Ai là người có thể đã đáp đền

Đức vô biên độ thoát khắp quần sinh

Trí vô thượng là Vua trong các pháp.

Kẻ thế gian biết đâu thân tướng Phật

Tâm đại từ hóa hiện tướng phàm phu

Biết rõ ràng căn tánh, sức tiếp thu

Đã thành thục hay là chưa thành thục

Pháp thế gian cũng không ngoài pháp Phật

Vì cơ nghi phương tiện nói thành ba.

***